Covid-19 pandemisi ile mecburiyetten de olsa daha epeyce oturur ve daha az hareket eder hale geldik. Ancak anatomimize uygun olmayan bu alışkanlık bedenimizde ve zihin sağlığımızda direkt ya da dolaylı olarak önemli tesirler yaratıyor. Sonu erken vefata kadar varabilen hayli oturma alışkanlığı daha az dramatik bir açıdan baktığımızda depresyondan kalp rahatsızlıklarına kadar birfazlaca probleme kapı açmaktadır.
Bacaklarda yavaşça ağrılar ve zayıflık
Günlük alışkanlıklarımızı değerlendirirken “atalarımız nasıl yaşıyorlardı” sorusu aklınızın daima bir köşesinde olsun. Cetlerimiz bir gün ortasında hayat savaşı ismi altında neredeyse hiç oturulmayan, her gün kolları en azından meyve toplamak için bir kez de olsa kaldıran insan formlarıydı. Günümüz insan formu cetlerimize bakılırsa fazlaca daha rahat kurallarda yaşasa da genlerimizi ve fizikî yapımızı göz önünde bulundurmak durumundayız. Örneğin Healthline mecmuası, epeyce fazla oturursanız, bacak kaslarınızın yetersiz kullanımdan zayıflayabileceğini belirtiyor. Buradaki daha değerli nokta sizi stabilize edecek kuvvetli bacak ve kalça kasları olmadan bedeninizin faydalanma riski altında olmasıdır. Oturur biçimde fazlaca fazla vakit geçiriyorsanız omurganıza ve kalçanıza daha epeyce yük yükler hale gelirsiniz. Bu da boyun ve bel ağrısı problemleri yaratacaktır. Bunun en yeterli tahlili günlük en az 7.000 adım atmak; o da olmuyorsa gün ortasında kesinlikle bacak güçlendirme hareketlerine vakit ayırmaktır.
Berbat postür (duruş)
Makus duruşun -en azından kısmen- epeyce fazla oturmanın bir kararı olması büyük bir sürpriz değil. Oturur durumda uzun mühlet geçirdiğimizde daima dik oturamayız. ötürüsıyla omurgamıza, boynumuza ve belimize gerginlik yüklenmeye başlar. Bu gerginlik de uzun süren ağrılara ve tutulmalara yol açar. Vaktimizin birçoklarını oturarak geçiriyorsak bir süre daha sonra bedenimizde kamburluğa bile yol açabilecek bir hasar yaratabiliriz.
Metabolizma yavaşlığı
Metabolizmanız bu günlerde epeyce yavaş mı? Bunun niçini de epeyce oturmak ve gereğince hareket etmemek olabilir. Temel olarak, gereğince hareket etmek yerine fazlaca fazla oturmak kas atrofisine, idman yapma kapasitesinin azalmasına ve insülin direncine yol açabilir. Ayrıyeten, gücünüzün istikrarını bozabilir. Çalışmaya nazaran, bunların tümü hipertansiyon ve hiperglisemi üzere bir dizi meseleye da yol açabilir. Hareketsizlikten kaynaklanan bu şartlar ve öbürleri, koroner arter hastalığı geliştirme ve felç geçirme riskini artırır. Antrenman, yerleşik hayat şeklinizin neticelerina karşı koymanıza yardımcı olabilir. Lakin, idmana ayak uydurmanız ve işe yaraması için kendinizi sağlıklı bir rutine sokmanız gerekir.
Hafıza meseleleri
İnanması güç gelebilir, lakin Los Angeles California Üniversitesi tarafınca yayınlanan araştırma, hareketsiz davranışın hafıza meseleleriyle kontaklı olduğunu öne sürdü. Yani ne kadar hayli oturursanız, o kadar unutkan olabilirsiniz. HealthDigest’in haberine bakılırsa, bu araştırmacılar bir küme beşere aktivitelerini ve düzeylerini sordular ve oturmak için ne kadar vakit harcadıklarını belirlediler. Akabinde, her bir şahsa, medial temporal loblarına bakmaları için yüksek çözünürlüklü bir MRI beyin taraması verdiler. Bu, beynin yeni anıların oluşumuna dahil olan kısmıdır. Araştırmacılar, daha fazla oturan insanların daha ince medial temporal loblara sahip olduğunu buldular. Yüksek seviyede fizikî aktivite bile, yerleşik ömür stillerinin sonuçlarını dengelemek için kâfi değildi. Biyoistatistikçi ve çalışmanın baş müellifi Prabha Siddarth, Today’s Geriatric Medicine‘e “Açıkçası yapılacak şey oturarak geçirdiğimiz saatlerin sayısını azaltmak” dedi. “Bilgisayar başında oturmamızı gerektiren işleri olan kimilerimiz için ise yapılacak en düzgün şey, yaklaşık her saat başı kalkıp beş dakika boyunca hareket etmektir.”
