2021’de Türkiye’nin dış siyasetine damga vuran tansiyonlar
Türkiye’nin diplomasi karnesi, 2021 yılında da pek kabarıktı. Büyükelçi krizi, Doğu Akdeniz’deki tansiyon, F-35 uzlaşmazlığı derken, diplomaside tansiyonun bir çok yüksek olduğu bir yıl geride kaldı. Pekala bütün dünyanın Türkiye’nin ataklarını konuştuğu 2021’de neler yaşandı?
2021 yılı dünya için çokça krizli, biraz polemikli lakin pek da güçlü geçti. Rusya ve Ukrayna içinde yaşanan kriz, Taliban’ın Afganistan’da idaresi ele geçirmesinin akabinde patlak veren göçmen sorunu, Fransa, ABD ve Avustralya’nın başı çektiği AUKUS tansiyonu, iklim değişikliği ve global ısınma derken en son da corona virüsünün Omicron varyantı 2021’e kolay veda edebilmemizi hızlandırdı.
BÜYÜKELÇİ KRİZİ
Bu yıl Türkiye’nin dış siyaseti açısından da çok çalkantılı geçti. Osman Kavala’nın özgür bırakılması daveti yapan ortalarında ABD, Almanya, Danimarka, Fransa üzere ülkelerin olduğu 10 büyükelçi ‘istenmeyen adam’ ilan edilirken, diplomatik arenada da kısa müddetli bir kriz yaşandı.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, 10 ülke büyükelçisini ‘sınır dışı etmek’ ile tehdit ederken, bu süreç karşılıklı tansiyonu yumuşatan açıklamalarla aşıldı. Tüm bu kaosa karşın 2021 sona ererken, Osman Kavala’nın tutukluluğu AİHM kararlarına karşı hala devam ediyor…
MACRON’U ‘İKİYÜZLÜLÜK’ İLE SUÇLADI
Türkiye’nin Doğu Akdeniz ve Libya’daki siyasetleri niçiniyle sık sık karşı karşıya geldiği Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile AKP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan içindeki tansiyon 2021’de bir daha tırmandı. Büyükelçi krizi öncesi ve daha sonrası iki ülke epey kere karşı karşıya geldi.
Daha evvel Erdoğan’ın ‘zihinsel tedaviye muhtaçlığı var dediği’ Macron için bu kere ‘Fransa’nın başına bela’ sözlerini kullanırken, Fransız çimento şirketi Lafarge olayının akabinde da Macron idaresini ‘ikiyüzlü’ olmakla suçladı. Paris ve Atina idareleri içinde imzalanan Rafele savaş uçakları da iki ülke içinde fazlaca lisana gelmese de tansiyonu yükseltirken, Erdoğan, Macron’a Yunanistan idaresi için ‘Bak seni aldatıyorlar. Bunların parası falan yok.’ dedi.
ERDOĞAN’DAN YUNANİSTAN’A GÖZDAĞI
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis
Erdoğan’ın bir öbür kriz yaşadığı isim ise Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis oldu. Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, Avrupa’da yaşanan mülteci kriziyle ilgili sorumluluğu Türkiye’ye atarken, Erdoğan bu kelamlara epeyce sert karşılık vererek Miçotakis’i ‘nankörlük’ ile suçladı, Yunanistan’ı ‘kapıları açmak’la tehdit etti.
Atina ve Ankara idareleri içinde yaşanan krizlerden biri de ABD’nin Dedeağaç’a askeri sevkiyatı oldu. Yunanistan’ı ABD’nin üssü pozisyonuna gelmekle suçlayan Erdoğan, “Kendilerine seçtikleri komşu yanlış komşu.” dedi. Türkiye ile Yunanistan Doğu Akdeniz’de sık sık karşı karşıya geldi.
F-35 KRİZİ
ABD ile bu yıl yaşanan en büyük kriz kuşkusuz F-35 konusunda yaşandı. ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon), Türkiye’nin F-35 programından resmi olarak çıkarıldığını deklare etti. Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması niçiniyle bir de yaptırımları devreye sokan ABD ile diplomatik ilgiler çok geriledi. Bir savaş uçağı muammasıdır giderken, Erdoğan, “F-35 yerine F-16 verecekler” dedi. ABD, bu biçimde bir açıklamamız yok dedi.
Akabinde F-35 programında kalabilmek yahut o tarihe kadar ödenen 1,4 milyar doları geri alabilmek için Ankara ile Washington içinde bir trafik başladı. Türkiye, bu süreci yürütmesi için Arnold & Porter Kaye Scholer isimli şirketle lobicilik faaliyeti yürütmesi için anlaştı.
Türkiye, programdan çıkarılmadan evvel 100 adet F-35 almayı planlıyordu.
