Son iki haftada aşılamada hızlanan Türkiye’de, şimdiye dek birinci doz aşı olanların sayısı 31 milyona, iki doz aşılananların sayısı ise 15 milyona ulaştı.
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, 25 Haziran Cuma gününden itibaren 18 yaşından gün alan tüm vatandaşlar için aşı randevularının tanımlanacağını deklare etti.
Bundan bu biçimde risk kümesi, meslek, yaş sonuna bakılmaksızın isteyen herkes aşı olabilecek.
Öte yandan bilim etraflarında, dünyada 12 yaş üstü çocuklar ve 20 yaş öncesi gençleri aşılayan ülkelerden elde edilen bilgilerin kıymetlendirilerek, bu yaş kümesi için aşı dozlarının düşürülmesi yahut iki doz ortası müddetin uzatılması tarafında görüşler tartışılmaya başlandı.
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi ve İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, çocuk ve genç erişkin nüfusta daha düşük doz aşılamalara dair çalışmaların sürdüğüne işaret ederek “Çocukların aşılanması ile ilgili olağan epey soru işareti var. Bununla ilgili çalışmalar devam ediyor. Biliyorsunuz genç erişkinleri aşılayan ülkeler var. Oradaki sonuçları gözlüyoruz. Genç erişkinlerde elimizdeki aşıların dozunun fazla gelebileceği ile ilgili görüşler olduğu için, onların güvenlik bilgileri değerlendirilip tahminen doz azaltılması düşünülebilir” dedi.
“BÜYÜKLER AŞILANDIKÇA ÇOCUKLAR DA KORUNUYOR”
Bilhassa mRNA aşılarında 20 yaş altı küme ve çocuklar için daha az dozla aşı çalışmalarının yapıldığına da işaret eden Prof. Dr. Yavuz, iki doz ortası mühletin de uzatılabileceğini söyleyerek “Bu çalışmaların hayli kısa bir müddetde sonuçlarını goreceğiz ve hangi dozlarda daha inançlı bir biçimde bu aşılar kullanılabilecek, bu belirlenecek. bir daha ülkemizde de kullanılan CoronaVac aşısı, çocuklarda kullanması için Çin’de onay aldı. Faz 2 çalışmasını bitirdiler fakat çabucak hemen yayını okumadık. sonuçlarını bilmiyoruz. Onların da bir iki ay ortasında sonuçları ortaya çıkmış olacak. Hem mRNA aşılarından tıpkı vakitte CoronaVac aşısında ve öteki kimi aşılarda da çocuk yaş kümesindeki çalışmaları devam ediyor. Onları gördükten daha sonra çocuklar için aşıları Türkiye’de de daha rahatlıkla uygulayabileceğiz. Lakin her şartta şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, çocuklar şu an aşılanmayan gruptalar ve onların okuluna gidebilmesi, olağan hayatlarına dönebilmesi için evvela büyüklerin aşılanması gerekiyor. İsrail’de büyükler aşılandıktan daha sonra toplumdaki bağışıklık oranı yüzde 70’lere yaklaştı ve çocuklarda görülen enfeksiyon oranları fazlaca fazlaca azaldı. Yani büyükleri ne kadar aşılayabilirsek çocuklarda o kadar az enfeksiyon goreceğiz” formunda konuştu.
YENİ KUŞAK AŞI MI HATIRLATMA DOZU MU?
Bağışıklık sistemini gereğince uyaran bir aşının bütün varyantlarda tesirli olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Yavuz, asıl değerli olanın hatırlatma dozu olduğunu ve bunun da mutant suşlara nazaran yenilenmiş aşılarla yapılmasa bile koruyuculuk sağlayabileceğini söyleyerek, her yeni varyantta aşıların yenilenmesi mi gerekecek tartışmalarına dair ise şu ayrıntıları verdi:
* Aşılar, gereğince bağışıklık oluşturduğu sürece tüm varyantlarda işe fayda zatenız. O niçinle hatırlatma dozları da yapıldığı vakit, varyantlardaki aktiflik de artacaktır.