Kalp hastalığı / kalp hassasiyeti
Kardiyovasküler problemler yaşıyorsanız, bunların epey fazla oturmaya bağlı olabileceğini bilmelisiniz. Kanepede oturmak ve TV izlemek üzere boş vakit içinder kardiyovasküler hastalıklar (kalp hastalığı) için değerli bir risk faktörüdür. Her gün gereğince güç harcamayıp fizikî olarak hareketsiz kalarak hastalığa yakalanma riskinizi artırırsınız. Bilhassa tüm gün oturmanızı gerektiren bir işiniz var ise, sistemli bir idmana ayak uydurmanız ve kan akışını hızlandırmanız değerlidir . Ne kadar az faal olursanız, kalp komplikasyonları o kadar kötüleşme riski ile karşı karşıyadır.
Depresyonda ve telaşlı üzere hissetmek
Son vakit içinderda depresif hissediyor musunuz? Çok üzgün, asabi, dertli, motivasyonsuz, ilhamsız ve hatta umursamaz? Medicine & Science in Sports & Exercise mecmuasında yayınlanan araştırmaya göre, televizyon karşısında epeyce fazla vakit geçirmek depresyonla birebir irtibatlıdır. Her çeşit hareketsiz davranış için birebir şey söylenemezken, bütün gün oturmak ve kanalları çevirmek “olumsuz zihinsel sağlık” ile direkt ilişkilendirilmektedir. Yapılan bir çalışmada depresyonu olan şahısların, depresyonu olmayan bireylere göre “hareketsiz davranış” ile yüzde 95 oranında daha fazla vakit harcadıkları bulundu. Nizamlı antrenmanın bedende memnunluk hormonlarını artırdığı bilimsel olarak kanıtlanmış durumdayken mutsuzlukla irtibatlı hislerimizin tahminen de yalnızca az hareket etmemize bağlı olduğunu aklımızdan çıkarmamak gerekir.
Oturduktan daha sonra yorgun hissetmek
Hiç öğlenden daha sonra uyuyakalıp daha da yorgun uyandığınız oldu mu? Bu sersemlik hissinin sebebi yalnızca beden saatiniz haricinde uyumuş olmanız değil. Gerçek şu ki, bütün gün uzanmak aslında yorucu olabilir. Kendinizi epeyce fazla güç harcadığınız için değil, gereğince güç harcamadığınız için de epeyce yorgun hissedebilirsiniz. Tüm gün ofiste oturarak çalıştıktan daha sonra yalnızca zihinsel değil bedensel olarak da yorgun hissetmenizin ana sebeplerinden biri budur. Günlük rutininize en az 20 dakikalık tempolu bir yürüyüş eklemenin bir yararı da iş daha sonrası yorgunluğunu azaltacak olması olabilir, ne dersiniz?
Daima hastalanmak
Daima hasta olan biriyseniz, ömrünüzü nasıl yaşadığınızı, alışkanlıklarınızı ve günlük rutinlerinizi bir daha düşünmeniz gerekiyor olabilir. Örneğin, gereğince idman yapmıyorsanız, bu bağışıklık sisteminize ziyan veriyor olabilir. Antrenman, bağışıklık hücresi popülasyonlarınızı düzenleyerek bağışıklık sisteminizi olumlu istikamette tesirler. Hareketsiz bir ömür ortasında fazlaca daha fazla hastalanabilirsiniz ve hastalandığınızda iyileşmeniz daha uzun sürebilir.
Fizikî aktivitenin bağışıklık sisteminiz üstündeki olumlu tesirlerinin, idmanın cinsine ve yoğunluğuna büyük ölçüde bağlı olduğunu bilsek de rastgele bir antrenman rutini yaratmak, daima oturmak ve idman yapmamaktan fazlaca daha yeterlidir. Yani haftada üç sefer boks dersi alsanız da, her gün işten daha sonra kısa bir yürüyüşe çıksanız da, bir daha de kendinize büyük bir düzgünlük yapıyorsunuz demektir. özetlemek gerekirsesı fizikî olarak faal bir hayat mevcut sıkıntılarınızın tek ve kalıcı tahlili olabilir.