VON DER LEYEN KOLTUK KRİZİ
2021’in en epey konuşulan olaylarından biri de Nisan ayında Ankara’da gerçekleşen AB-Türkiye Tepesi’nde gerçekleşti. 6 Nisan tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile AB başkanlarını Ankara’da bir ortaya getiren toplantıda Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel’e sandalye verildi lakin Von der Leyen ayakta kaldı. Leyen kısa bir şaşkınlık yaşadıktan daha sonra Dışişleri Balanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun karşındaki kanepeye oturdu. Olayın ‘kadın olmasıyla alakalı’ olduğunu savunan Von der Leyen’in açıklamaları bilhassa yabancı basında geniş yer buldu. olayda Ankara’nın bir hatası olmadığı AB önderleri içindeki uyuşmazlıktan kaynaklandığı öğrenildi. Michel, Leyen’den özür diledi.
KAPALI MARAŞ KRİZİ
Temmuz ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Kuzey Kıbrıs’ı ziyaretinde kapalı Maraş bölgesinin bir kısmının daha açılacağını deklare etti. Açılımın, Kapalı Maraş’ın yüzde 3,5’una tekabül eden pilot bölgeyi kapsayacağını söylemiş oldu. Bu açıklamanın akabinde Kıbrıs idaresi, mevzuyla ilgili olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne müracaatta bulundu ve olay ABD ve Rusya başta olmak üzere sert bir reaksiyonla karşılandı.
AVRUPA PARLAMENTOSU’NDAN DEMİRTAŞ VE KAVALA KARARI
Avrupa Konseyi’nin icra organı olan Bakanlar Komitesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 22 Aralık 2020 tarihindeki Demirtaş sonucundaki “derhal hür bırakılmalı” kararını hatırlatarak, o günden bu yana Türk makamlarına yapılan davetlerin sonuçsuz kaldığına işaret etti.
Büyükelçi krizinin akabinde ise Türkiye’nin Osman Kavala davasında olduğu üzere Selahattin Demirtaş davasında da AİHM kararlarına uymakla yükümlü olduğuna dikkat çekildi.
Kavala’nın özgür bırakılmasını ne büyükelçilerin ne de hükümetlerinin istediği kaydedilen açıklamada, AİHM’in 2019 yılı Aralık ayında Kavala’nın özgür bırakılmasını talep ettiği ve Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin de ondan sonrasında altı kararla bunu bir dahalediği kaydedildi. Erdoğan, Avrupa’yı ‘Türkiye’nin iç işlerine karışmak’la suçladı, “Hukukun üstünde değiliz” dedi.
Alıntıdır
Türkiye’nin diplomasi karnesi, 2021 yılında da pek kabarıktı. Büyükelçi krizi, Doğu Akdeniz’deki tansiyon, F-35 uzlaşmazlığı derken, diplomaside tansiyonun bir çok yüksek olduğu bir yıl geride kaldı. Pekala bütün dünyanın Türkiye’nin ataklarını konuştuğu 2021’de neler yaşandı?
2021 yılı dünya için çokça krizli, biraz polemikli lakin pek da güçlü geçti. Rusya ve Ukrayna içinde yaşanan kriz, Taliban’ın Afganistan’da idaresi ele geçirmesinin akabinde patlak veren göçmen sorunu, Fransa, ABD ve Avustralya’nın başı çektiği AUKUS tansiyonu, iklim değişikliği ve global ısınma derken en son da corona virüsünün Omicron varyantı 2021’e kolay veda edebilmemizi hızlandırdı.
BÜYÜKELÇİ KRİZİ
Bu yıl Türkiye’nin dış siyaseti açısından da çok çalkantılı geçti. Osman Kavala’nın özgür bırakılması daveti yapan ortalarında ABD, Almanya, Danimarka, Fransa üzere ülkelerin olduğu 10 büyükelçi ‘istenmeyen adam’ ilan edilirken, diplomatik arenada da kısa müddetli bir kriz yaşandı.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, 10 ülke büyükelçisini ‘sınır dışı etmek’ ile tehdit ederken, bu süreç karşılıklı tansiyonu yumuşatan açıklamalarla aşıldı. Tüm bu kaosa karşın 2021 sona ererken, Osman Kavala’nın tutukluluğu AİHM kararlarına karşı hala devam ediyor…
MACRON’U ‘İKİYÜZLÜLÜK’ İLE SUÇLADI
Türkiye’nin Doğu Akdeniz ve Libya’daki siyasetleri niçiniyle sık sık karşı karşıya geldiği Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile AKP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan içindeki tansiyon 2021’de bir daha tırmandı. Büyükelçi krizi öncesi ve daha sonrası iki ülke epey kere karşı karşıya geldi.