* Fakat doğal şu anda araştırılan bir öteki mevzu da virüsün antijen yapısı değişirse, aşıya bu mutant virüsün antijenini koyarsak sanki daha mı âlâ cevap oluşur? Onun için de şu biçimde çalışmalar yapılıyor, yeni aşılara o mutant suşlar konarak öbür mutantlara karşı da aktifliğine bakılıyor.
* örneğin Beta (Güney Afrika) varyantı kullanarak yapılan çalışmalar var. O varyantla geliştirilen aşıların, öbür bütün varyantlarda da çok hoş tesirli olan bir aşı ortaya çıkıyor.
* Ancak temel nokta, şu anda elimizdeki aşılarla tesirli bir cevap oluşturmak. Elimizdeki şu an yapmakta olduğumuz mRNA aşıları çift dozda aslına bakarsan fazlaca tesirli bir cevap oluşturduğu için, büyük oranda varyantlardan da korumuş oluyor.
* Yani üçüncü dozu yeni varyanta göre üretilmiş aşı olarak da yapsanız, şu andaki aşıdan da rapel dozu yapsanız, bağışık yanıtınız arttığı için, varyantlardan da koruyor.
İKİ DOZ ORTASI MÜHLET VE AŞISIZLAR DELTA VARYANTINI BASKIN HALE GETİRDİ
Yüksek orandaki aşılamalara karşın Delta varyantının baskın hale geldiği İngiltere’de hadise sayılarının artmasının asıl niçininin aşısız küme olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, bir öteki sebebin de İngiltere’de iki aşı dozu ortası müddetin 3 aya kadar uzatılması olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Yavuz, “İngiltere’de şöyleki bir durum var biliyorsunuz. Orada tek doz aşılayıp gerisinden 3 ay geçtikten daha sonra ikinci dozları yaptılar. Delta varyantına karşı tek doz esasen tesirli değil. Bizde o denli bir şey olmayacak. 3 ay uzamayacak iki doz ortası, en çok 6 hafta ortasında yapılması planlanıyor. Orada aşıya karşın Delta varyantının artmasının bir niçini bu. Ancak asıl birinci niye aşısız küme. Zira İngiltere’de Delta varyantı ile hasta olanların yüzde 85’i aşısız nüfustan. ötürüsıyla İngiltere her ne kadar hayli aşı yapıyor olsa da aşısız kümeler da bu artışta tesirli oldu. Bilhassa onlar okulları da açtılar biliyorsunuz. Çocuklarda okullarda pikler görüldü. Hatta çocukları aşılamanın yolları araştırılıyor şu an. ötürüsıyla orada temel olan aşısızlar, ikinci niye de tek doz aşı olması. Temel olarak (iki doz) mRNA aşıları şu anda hala güzel çalışıyor Delta varyantına karşı. Öteki aşılar konusunda emin olamıyoruz, zira çalışmalarda çabucak hemen mRNA aşılarını gördük” dedi.
“ADENOVİRÜS AŞISI ÜZERİNE mRNA AŞILARI EN YETERLİ kararı VERDİ”
Prof. Dr. Yavuz, iki dozu farklı aşılarla yapılan aktiflik araştırmalarına da değinerek şu ayrıntıları verdi:
* Elimizdeki data yalnızca şu, adenovirüs aşısı (AstraZeneca aşısı) üzerine mRNA aşısı yaptığımız vakit hayli daha düzgün bağışıklık oluşturuyor. Yani iki dozda tıpkı aşıyı yapmak yerine bu biçimde bir farklı ardışık aşı yaptığınızda fazlaca daha yeterli bir bağışık karşılık elde ediyorsunuz.
* Lakin bu bilgi adenovirüs daha sonrası mRNA aşısına dair elde edilen bilgi. Bizim yapmakta olduğumuz inaktif virüs aşısından daha sonra ikinci dozu adenovirüs aşısıyla ya da mRNA aşısıyla yaptığımızda sonuç nasıl olacak, bu biçimde bir çalışmanın yürütüldüğünü söylüyor Sıhhat Bakanlığı. sonuçlarını yakında görürüz herbiçimde diye düşünüyorum.
