Kanola, soya, ayçiçeği, pamuk, safran üzere bitkisel sıvı yağlara hidrojen eklenmesi ve ısıtılması kararı ortaya çıkan ‘trans yağlar’ tehlikeli bir yağ çeşidi olarak bilinmektedir. Ucuzdur, kullanması kolaydır ve uzun mühlet bozulmadan bekletilebilir. “Bu avantajları niçiniyle hazır besinlerde yaygın biçimde kullanılır” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bir halk sıhhati sorunu olan trans yağlarla ilgili bilinmesi gerekenleri şöyleki anlattı:
Prof. Dr. Osman Erk
Sıhhatimizi nasıl tesirler?
Trans yağlar besinin ömrünü uzatan, kullananların ise ömrünü kısaltan yağlardır. Doymuş ve trans yağlar bedende kolesterol üretimini uyarır. Her işlenmiş, ambalajlanmış, rafine edilmiş, doğallığı bozulmuş besin üzere trans yağlar da ziyanlıdır. Beden için gereksizdir ve hiç bir olumlu tesiri yoktur. Bu yağlar karaciğer ve damar sistemine çarçabuk yapışarak karaciğer yağlanması ve damar hastalıklarına niye olur. Toksik tesire sahip trans yağlar, insülin direnci ile diyabete yer hazırlar, kolesterol ve trigliserit ölçülerini artırır. Bedende ziyanlı özgür radikallerin ortaya çıkmasına yol açar ve kanserojendir.
Hangi hastalıklara niye olur?
Trans yağlar bütün öldürücü kronik hastalıklara yol açabilen toksik bir unsur olarak tanımlanır. Kanser, obezite, diyabet, koroner kalp hastalığı, kalp yetersizliği, Parkinson, bunama, karaciğer yağlanması-siroz, kısırlık, düşük doğum ve majör depresyon bu hastalıklardan başlıcalarıdır.
Hangi eserlerde bulunur?
Trans yağlar fast-food restoranlarda patates, tavuk ve zerzevat kızartmalarında sık kullanılır. Kurabiyelerin yüzde 90’ında, donmuş besinlerin yüzde 80’inde trans yağ vardır. Ambalajlanmış, hazır besinlerin çabucak hepsi trans yağ içermektedir. Ekmekler, simitler, konserveler, gofretler, krakerler, cipsler, pasta ve kek üzere pastane eserleri de bol bol trans yağ içerir.
Nelere dikkat etmeliyiz?
Hazır yiyecek etiketleri dikkatle takip edilmelidir. hidrojenize yağ, hidrojenize nebati yağ, digliserit, monogliserit üzere ibareler trans yağları gizlemek için çoğunlukla etiketlerde yer almaktadır. Bu ibareleri içeren besinlerden katiyetle uzak durulmalıdır. Türkiye’de 2007 yılından itibaren eser ortasındaki toplam yağın 100 gramında 1 gramdan daha az trans yağ varsa eser trans yağ içermez diye etiketlenmektedir. Bu tıp besinlere dikkat edilmelidir.
ergenlerde kalp krizine niye olur mı?
ABD’de 12-20 yaş içindeki çocuk ve yeni erişkinlerin günde 20-30 gr trans yağ tükettiği bilinmektedir ve bu ölçüler sıhhat açısından son derece ziyanlıdır. Trans yağların bu kadar hayli ölçüde tüketilmesi 20 ve 30’lu yaşlarda ortaya çıkan kalp krizlerinin en kıymetli sebebi olarak gösterilmektedir.
Hangi yağ inançlıdır?
Türkiye’de inançlı sayılabilecek esas yağ soğuk sıkım ekstra Virgin zeytinyağıdır. Bunun haricinde organik tereyağı sağlıklı olarak nitelendirilebilir. Rafine edilmiş bütün yağlardan uzak durulmalıdır. Kanola, soya mısırözü, pamuk yağı üzere yağlar GDO’lu olma ihtimali devasa yükseklikte yağlardır.
Prof. Dr. Osman Erk
Sıhhatimizi nasıl tesirler?
Trans yağlar besinin ömrünü uzatan, kullananların ise ömrünü kısaltan yağlardır. Doymuş ve trans yağlar bedende kolesterol üretimini uyarır. Her işlenmiş, ambalajlanmış, rafine edilmiş, doğallığı bozulmuş besin üzere trans yağlar da ziyanlıdır. Beden için gereksizdir ve hiç bir olumlu tesiri yoktur. Bu yağlar karaciğer ve damar sistemine çarçabuk yapışarak karaciğer yağlanması ve damar hastalıklarına niye olur. Toksik tesire sahip trans yağlar, insülin direnci ile diyabete yer hazırlar, kolesterol ve trigliserit ölçülerini artırır. Bedende ziyanlı özgür radikallerin ortaya çıkmasına yol açar ve kanserojendir.
Hangi hastalıklara niye olur?
Trans yağlar bütün öldürücü kronik hastalıklara yol açabilen toksik bir unsur olarak tanımlanır. Kanser, obezite, diyabet, koroner kalp hastalığı, kalp yetersizliği, Parkinson, bunama, karaciğer yağlanması-siroz, kısırlık, düşük doğum ve majör depresyon bu hastalıklardan başlıcalarıdır.
Hangi eserlerde bulunur?
Trans yağlar fast-food restoranlarda patates, tavuk ve zerzevat kızartmalarında sık kullanılır. Kurabiyelerin yüzde 90’ında, donmuş besinlerin yüzde 80’inde trans yağ vardır. Ambalajlanmış, hazır besinlerin çabucak hepsi trans yağ içermektedir. Ekmekler, simitler, konserveler, gofretler, krakerler, cipsler, pasta ve kek üzere pastane eserleri de bol bol trans yağ içerir.
Nelere dikkat etmeliyiz?
Hazır yiyecek etiketleri dikkatle takip edilmelidir. hidrojenize yağ, hidrojenize nebati yağ, digliserit, monogliserit üzere ibareler trans yağları gizlemek için çoğunlukla etiketlerde yer almaktadır. Bu ibareleri içeren besinlerden katiyetle uzak durulmalıdır. Türkiye’de 2007 yılından itibaren eser ortasındaki toplam yağın 100 gramında 1 gramdan daha az trans yağ varsa eser trans yağ içermez diye etiketlenmektedir. Bu tıp besinlere dikkat edilmelidir.
ergenlerde kalp krizine niye olur mı?
ABD’de 12-20 yaş içindeki çocuk ve yeni erişkinlerin günde 20-30 gr trans yağ tükettiği bilinmektedir ve bu ölçüler sıhhat açısından son derece ziyanlıdır. Trans yağların bu kadar hayli ölçüde tüketilmesi 20 ve 30’lu yaşlarda ortaya çıkan kalp krizlerinin en kıymetli sebebi olarak gösterilmektedir.
Hangi yağ inançlıdır?
Türkiye’de inançlı sayılabilecek esas yağ soğuk sıkım ekstra Virgin zeytinyağıdır. Bunun haricinde organik tereyağı sağlıklı olarak nitelendirilebilir. Rafine edilmiş bütün yağlardan uzak durulmalıdır. Kanola, soya mısırözü, pamuk yağı üzere yağlar GDO’lu olma ihtimali devasa yükseklikte yağlardır.