Aşılıların bir daha coronaya yakalanma niçinlerini, aşıların aktifliğinin düşmesini, ek doz aşıyı ve kimlerin daha hayli virüs bulaştırdığını milletlerarası kaynaklardan araştırdık, derledik. İşte sonuçlar…
Birçoğumuz coronaya karşı iki hatta daha fazla sayıda aşı olduk. Lakin bir daha de, aşılılar içinde corona olayları yaygın olarak görülebiliyor. Dünyanın her yerinde bununla ilgili çalışmalar yürütülüyor.
AŞI TESİRİNİN KIRILMASI: Alman Robert Koch Enstitüsü, ‘aşı kırılmasını’ tam olarak aşılanmış ve üzerinden muhafaza sağlanması için gerekli vakit geçmiş bireylerde, corona teşhis edilmesi olarak tanımlıyor. Tam aşı ise iki doz Moderna, BioNTech, AstraZeneca ya da bir doz Johnson aşısı olarak tanımlanıyor.
AŞI AĞIR OLAYLARI ÖNLER: Alman uzmanlar, kullanılan aşının coronanın daha önemli seyrini engellediğini, mevt oranını yüzde 50 azalttığını savunuyor. Lakin bir ülkede aşı oranı ne kadar artarsa, aşılılar içinde enfekte olmuş kişi sayısı da artıyor. Lakin bunların birçoğu hastalığı yavaşça semptomlarla atlatıyor.
AŞI NEREDE BAŞARISIZ OLDU: Zayıf bağışıklık sistemi olanlar, kemoterapi tedavisi bakılırsanler, çeşitli diğer hastalıkları olanlarda aşılar başarısız oldu. İstenilen kararı vermedi. Aşı kırılmalarının bir sebebi de, virüsün geliştirdiği yeni mutasyonlar. Başında agresif Delta varyantı geliyor. Bu varyant, aşılama daha sonrası oluşan antikorlardan kaçabiliyor.
AŞININ TESİRİNİ KAYBETMESİ: Aşılar temelde Delta varyantına karşı da tesirli fakat bunu yok edebilmek için daha fazla antikor gerikiyor. Delta varyantının yayılmasının en değerli sebebi aşının vakit içinde tesirini yitirmesi oldu. İsrail’den temmuz ortasında gelen bilgiler BioNTech aşısının aktifliğinin vakit içinde azaldığını, üç ay daha sonra antikor düzeyinin yarı yarıya düştüğünü gösterdi.
MÜDAFAA ÇOK SÜRATLİ ERİYOR: Aşıların muhafaza oranı doza bağlı. Moderna’da daha yüksek mRNA dozu kullanıyor. BioNTech’te ondan yüzde 40 daha az. Bu niçinle, müdafaa oranı beklenenden süratli düşebiliyor. Hannover Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Reinhold Förster, tüm bağışıklık reaksiyonlarının süreksiz olduğunu hatırlatıyor.
ÜÇÜNCÜ/TAMAMLAYICI AŞI: Aşıların müdafaa oranlarının ya da antikorların düşmesi, ‘Booster’ aşı denilen üçüncü aşıyı gerekli kılıyor. Bu aşı, hem saldırgan Delta varyantı birebir vakitte türevlerine karşı gözetici olacak. İkinci aşı üzerinden 6 ay geçtikten daha sonra uygulanması gerekiyor. Son iki aşıyı, hangisinden olduysanız güçlendirici aşı da ondan yapılmalı.
VİRÜS TEKRAR YAYILIYOR: Kış aylarının başındayız ve dünyada corona hadiseleri bir daha tırmanıyor. Hastanede yatanların büyük bir kısmı aşısız olanlar. Aşısızlar yüzünden, aşılıların da virüsle temas riski artıyor. Aşılar yüzde 100 müdafaa sağlamadığı için bu da doğal karşılanıyor. bir daha de ağır bakımda epey sayıda aşılı kişi bulunuyor.