“RUSYA’DAN GELENLERE TARAMA VE GEREKİRSE İZOLASYON YAPILMALI”
Türkiye’deki hadise sayısının çabucak hemen sıfırlanmış olmadığına ve günlük hala 5 binler düzeyinde sürdüğüne de dikkat çeken Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, bilhassa turizm döneminin açılmasıyla birlikte Delta varyantının pik yaptığı ülkelerden biri olan Rusya’dan gelecek turistler için tarama ve izolasyon zaruriliği getirilmesi gerektiğini söylemiş oldu ve ekledi:
* Haftalık olay sayısına baktığımızda hala (100 bin nüfusta) 50 civarında seyrediyor. Hala fazlaca düşük değil. Ne yazık ki Delta varyantı tasası taşıyoruz biz de. Rusya’da şu anda Delta varyantının pik yaptığını biliyoruz.
* En azından oradan gelenlerde bir tarama testi ile müspet olanların izolasyonunun sağlanması gerekiyor. Akılcı bir yaklaşım olarak bunun uygulanabileceğini düşünüyorum.
* Aslında Sputnik V aşısı da yüzde 90’ın üzerinde tesirli çıkmıştı. Oxford (AstraZeneca) ve Jansenn üzere o da bir adenovirüs aşısı. Aşıların aktifliğine baktığınızda mRNA aşıları bağışık karşılığı uyarma manasında en güzeli üzere görünüyor.
* Adenovirüs aşıları orta düzeyde, inaktif aşılar ise biraz daha altta görünüyor bu manada. ötürüsıyla Rusya’da hele de nüfusun birçoklarında çabucak hemen tek doz aşılama yapıldıysa Delta varyantının baskın hale gelmesi kaçınılmaz olmuştur. Oradaki sorun o olabilir diye öngörüyoruz, lakin varsayım bu yalnızca. (DHA)
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, 25 Haziran Cuma gününden itibaren 18 yaşından gün alan tüm vatandaşlar için aşı randevularının tanımlanacağını deklare etti.
Bundan bu biçimde risk kümesi, meslek, yaş sonuna bakılmaksızın isteyen herkes aşı olabilecek.
Öte yandan bilim etraflarında, dünyada 12 yaş üstü çocuklar ve 20 yaş öncesi gençleri aşılayan ülkelerden elde edilen bilgilerin kıymetlendirilerek, bu yaş kümesi için aşı dozlarının düşürülmesi yahut iki doz ortası müddetin uzatılması tarafında görüşler tartışılmaya başlandı.
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi ve İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, çocuk ve genç erişkin nüfusta daha düşük doz aşılamalara dair çalışmaların sürdüğüne işaret ederek “Çocukların aşılanması ile ilgili olağan epey soru işareti var. Bununla ilgili çalışmalar devam ediyor. Biliyorsunuz genç erişkinleri aşılayan ülkeler var. Oradaki sonuçları gözlüyoruz. Genç erişkinlerde elimizdeki aşıların dozunun fazla gelebileceği ile ilgili görüşler olduğu için, onların güvenlik bilgileri değerlendirilip tahminen doz azaltılması düşünülebilir” dedi.