Bacaklarda yavaşça ağrılar ve zayıflık
Günlük alışkanlıklarımızı değerlendirirken “atalarımız nasıl yaşıyorlardı” sorusu aklınızın daima bir köşesinde olsun. Cetlerimiz bir gün ortasında hayat savaşı ismi altında neredeyse hiç oturulmayan, her gün kolları en azından meyve toplamak için bir kez de olsa kaldıran insan formlarıydı. Günümüz insan formu cetlerimize bakılırsa fazlaca daha rahat kurallarda yaşasa da genlerimizi ve fizikî yapımızı göz önünde bulundurmak durumundayız. Örneğin Healthline mecmuası, epeyce fazla oturursanız, bacak kaslarınızın yetersiz kullanımdan zayıflayabileceğini belirtiyor. Buradaki daha değerli nokta sizi stabilize edecek kuvvetli bacak ve kalça kasları olmadan bedeninizin faydalanma riski altında olmasıdır. Oturur biçimde fazlaca fazla vakit geçiriyorsanız omurganıza ve kalçanıza daha epeyce yük yükler hale gelirsiniz. Bu da boyun ve bel ağrısı problemleri yaratacaktır. Bunun en yeterli tahlili günlük en az 7.000 adım atmak; o da olmuyorsa gün ortasında kesinlikle bacak güçlendirme hareketlerine vakit ayırmaktır.
Berbat postür (duruş)
Makus duruşun -en azından kısmen- epeyce fazla oturmanın bir kararı olması büyük bir sürpriz değil. Oturur durumda uzun mühlet geçirdiğimizde daima dik oturamayız. ötürüsıyla omurgamıza, boynumuza ve belimize gerginlik yüklenmeye başlar. Bu gerginlik de uzun süren ağrılara ve tutulmalara yol açar. Vaktimizin birçoklarını oturarak geçiriyorsak bir süre daha sonra bedenimizde kamburluğa bile yol açabilecek bir hasar yaratabiliriz.
Metabolizma yavaşlığı
Metabolizmanız bu günlerde epeyce yavaş mı? Bunun niçini de epeyce oturmak ve gereğince hareket etmemek olabilir. Temel olarak, gereğince hareket etmek yerine fazlaca fazla oturmak kas atrofisine, idman yapma kapasitesinin azalmasına ve insülin direncine yol açabilir. Ayrıyeten, gücünüzün istikrarını bozabilir. Çalışmaya nazaran, bunların tümü hipertansiyon ve hiperglisemi üzere bir dizi meseleye da yol açabilir. Hareketsizlikten kaynaklanan bu şartlar ve öbürleri, koroner arter hastalığı geliştirme ve felç geçirme riskini artırır. Antrenman, yerleşik hayat şeklinizin neticelerina karşı koymanıza yardımcı olabilir. Lakin, idmana ayak uydurmanız ve işe yaraması için kendinizi sağlıklı bir rutine sokmanız gerekir.
Hafıza meseleleri
İnanması güç gelebilir, lakin Los Angeles California Üniversitesi tarafınca yayınlanan araştırma, hareketsiz davranışın hafıza meseleleriyle kontaklı olduğunu öne sürdü. Yani ne kadar hayli oturursanız, o kadar unutkan olabilirsiniz. HealthDigest’in haberine bakılırsa, bu araştırmacılar bir küme beşere aktivitelerini ve düzeylerini sordular ve oturmak için ne kadar vakit harcadıklarını belirlediler. Akabinde, her bir şahsa, medial temporal loblarına bakmaları için yüksek çözünürlüklü bir MRI beyin taraması verdiler. Bu, beynin yeni anıların oluşumuna dahil olan kısmıdır. Araştırmacılar, daha fazla oturan insanların daha ince medial temporal loblara sahip olduğunu buldular. Yüksek seviyede fizikî aktivite bile, yerleşik ömür stillerinin sonuçlarını dengelemek için kâfi değildi. Biyoistatistikçi ve çalışmanın baş müellifi Prabha Siddarth, Today’s Geriatric Medicine‘e “Açıkçası yapılacak şey oturarak geçirdiğimiz saatlerin sayısını azaltmak” dedi. “Bilgisayar başında oturmamızı gerektiren işleri olan kimilerimiz için ise yapılacak en düzgün şey, yaklaşık her saat başı kalkıp beş dakika boyunca hareket etmektir.”