AŞILILARDA HASTALIĞIN SEYRİ: Aşılamayı birinci tamamlayan İsrail’den gelen bilgiler, aşılanmış ve corona niçiniyle hastanelik olmuş 152 hastayla ilgili. Science Media Center’ın bilgilerine bakılırsa, yüzde 61’i önemli biçimde hastalandı ve 22’si can verdi. Ölenlerin birçoklarının diyabet, akciğer rahatsızlığı ya da kalp, kronik böbrek yetmezliği vardı. Hastaların yüzde 40’ı kemoterapi ya da diğer niçinlerle beden dirençleri düşenlerdi.
AŞISIZLARLA KARŞILAŞTIRMA: Bir aşı olmuş ya da iki aşısını tamamlamışlardan 495 şahısta hastalık daha yavaşça seyretti ve bu oran aşısızlara nazaran hayli düzgün bir sayı oldu. İsrail’den gelen datalar, aşılılarda vefat oranının yüzde 50 daha azaldığını gösteriyor. Hastaneye yatırılanlar içinde teneffüs dayanağına bağlanma oranı, aşılılarda fazlaca daha düşük.
AŞI KISIRLIK YAPIYOR MU: Öbür aşılar nasıl kısırlık yapmıyorsa, corona aşısı da kısırlığa niye olmuyor. Aşılı bir kişi virüs aldığında, bedenin bağışıklık sistemi buna cevap vermek zorundadır. Aşı olmadan, bedenin müdafaa sisteminin savaşı daha uzun sürer, virüs çoğalmak için daha fazlaca vakit bulur ve viral yük artar.
AŞILI MI, AŞISIZ MI DAHA ÇOK BULAŞTIRIR: Bununla ilgili gereğince çalışma yok. ABD’de yapılan bir araştırma, aşılıların viral yükünün, enfeksiyon kapmış aşısızlarınki kadar yüksek olabileceğini ortaya koydu. Singapur’da yapılan araştırmaya göre, aşılı kişi virüsleri çabuk zararsız hale getirdiği için, viral yük süratle düşüyor. Bulaşma müddeti azalıyor.
Birçoğumuz coronaya karşı iki hatta daha fazla sayıda aşı olduk. Lakin bir daha de, aşılılar içinde corona olayları yaygın olarak görülebiliyor. Dünyanın her yerinde bununla ilgili çalışmalar yürütülüyor.
AŞI TESİRİNİN KIRILMASI: Alman Robert Koch Enstitüsü, ‘aşı kırılmasını’ tam olarak aşılanmış ve üzerinden muhafaza sağlanması için gerekli vakit geçmiş bireylerde, corona teşhis edilmesi olarak tanımlıyor. Tam aşı ise iki doz Moderna, BioNTech, AstraZeneca ya da bir doz Johnson aşısı olarak tanımlanıyor.
AŞI AĞIR OLAYLARI ÖNLER: Alman uzmanlar, kullanılan aşının coronanın daha önemli seyrini engellediğini, mevt oranını yüzde 50 azalttığını savunuyor. Lakin bir ülkede aşı oranı ne kadar artarsa, aşılılar içinde enfekte olmuş kişi sayısı da artıyor. Lakin bunların birçoğu hastalığı yavaşça semptomlarla atlatıyor.
AŞI NEREDE BAŞARISIZ OLDU: Zayıf bağışıklık sistemi olanlar, kemoterapi tedavisi bakılırsanler, çeşitli diğer hastalıkları olanlarda aşılar başarısız oldu. İstenilen kararı vermedi. Aşı kırılmalarının bir sebebi de, virüsün geliştirdiği yeni mutasyonlar. Başında agresif Delta varyantı geliyor. Bu varyant, aşılama daha sonrası oluşan antikorlardan kaçabiliyor.
