Beynimiz; birtakım bazı kalbimiz, böbreklerimiz, akciğerlerimiz ve karaciğerimizden daha süratli yaşlanabilir. Uzmanlar bunu bilişsel rezerv teorisine dayandırmaktadır. Bilişsel rezerv, hayatımız boyunca yediğimiz sağlıklı yiyecekler, okuduğumuz kitaplar, edindiğimiz maharetler, yaptığımız fizikî idmanlar üzere aktivitelerin toplamıdır ve gelecekte bizi beyin hastalıklarından korur.
Rezervimiz ne kadar zenginse hafızamız ve beyin performansımız o kadar sağlıklı olur. “Beyni genç tutmanın formülü sağlıklı ömürde gizli” diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bu hayati organı erken yaşlandıran niçinleri şu biçimde anlattı:
Prof. Dr. Derya Uludüz
1-YANLIŞ ALIŞKANLIKLAR:
Karbonhidrat, şeker, yağ ve hazır besinlerden güçlü, B1, B6, B12, D, folik asit üzere vitaminler yahut demirden eksik beslenmek, idman yapmamak, alkol-sigara kullanmak üzere kusurlu alışkanlıklar beyinde vakit içinde hasara yol açıp erken yaşlanmasına yol açar.
2-KRONİK HASTALIKLAR:
Kolesterol yüksekliği, kalp ritim ve kapak bozuklukları, yüksek kan basıncı (hipertansiyon) ve diyabet beyni yoran kıymetli hastalıklar içinde yer alır. Düzgün denetim edilemeyen şeker ve kan basıncı seviyeleri, kalp ritmini etkileyen durumlar ve damar sertliğine (ateroskleroz) niye olabilen kolesterol yükseklikleri, beynin kanlanmasını bozarak yavaş yahut ani gelişen beyin hasarına yol açabilir.
3-OBEZİTE:
Araştırmacılar, obez şahısların beyninin anatomik olarak 10 yıl daha yaşlı göründüğünü buldu. Ayrıyeten, çok kilolularda olağan kilolulara bakılırsa beyin dejenerasyonu fazlaca daha fazladır. Bu da beyin dokusu kaybı, beynin fonksiyonlarını gorememesine yol açar.
4-STRES:
Beyne gerilimden daha fazla ziyan veren öbür bir faktör yoktur. Gerilim bütün beyin fonksiyonlarında körelmeye yol açar ve beyni küçültür. hem de kan beyin bariyerini aşındırarak, beyni enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakır.
5-UYKUSUZLUK:
Bilimsel araştırmalara göre uykusuzluk da beyni yaşlandıran en kıymetli etkenlerden biridir. Uyku, beyindeki hücreler içinde yeni temaslar kurulması, beynin kendini tamir etmesi, bedendeki kronik gerilim yanıtının frenlenmesi, öğrenilen ayrıntıların kalıcı olarak depolanması için koşul.
6-COVID-19:
Araştırmalara göre Covid-19 enfeksiyonu düzeldikten aylar daha sonra dahi devam edebilen dikkat, bellek ve odaklanma bozukluğu biçiminde bir çeşit ‘zihin bulanıklığı’na yol açmaktadır. Bu durum Covid-19’un beyni yaşlandırabileceği manasına gelebilir. ötürüsıyla pandemi önlemlerine dikkat etmek beyin sıhhati için de fazlaca kıymetlidir.
Rezervimiz ne kadar zenginse hafızamız ve beyin performansımız o kadar sağlıklı olur. “Beyni genç tutmanın formülü sağlıklı ömürde gizli” diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bu hayati organı erken yaşlandıran niçinleri şu biçimde anlattı:
Prof. Dr. Derya Uludüz
1-YANLIŞ ALIŞKANLIKLAR:
Karbonhidrat, şeker, yağ ve hazır besinlerden güçlü, B1, B6, B12, D, folik asit üzere vitaminler yahut demirden eksik beslenmek, idman yapmamak, alkol-sigara kullanmak üzere kusurlu alışkanlıklar beyinde vakit içinde hasara yol açıp erken yaşlanmasına yol açar.
2-KRONİK HASTALIKLAR:
Kolesterol yüksekliği, kalp ritim ve kapak bozuklukları, yüksek kan basıncı (hipertansiyon) ve diyabet beyni yoran kıymetli hastalıklar içinde yer alır. Düzgün denetim edilemeyen şeker ve kan basıncı seviyeleri, kalp ritmini etkileyen durumlar ve damar sertliğine (ateroskleroz) niye olabilen kolesterol yükseklikleri, beynin kanlanmasını bozarak yavaş yahut ani gelişen beyin hasarına yol açabilir.
3-OBEZİTE:
Araştırmacılar, obez şahısların beyninin anatomik olarak 10 yıl daha yaşlı göründüğünü buldu. Ayrıyeten, çok kilolularda olağan kilolulara bakılırsa beyin dejenerasyonu fazlaca daha fazladır. Bu da beyin dokusu kaybı, beynin fonksiyonlarını gorememesine yol açar.
4-STRES:
Beyne gerilimden daha fazla ziyan veren öbür bir faktör yoktur. Gerilim bütün beyin fonksiyonlarında körelmeye yol açar ve beyni küçültür. hem de kan beyin bariyerini aşındırarak, beyni enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakır.
5-UYKUSUZLUK:
Bilimsel araştırmalara göre uykusuzluk da beyni yaşlandıran en kıymetli etkenlerden biridir. Uyku, beyindeki hücreler içinde yeni temaslar kurulması, beynin kendini tamir etmesi, bedendeki kronik gerilim yanıtının frenlenmesi, öğrenilen ayrıntıların kalıcı olarak depolanması için koşul.
6-COVID-19:
Araştırmalara göre Covid-19 enfeksiyonu düzeldikten aylar daha sonra dahi devam edebilen dikkat, bellek ve odaklanma bozukluğu biçiminde bir çeşit ‘zihin bulanıklığı’na yol açmaktadır. Bu durum Covid-19’un beyni yaşlandırabileceği manasına gelebilir. ötürüsıyla pandemi önlemlerine dikkat etmek beyin sıhhati için de fazlaca kıymetlidir.