“BÜYÜKLER AŞILANDIKÇA ÇOCUKLAR DA KORUNUYOR”
Bilhassa mRNA aşılarında 20 yaş altı küme ve çocuklar için daha az dozla aşı çalışmalarının yapıldığına da işaret eden Prof. Dr. Yavuz, iki doz ortası mühletin de uzatılabileceğini söyleyerek “Bu çalışmaların hayli kısa bir müddetde sonuçlarını goreceğiz ve hangi dozlarda daha inançlı bir biçimde bu aşılar kullanılabilecek, bu belirlenecek. bir daha ülkemizde de kullanılan CoronaVac aşısı, çocuklarda kullanması için Çin’de onay aldı. Faz 2 çalışmasını bitirdiler fakat çabucak hemen yayını okumadık. sonuçlarını bilmiyoruz. Onların da bir iki ay ortasında sonuçları ortaya çıkmış olacak. Hem mRNA aşılarından tıpkı vakitte CoronaVac aşısında ve öteki kimi aşılarda da çocuk yaş kümesindeki çalışmaları devam ediyor. Onları gördükten daha sonra çocuklar için aşıları Türkiye’de de daha rahatlıkla uygulayabileceğiz. Lakin her şartta şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, çocuklar şu an aşılanmayan gruptalar ve onların okuluna gidebilmesi, olağan hayatlarına dönebilmesi için evvela büyüklerin aşılanması gerekiyor. İsrail’de büyükler aşılandıktan daha sonra toplumdaki bağışıklık oranı yüzde 70’lere yaklaştı ve çocuklarda görülen enfeksiyon oranları fazlaca fazlaca azaldı. Yani büyükleri ne kadar aşılayabilirsek çocuklarda o kadar az enfeksiyon goreceğiz” formunda konuştu.
YENİ KUŞAK AŞI MI HATIRLATMA DOZU MU?
Bağışıklık sistemini gereğince uyaran bir aşının bütün varyantlarda tesirli olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Yavuz, asıl değerli olanın hatırlatma dozu olduğunu ve bunun da mutant suşlara nazaran yenilenmiş aşılarla yapılmasa bile koruyuculuk sağlayabileceğini söyleyerek, her yeni varyantta aşıların yenilenmesi mi gerekecek tartışmalarına dair ise şu ayrıntıları verdi:
* Aşılar, gereğince bağışıklık oluşturduğu sürece tüm varyantlarda işe fayda zatenız. O niçinle hatırlatma dozları da yapıldığı vakit, varyantlardaki aktiflik de artacaktır.
* Fakat doğal şu anda araştırılan bir öteki mevzu da virüsün antijen yapısı değişirse, aşıya bu mutant virüsün antijenini koyarsak sanki daha mı âlâ cevap oluşur? Onun için de şu biçimde çalışmalar yapılıyor, yeni aşılara o mutant suşlar konarak öbür mutantlara karşı da aktifliğine bakılıyor.
* örneğin Beta (Güney Afrika) varyantı kullanarak yapılan çalışmalar var. O varyantla geliştirilen aşıların, öbür bütün varyantlarda da çok hoş tesirli olan bir aşı ortaya çıkıyor.
* Ancak temel nokta, şu anda elimizdeki aşılarla tesirli bir cevap oluşturmak. Elimizdeki şu an yapmakta olduğumuz mRNA aşıları çift dozda aslına bakarsan fazlaca tesirli bir cevap oluşturduğu için, büyük oranda varyantlardan da korumuş oluyor.
* Yani üçüncü dozu yeni varyanta göre üretilmiş aşı olarak da yapsanız, şu andaki aşıdan da rapel dozu yapsanız, bağışık yanıtınız arttığı için, varyantlardan da koruyor.