Daha evvel Erdoğan’ın ‘zihinsel tedaviye muhtaçlığı var dediği’ Macron için bu kere ‘Fransa’nın başına bela’ sözlerini kullanırken, Fransız çimento şirketi Lafarge olayının akabinde da Macron idaresini ‘ikiyüzlü’ olmakla suçladı. Paris ve Atina idareleri içinde imzalanan Rafele savaş uçakları da iki ülke içinde fazlaca lisana gelmese de tansiyonu yükseltirken, Erdoğan, Macron’a Yunanistan idaresi için ‘Bak seni aldatıyorlar. Bunların parası falan yok.’ dedi.
ERDOĞAN’DAN YUNANİSTAN’A GÖZDAĞI
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis
Erdoğan’ın bir öbür kriz yaşadığı isim ise Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis oldu. Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, Avrupa’da yaşanan mülteci kriziyle ilgili sorumluluğu Türkiye’ye atarken, Erdoğan bu kelamlara epeyce sert karşılık vererek Miçotakis’i ‘nankörlük’ ile suçladı, Yunanistan’ı ‘kapıları açmak’la tehdit etti.
Atina ve Ankara idareleri içinde yaşanan krizlerden biri de ABD’nin Dedeağaç’a askeri sevkiyatı oldu. Yunanistan’ı ABD’nin üssü pozisyonuna gelmekle suçlayan Erdoğan, “Kendilerine seçtikleri komşu yanlış komşu.” dedi. Türkiye ile Yunanistan Doğu Akdeniz’de sık sık karşı karşıya geldi.
F-35 KRİZİ
ABD ile bu yıl yaşanan en büyük kriz kuşkusuz F-35 konusunda yaşandı. ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon), Türkiye’nin F-35 programından resmi olarak çıkarıldığını deklare etti. Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması niçiniyle bir de yaptırımları devreye sokan ABD ile diplomatik ilgiler çok geriledi. Bir savaş uçağı muammasıdır giderken, Erdoğan, “F-35 yerine F-16 verecekler” dedi. ABD, bu biçimde bir açıklamamız yok dedi.
Akabinde F-35 programında kalabilmek yahut o tarihe kadar ödenen 1,4 milyar doları geri alabilmek için Ankara ile Washington içinde bir trafik başladı. Türkiye, bu süreci yürütmesi için Arnold & Porter Kaye Scholer isimli şirketle lobicilik faaliyeti yürütmesi için anlaştı.
Türkiye, programdan çıkarılmadan evvel 100 adet F-35 almayı planlıyordu.
VON DER LEYEN KOLTUK KRİZİ
2021’in en epey konuşulan olaylarından biri de Nisan ayında Ankara’da gerçekleşen AB-Türkiye Tepesi’nde gerçekleşti. 6 Nisan tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile AB başkanlarını Ankara’da bir ortaya getiren toplantıda Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel’e sandalye verildi lakin Von der Leyen ayakta kaldı. Leyen kısa bir şaşkınlık yaşadıktan daha sonra Dışişleri Balanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun karşındaki kanepeye oturdu. Olayın ‘kadın olmasıyla alakalı’ olduğunu savunan Von der Leyen’in açıklamaları bilhassa yabancı basında geniş yer buldu. olayda Ankara’nın bir hatası olmadığı AB önderleri içindeki uyuşmazlıktan kaynaklandığı öğrenildi. Michel, Leyen’den özür diledi.
KAPALI MARAŞ KRİZİ
Temmuz ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Kuzey Kıbrıs’ı ziyaretinde kapalı Maraş bölgesinin bir kısmının daha açılacağını deklare etti. Açılımın, Kapalı Maraş’ın yüzde 3,5’una tekabül eden pilot bölgeyi kapsayacağını söylemiş oldu. Bu açıklamanın akabinde Kıbrıs idaresi, mevzuyla ilgili olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne müracaatta bulundu ve olay ABD ve Rusya başta olmak üzere sert bir reaksiyonla karşılandı.
AVRUPA PARLAMENTOSU’NDAN DEMİRTAŞ VE KAVALA KARARI
Avrupa Konseyi’nin icra organı olan Bakanlar Komitesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 22 Aralık 2020 tarihindeki Demirtaş sonucundaki “derhal hür bırakılmalı” kararını hatırlatarak, o günden bu yana Türk makamlarına yapılan davetlerin sonuçsuz kaldığına işaret etti.
Büyükelçi krizinin akabinde ise Türkiye’nin Osman Kavala davasında olduğu üzere Selahattin Demirtaş davasında da AİHM kararlarına uymakla yükümlü olduğuna dikkat çekildi.
Kavala’nın özgür bırakılmasını ne büyükelçilerin ne de hükümetlerinin istediği kaydedilen açıklamada, AİHM’in 2019 yılı Aralık ayında Kavala’nın özgür bırakılmasını talep ettiği ve Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin de ondan sonrasında altı kararla bunu bir dahalediği kaydedildi. Erdoğan, Avrupa’yı ‘Türkiye’nin iç işlerine karışmak’la suçladı, “Hukukun üstünde değiliz” dedi.
Alıntıdır