Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, günlük aşının 600 bine geldiğini açıklamasından daha sonra Biontech, Sinovac aşısı yenidendan beşerler tarafınca konuşulmaya başlandı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko’dan aşılara dair merak edilen tüm sorulara karşılık verdi.
Sıhhat Bakanlığı’nın, corona virüsü salgını ile uğraşta Alman Biontech aşısını da devreye almasıyla birlikte aşı tercihi hakkı getirildi. Vatandaşlar, randevu sistemi üzerinden Biontech ya da Sinovac aşısını tercih edebiliyor fakat vatandaşlar aşı öncesinde hangi aşıyı tercih etmeleri gerektiği konusunda kararsızlık yaşayabiliyor.
İKİ AŞI ORTASINDAKİ FARK NEDİR?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, Kovid-19 aşılarının insanları ağır bakıma düşürmeme konusunda yüzde 100 tesirli olduğunu belirterek, “Yazın biraz daha rehavet ve rahatlık olacak. Sonbaharda okullar açılacak, hava soğuyacak, pandeminin aktivasyonlarını bir daha bakılırsabileceğiz. Aşıları bulduğumuz sürece olmamız lazım” dedi.
Uzmanlar tarafınca pandemide en kıymetli silah aşı olarak gösteriliyor. Şu an Türkiye’de uygulanan “Sinovac” ve “Biontech” aşılarının da içinde fazlaca önemli bir fark olmadığını söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Nurullah Dikmen, aşı konusunda kıymetli açıklamalarda bulundu. 2 aşının avantaj ve dezavatanjları olduğunu belirten Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün tanımlamasında pak içme suyu kullanması haricinde insanlığın hastalıkla çabasında antibiyotiklerde dahil olmak üzere en değerli buluş aşılardır, diyor. Bu aşılarda 2 tane ana küme vardır. Bir mRNA aşıları diyoruz, bir inaktif aşılar diyoruz. Bunu biraz daha pratik bir lisanla yaparsa Biontech aşısı mRNA diyoruz, Çin aşısı inaktif aşıdır. Bu mRNA aşıları bedendeki immün sistemini uyaracak protein moleküllerini direkt olarak vermek yerine RNA’sını veriyoruz. İnaktif aşılarda ise virüs kâfi ölçüde üretiliyor. daha sonra öldürülüyor, inaktif ediliyor. Bunları yalnızca RNA değil de tüm yapısındaki veriyorsunuz. Doğal, 2 aşının da avantaj ve dezavantajları var. İnaktif aşılarda bir dezavantaj şöyle var: Uzun mühlet alıyor. Yani inaktif aşıyı üretmek, öldürmek tahminen 6 ay tahminen 8 ay alabiliyor. mRNA aşılarında çağdaş teknikler kullanıldığı için tahminen 15 gün üzere kısa müddette bunu üretme talihi var. Varyantları karşı kısa müddette ufak bir değişikle yinedan üretime sokulabiliyor. Şu aşı daha güzel sonuç veriyor diye bir şey demek epey mümkün değil. Bu aşılar bize şunu göstermiştir: Sizi ağır bakıma düşürmemek ismine yüzde 100 etkililerdir. Her iki aşı kümesi bunda etkilidir” diye konuştu.
İKİ AŞIYA DAİR MERAK EDİLENLER NELER?
Ankara’da Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, Türkiye’de Covid-19’a karşı uygulanan Sinovac ve BioNTech aşılarının hastaneye tesirini ortaya çıkarmak için araştırma başlatıldı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, “Sahada biz aşının hayli tesirli biçimde hastaneye yatış ve ağır bakım gereksinimini azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bu bilimsel bilgi tabanımızda da açıklamış olacağız” dedi.
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, koronavirüsün ülkede yayılmasına karşı yaygın olarak uygulanan Çin’in Sinovac aşısı ile Alman BioNTech aşısının hastanelere yansımasını ortaya çıkarmak için çalışma başlattı. Çalışmayı yürüten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, DHA’ya açıklama yaptı. Doç. Dr. Savaşçı, Sinovac aşısına ait Şili’de yapılan araştırmada aşının hastaneye yatış oranlarını yüzde 87, ağır bakıma yatma oranlarını yüzde 90 azalttığının belirlendiğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Savaşçı, “Biz de hastanemizde çalışma yürütüyoruz. Hem Sinovac aşısı birebir vakitte BioNTech aşısında hastaneye, şahıslara ve alana yansımasını kıymetlendirecek bir çalışma yürütüyoruz. Kesin sonuçlarını kısa müddette açıklayacağız. ‘Aşı bizi ne kadar koruyor’ bunu ispatlamış olacağız. Alanda biz aşının epeyce tesirli biçimde hastaneye yatış ve ağır bakım gereksinimini azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bilimsel bilgi tabanımızda da açıklamış olacağız” dedi.