İKİ DOZ ORTASI MÜHLET VE AŞISIZLAR DELTA VARYANTINI BASKIN HALE GETİRDİ
Yüksek orandaki aşılamalara karşın Delta varyantının baskın hale geldiği İngiltere’de hadise sayılarının artmasının asıl niçininin aşısız küme olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, bir öteki sebebin de İngiltere’de iki aşı dozu ortası müddetin 3 aya kadar uzatılması olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Yavuz, “İngiltere’de şöyleki bir durum var biliyorsunuz. Orada tek doz aşılayıp gerisinden 3 ay geçtikten daha sonra ikinci dozları yaptılar. Delta varyantına karşı tek doz esasen tesirli değil. Bizde o denli bir şey olmayacak. 3 ay uzamayacak iki doz ortası, en çok 6 hafta ortasında yapılması planlanıyor. Orada aşıya karşın Delta varyantının artmasının bir niçini bu. Ancak asıl birinci niye aşısız küme. Zira İngiltere’de Delta varyantı ile hasta olanların yüzde 85’i aşısız nüfustan. ötürüsıyla İngiltere her ne kadar hayli aşı yapıyor olsa da aşısız kümeler da bu artışta tesirli oldu. Bilhassa onlar okulları da açtılar biliyorsunuz. Çocuklarda okullarda pikler görüldü. Hatta çocukları aşılamanın yolları araştırılıyor şu an. ötürüsıyla orada temel olan aşısızlar, ikinci niye de tek doz aşı olması. Temel olarak (iki doz) mRNA aşıları şu anda hala güzel çalışıyor Delta varyantına karşı. Öteki aşılar konusunda emin olamıyoruz, zira çalışmalarda çabucak hemen mRNA aşılarını gördük” dedi.
“ADENOVİRÜS AŞISI ÜZERİNE mRNA AŞILARI EN YETERLİ kararı VERDİ”
Prof. Dr. Yavuz, iki dozu farklı aşılarla yapılan aktiflik araştırmalarına da değinerek şu ayrıntıları verdi:
* Elimizdeki data yalnızca şu, adenovirüs aşısı (AstraZeneca aşısı) üzerine mRNA aşısı yaptığımız vakit hayli daha düzgün bağışıklık oluşturuyor. Yani iki dozda tıpkı aşıyı yapmak yerine bu biçimde bir farklı ardışık aşı yaptığınızda fazlaca daha yeterli bir bağışık karşılık elde ediyorsunuz.
* Lakin bu bilgi adenovirüs daha sonrası mRNA aşısına dair elde edilen bilgi. Bizim yapmakta olduğumuz inaktif virüs aşısından daha sonra ikinci dozu adenovirüs aşısıyla ya da mRNA aşısıyla yaptığımızda sonuç nasıl olacak, bu biçimde bir çalışmanın yürütüldüğünü söylüyor Sıhhat Bakanlığı. sonuçlarını yakında görürüz herbiçimde diye düşünüyorum.
“RUSYA’DAN GELENLERE TARAMA VE GEREKİRSE İZOLASYON YAPILMALI”
Türkiye’deki hadise sayısının çabucak hemen sıfırlanmış olmadığına ve günlük hala 5 binler düzeyinde sürdüğüne de dikkat çeken Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, bilhassa turizm döneminin açılmasıyla birlikte Delta varyantının pik yaptığı ülkelerden biri olan Rusya’dan gelecek turistler için tarama ve izolasyon zaruriliği getirilmesi gerektiğini söylemiş oldu ve ekledi:
* Haftalık olay sayısına baktığımızda hala (100 bin nüfusta) 50 civarında seyrediyor. Hala fazlaca düşük değil. Ne yazık ki Delta varyantı tasası taşıyoruz biz de. Rusya’da şu anda Delta varyantının pik yaptığını biliyoruz.
* En azından oradan gelenlerde bir tarama testi ile müspet olanların izolasyonunun sağlanması gerekiyor. Akılcı bir yaklaşım olarak bunun uygulanabileceğini düşünüyorum.
* Aslında Sputnik V aşısı da yüzde 90’ın üzerinde tesirli çıkmıştı. Oxford (AstraZeneca) ve Jansenn üzere o da bir adenovirüs aşısı. Aşıların aktifliğine baktığınızda mRNA aşıları bağışık karşılığı uyarma manasında en güzeli üzere görünüyor.
* Adenovirüs aşıları orta düzeyde, inaktif aşılar ise biraz daha altta görünüyor bu manada. ötürüsıyla Rusya’da hele de nüfusun birçoklarında çabucak hemen tek doz aşılama yapıldıysa Delta varyantının baskın hale gelmesi kaçınılmaz olmuştur. Oradaki sorun o olabilir diye öngörüyoruz, lakin varsayım bu yalnızca. (DHA)