Kalp hastalığı / kalp hassasiyeti
Kardiyovasküler problemler yaşıyorsanız, bunların epey fazla oturmaya bağlı olabileceğini bilmelisiniz. Kanepede oturmak ve TV izlemek üzere boş vakit içinder kardiyovasküler hastalıklar (kalp hastalığı) için değerli bir risk faktörüdür. Her gün gereğince güç harcamayıp fizikî olarak hareketsiz kalarak hastalığa yakalanma riskinizi artırırsınız. Bilhassa tüm gün oturmanızı gerektiren bir işiniz var ise, sistemli bir idmana ayak uydurmanız ve kan akışını hızlandırmanız değerlidir . Ne kadar az faal olursanız, kalp komplikasyonları o kadar kötüleşme riski ile karşı karşıyadır.
Depresyonda ve telaşlı üzere hissetmek
Son vakit içinderda depresif hissediyor musunuz? Çok üzgün, asabi, dertli, motivasyonsuz, ilhamsız ve hatta umursamaz? Medicine & Science in Sports & Exercise mecmuasında yayınlanan araştırmaya göre, televizyon karşısında epeyce fazla vakit geçirmek depresyonla birebir irtibatlıdır. Her çeşit hareketsiz davranış için birebir şey söylenemezken, bütün gün oturmak ve kanalları çevirmek “olumsuz zihinsel sağlık” ile direkt ilişkilendirilmektedir. Yapılan bir çalışmada depresyonu olan şahısların, depresyonu olmayan bireylere göre “hareketsiz davranış” ile yüzde 95 oranında daha fazla vakit harcadıkları bulundu. Nizamlı antrenmanın bedende memnunluk hormonlarını artırdığı bilimsel olarak kanıtlanmış durumdayken mutsuzlukla irtibatlı hislerimizin tahminen de yalnızca az hareket etmemize bağlı olduğunu aklımızdan çıkarmamak gerekir.
Oturduktan daha sonra yorgun hissetmek
Hiç öğlenden daha sonra uyuyakalıp daha da yorgun uyandığınız oldu mu? Bu sersemlik hissinin sebebi yalnızca beden saatiniz haricinde uyumuş olmanız değil. Gerçek şu ki, bütün gün uzanmak aslında yorucu olabilir. Kendinizi epeyce fazla güç harcadığınız için değil, gereğince güç harcamadığınız için de epeyce yorgun hissedebilirsiniz. Tüm gün ofiste oturarak çalıştıktan daha sonra yalnızca zihinsel değil bedensel olarak da yorgun hissetmenizin ana sebeplerinden biri budur. Günlük rutininize en az 20 dakikalık tempolu bir yürüyüş eklemenin bir yararı da iş daha sonrası yorgunluğunu azaltacak olması olabilir, ne dersiniz?
Daima hastalanmak
Daima hasta olan biriyseniz, ömrünüzü nasıl yaşadığınızı, alışkanlıklarınızı ve günlük rutinlerinizi bir daha düşünmeniz gerekiyor olabilir. Örneğin, gereğince idman yapmıyorsanız, bu bağışıklık sisteminize ziyan veriyor olabilir. Antrenman, bağışıklık hücresi popülasyonlarınızı düzenleyerek bağışıklık sisteminizi olumlu istikamette tesirler. Hareketsiz bir ömür ortasında fazlaca daha fazla hastalanabilirsiniz ve hastalandığınızda iyileşmeniz daha uzun sürebilir.
Fizikî aktivitenin bağışıklık sisteminiz üstündeki olumlu tesirlerinin, idmanın cinsine ve yoğunluğuna büyük ölçüde bağlı olduğunu bilsek de rastgele bir antrenman rutini yaratmak, daima oturmak ve idman yapmamaktan fazlaca daha yeterlidir. Yani haftada üç sefer boks dersi alsanız da, her gün işten daha sonra kısa bir yürüyüşe çıksanız da, bir daha de kendinize büyük bir düzgünlük yapıyorsunuz demektir. özetlemek gerekirsesı fizikî olarak faal bir hayat mevcut sıkıntılarınızın tek ve kalıcı tahlili olabilir.