AŞININ TESİRİNİ KAYBETMESİ: Aşılar temelde Delta varyantına karşı da tesirli fakat bunu yok edebilmek için daha fazla antikor gerikiyor. Delta varyantının yayılmasının en değerli sebebi aşının vakit içinde tesirini yitirmesi oldu. İsrail’den temmuz ortasında gelen bilgiler BioNTech aşısının aktifliğinin vakit içinde azaldığını, üç ay daha sonra antikor düzeyinin yarı yarıya düştüğünü gösterdi.
MÜDAFAA ÇOK SÜRATLİ ERİYOR: Aşıların muhafaza oranı doza bağlı. Moderna’da daha yüksek mRNA dozu kullanıyor. BioNTech’te ondan yüzde 40 daha az. Bu niçinle, müdafaa oranı beklenenden süratli düşebiliyor. Hannover Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Reinhold Förster, tüm bağışıklık reaksiyonlarının süreksiz olduğunu hatırlatıyor.
ÜÇÜNCÜ/TAMAMLAYICI AŞI: Aşıların müdafaa oranlarının ya da antikorların düşmesi, ‘Booster’ aşı denilen üçüncü aşıyı gerekli kılıyor. Bu aşı, hem saldırgan Delta varyantı birebir vakitte türevlerine karşı gözetici olacak. İkinci aşı üzerinden 6 ay geçtikten daha sonra uygulanması gerekiyor. Son iki aşıyı, hangisinden olduysanız güçlendirici aşı da ondan yapılmalı.
VİRÜS TEKRAR YAYILIYOR: Kış aylarının başındayız ve dünyada corona hadiseleri bir daha tırmanıyor. Hastanede yatanların büyük bir kısmı aşısız olanlar. Aşısızlar yüzünden, aşılıların da virüsle temas riski artıyor. Aşılar yüzde 100 müdafaa sağlamadığı için bu da doğal karşılanıyor. bir daha de ağır bakımda epey sayıda aşılı kişi bulunuyor.
AŞILILARDA HASTALIĞIN SEYRİ: Aşılamayı birinci tamamlayan İsrail’den gelen bilgiler, aşılanmış ve corona niçiniyle hastanelik olmuş 152 hastayla ilgili. Science Media Center’ın bilgilerine bakılırsa, yüzde 61’i önemli biçimde hastalandı ve 22’si can verdi. Ölenlerin birçoklarının diyabet, akciğer rahatsızlığı ya da kalp, kronik böbrek yetmezliği vardı. Hastaların yüzde 40’ı kemoterapi ya da diğer niçinlerle beden dirençleri düşenlerdi.
AŞISIZLARLA KARŞILAŞTIRMA: Bir aşı olmuş ya da iki aşısını tamamlamışlardan 495 şahısta hastalık daha yavaşça seyretti ve bu oran aşısızlara nazaran hayli düzgün bir sayı oldu. İsrail’den gelen datalar, aşılılarda vefat oranının yüzde 50 daha azaldığını gösteriyor. Hastaneye yatırılanlar içinde teneffüs dayanağına bağlanma oranı, aşılılarda fazlaca daha düşük.
AŞI KISIRLIK YAPIYOR MU: Öbür aşılar nasıl kısırlık yapmıyorsa, corona aşısı da kısırlığa niye olmuyor. Aşılı bir kişi virüs aldığında, bedenin bağışıklık sistemi buna cevap vermek zorundadır. Aşı olmadan, bedenin müdafaa sisteminin savaşı daha uzun sürer, virüs çoğalmak için daha fazlaca vakit bulur ve viral yük artar.
AŞILI MI, AŞISIZ MI DAHA ÇOK BULAŞTIRIR: Bununla ilgili gereğince çalışma yok. ABD’de yapılan bir araştırma, aşılıların viral yükünün, enfeksiyon kapmış aşısızlarınki kadar yüksek olabileceğini ortaya koydu. Singapur’da yapılan araştırmaya göre, aşılı kişi virüsleri çabuk zararsız hale getirdiği için, viral yük süratle düşüyor. Bulaşma müddeti azalıyor.