‘AŞININ OLUMLU TESİRLERİ VAR’
Doç. Dr. Savaşçı, çalışmayı hastaneye başvuran hadiseler üzerinden yürüttüklerini kaydederek, “Bizim polikliniğimize başvuran hadise sayısı üzerinden kıymetlendiriyoruz. Kliniğe gelenlere aşı olup olmadığı beyan ettiriliyor, hangi çeşit aşıyı yaptırdığı, bunun kliniğe olan tesirleri, yatışa, ağır bakıma tesirleri, vefata tesirleri bu mevzuları inceliyoruz. esasen aşının olumlu olarak tesirleri var, biz de bunlar sayısal manada da ortaya koyacağız” diye konuştu.
BİONTECH AŞISI MI SİNOVAC AŞISI MI DAHA TESİRLİ
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı daha evvel yaptığı açıklamalarda aşı tercihinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatmıştı. Savaşçı, “Eğer kişi bağışıklık istemini baskılayacak ilaç kullanıyorsa, kemoterapi alıyorsa, kanser tedavisi görüyorsa yahut daha önce ağır bir nörolojik hastalık geçirmişse birinci tercihi Sinovac aşısı olsun. Fakat genç, sağlıklı hiç bir hastalığı yoksa, kronik hastalığı var; fakat bu saydığım hastalıklar değilse bu biçimde Biontech aşısının koruyuculuk oranı Sinovac aşısına nazaran yüzde 10 daha fazla” dedi.
AŞILARIN YAN TESİRLERİ VAR MI?
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, bu mevzuda merak edilenleri şu biçimde anlattı:
Aşı öncesi ağrı kesici alınmalı mı?
Uzmanlara göre bu hakikat değil. Alerji yahut ateş üzere yan tesirleri önlemek için aşı yaptırmadan evvel ilaç alınmasına gerek yok. Her iğne yahut aşı olmanız gereken durumlarda dikkat etmeniz gerektiği üzere, Covid-19 aşısı olmadan evvel de şayet kan sulandırıcı kullanıyorsanız bunu hekiminizle paylaşmanızda fayda var.
Alerjisi olanlar aşı yaptırabilir mi?
Alerjik bünyesi olanlar da Covid-19 aşısı yaptırabilir. Fakat aşıların içeriklerine karşı alerjileri olup olmadığını bir daha hekimlerine istişarelerinde fayda var.
Aşıdan daha sonra ne üzere meseleler yaşanabilir?
Aşılardan daha sonra kolda, bilhassa de aşı olunan bölgede yavaşça şişlik ve ağrı görülebilir. Fakat ağrı ekseriyetle bir gün ortasında geçer. Bunun yanı sıra; baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, kas ağrıları ve yavaşça derecede ateş üzere belirtiler de görülebilir. Tüm aşı ve ilaçlarda olduğu üzere nadiren alerjik tepkiler da olabilir. Bu belirtiler mRNA aşılarında inaktif aşılara nazaran biraz daha fazladır. Aşıdan 24 saat daha sonra yan tesirler devam ediyorsa doktora başvurmak gerekir.
Covid-19 aşıları kısırlığa niye olmuyor, bu niçinle aşı olmaktan kaçınmamak gerekir. Bununla ilgili kanıtlanmış bir bilgi, emniyetli bir bilimsel araştırma yoktur.
6 ay daha sonra bir daha aşı olmak gerekir mi?
Şu an için bir daha ne vakit aşı olunacağı, yani aşının yineı konusunda net bir bilgi yok, vakit içinde aşıların aktiflik müddetleri ortaya çıkacaktır.
Mutasyonlara karşı tesirleri azalır mı?
Sinovac ve BioNTech aşıları mutasyonlara karşı da tesirli, fakat birtakım mutasyonlarda etkinliklerinde azalma olduğu biliniyor. BioNTech aşısının mutasyonlara karşı aktifliği öteki aşılardan daha fazladır.
AŞI OLANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?
Aşı olmak insanın kendisini korur, virüsü taşımasını ve diğerine bulaştırmasını engellemez. Bu niçinle Covid-19 aşısı olanlar maske, aralık ve hijyene dikkat etmeyi sürdürmeli. Bunun haricinde aşı olduktan daha sonra günlük hayatlarına devam edebilirler, bilhassa yapılması gereken ekstra bir tedbire gerek yoktur. Aşıdan daha sonra ortaya çıkan ateşe karşı bol sıvı, bilhassa su tüketilmesi gerekir. Ayrıyeten kalın giyinmeyin. Üzerinizi sıkmayan, terletmeyen giysiler tercih edin. Koldaki ağrıyan bölgeye pak, soğuk, ıslak bir bez koyun. Ağrıyan kol için teklifimiz ise kolunuzun hareketsiz kalmaması. Kolunuzu kullanın, hatta kol idmanları yapın.
Sıhhat Bakanlığı’nın, corona virüsü salgını ile uğraşta Alman Biontech aşısını da devreye almasıyla birlikte aşı tercihi hakkı getirildi. Vatandaşlar, randevu sistemi üzerinden Biontech ya da Sinovac aşısını tercih edebiliyor fakat vatandaşlar aşı öncesinde hangi aşıyı tercih etmeleri gerektiği konusunda kararsızlık yaşayabiliyor.
İKİ AŞI ORTASINDAKİ FARK NEDİR?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, Kovid-19 aşılarının insanları ağır bakıma düşürmeme konusunda yüzde 100 tesirli olduğunu belirterek, “Yazın biraz daha rehavet ve rahatlık olacak. Sonbaharda okullar açılacak, hava soğuyacak, pandeminin aktivasyonlarını bir daha bakılırsabileceğiz. Aşıları bulduğumuz sürece olmamız lazım” dedi.
Uzmanlar tarafınca pandemide en kıymetli silah aşı olarak gösteriliyor. Şu an Türkiye’de uygulanan “Sinovac” ve “Biontech” aşılarının da içinde fazlaca önemli bir fark olmadığını söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Nurullah Dikmen, aşı konusunda kıymetli açıklamalarda bulundu. 2 aşının avantaj ve dezavatanjları olduğunu belirten Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün tanımlamasında pak içme suyu kullanması haricinde insanlığın hastalıkla çabasında antibiyotiklerde dahil olmak üzere en değerli buluş aşılardır, diyor. Bu aşılarda 2 tane ana küme vardır. Bir mRNA aşıları diyoruz, bir inaktif aşılar diyoruz. Bunu biraz daha pratik bir lisanla yaparsa Biontech aşısı mRNA diyoruz, Çin aşısı inaktif aşıdır. Bu mRNA aşıları bedendeki immün sistemini uyaracak protein moleküllerini direkt olarak vermek yerine RNA’sını veriyoruz. İnaktif aşılarda ise virüs kâfi ölçüde üretiliyor. daha sonra öldürülüyor, inaktif ediliyor. Bunları yalnızca RNA değil de tüm yapısındaki veriyorsunuz. Doğal, 2 aşının da avantaj ve dezavantajları var. İnaktif aşılarda bir dezavantaj şöyle var: Uzun mühlet alıyor. Yani inaktif aşıyı üretmek, öldürmek tahminen 6 ay tahminen 8 ay alabiliyor. mRNA aşılarında çağdaş teknikler kullanıldığı için tahminen 15 gün üzere kısa müddette bunu üretme talihi var. Varyantları karşı kısa müddette ufak bir değişikle yinedan üretime sokulabiliyor. Şu aşı daha güzel sonuç veriyor diye bir şey demek epey mümkün değil. Bu aşılar bize şunu göstermiştir: Sizi ağır bakıma düşürmemek ismine yüzde 100 etkililerdir. Her iki aşı kümesi bunda etkilidir” diye konuştu.
İKİ AŞIYA DAİR MERAK EDİLENLER NELER?
Ankara’da Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, Türkiye’de Covid-19’a karşı uygulanan Sinovac ve BioNTech aşılarının hastaneye tesirini ortaya çıkarmak için araştırma başlatıldı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, “Sahada biz aşının hayli tesirli biçimde hastaneye yatış ve ağır bakım gereksinimini azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bu bilimsel bilgi tabanımızda da açıklamış olacağız” dedi.
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, koronavirüsün ülkede yayılmasına karşı yaygın olarak uygulanan Çin’in Sinovac aşısı ile Alman BioNTech aşısının hastanelere yansımasını ortaya çıkarmak için çalışma başlattı. Çalışmayı yürüten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, DHA’ya açıklama yaptı. Doç. Dr. Savaşçı, Sinovac aşısına ait Şili’de yapılan araştırmada aşının hastaneye yatış oranlarını yüzde 87, ağır bakıma yatma oranlarını yüzde 90 azalttığının belirlendiğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Savaşçı, “Biz de hastanemizde çalışma yürütüyoruz. Hem Sinovac aşısı birebir vakitte BioNTech aşısında hastaneye, şahıslara ve alana yansımasını kıymetlendirecek bir çalışma yürütüyoruz. Kesin sonuçlarını kısa müddette açıklayacağız. ‘Aşı bizi ne kadar koruyor’ bunu ispatlamış olacağız. Alanda biz aşının epeyce tesirli biçimde hastaneye yatış ve ağır bakım gereksinimini azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bilimsel bilgi tabanımızda da açıklamış olacağız” dedi.
‘AŞININ OLUMLU TESİRLERİ VAR’
Doç. Dr. Savaşçı, çalışmayı hastaneye başvuran hadiseler üzerinden yürüttüklerini kaydederek, “Bizim polikliniğimize başvuran hadise sayısı üzerinden kıymetlendiriyoruz. Kliniğe gelenlere aşı olup olmadığı beyan ettiriliyor, hangi çeşit aşıyı yaptırdığı, bunun kliniğe olan tesirleri, yatışa, ağır bakıma tesirleri, vefata tesirleri bu mevzuları inceliyoruz. esasen aşının olumlu olarak tesirleri var, biz de bunlar sayısal manada da ortaya koyacağız” diye konuştu.
BİONTECH AŞISI MI SİNOVAC AŞISI MI DAHA TESİRLİ
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı daha evvel yaptığı açıklamalarda aşı tercihinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatmıştı. Savaşçı, “Eğer kişi bağışıklık istemini baskılayacak ilaç kullanıyorsa, kemoterapi alıyorsa, kanser tedavisi görüyorsa yahut daha önce ağır bir nörolojik hastalık geçirmişse birinci tercihi Sinovac aşısı olsun. Fakat genç, sağlıklı hiç bir hastalığı yoksa, kronik hastalığı var; fakat bu saydığım hastalıklar değilse bu biçimde Biontech aşısının koruyuculuk oranı Sinovac aşısına nazaran yüzde 10 daha fazla” dedi.
AŞILARIN YAN TESİRLERİ VAR MI?
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, bu mevzuda merak edilenleri şu biçimde anlattı:
Aşı öncesi ağrı kesici alınmalı mı?
Uzmanlara göre bu hakikat değil. Alerji yahut ateş üzere yan tesirleri önlemek için aşı yaptırmadan evvel ilaç alınmasına gerek yok. Her iğne yahut aşı olmanız gereken durumlarda dikkat etmeniz gerektiği üzere, Covid-19 aşısı olmadan evvel de şayet kan sulandırıcı kullanıyorsanız bunu hekiminizle paylaşmanızda fayda var.
Alerjisi olanlar aşı yaptırabilir mi?
Alerjik bünyesi olanlar da Covid-19 aşısı yaptırabilir. Fakat aşıların içeriklerine karşı alerjileri olup olmadığını bir daha hekimlerine istişarelerinde fayda var.
Aşıdan daha sonra ne üzere meseleler yaşanabilir?
Aşılardan daha sonra kolda, bilhassa de aşı olunan bölgede yavaşça şişlik ve ağrı görülebilir. Fakat ağrı ekseriyetle bir gün ortasında geçer. Bunun yanı sıra; baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, kas ağrıları ve yavaşça derecede ateş üzere belirtiler de görülebilir. Tüm aşı ve ilaçlarda olduğu üzere nadiren alerjik tepkiler da olabilir. Bu belirtiler mRNA aşılarında inaktif aşılara nazaran biraz daha fazladır. Aşıdan 24 saat daha sonra yan tesirler devam ediyorsa doktora başvurmak gerekir.
Covid-19 aşıları kısırlığa niye olmuyor, bu niçinle aşı olmaktan kaçınmamak gerekir. Bununla ilgili kanıtlanmış bir bilgi, emniyetli bir bilimsel araştırma yoktur.
6 ay daha sonra bir daha aşı olmak gerekir mi?
Şu an için bir daha ne vakit aşı olunacağı, yani aşının yineı konusunda net bir bilgi yok, vakit içinde aşıların aktiflik müddetleri ortaya çıkacaktır.
Mutasyonlara karşı tesirleri azalır mı?
Sinovac ve BioNTech aşıları mutasyonlara karşı da tesirli, fakat birtakım mutasyonlarda etkinliklerinde azalma olduğu biliniyor. BioNTech aşısının mutasyonlara karşı aktifliği öteki aşılardan daha fazladır.
AŞI OLANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?
Aşı olmak insanın kendisini korur, virüsü taşımasını ve diğerine bulaştırmasını engellemez. Bu niçinle Covid-19 aşısı olanlar maske, aralık ve hijyene dikkat etmeyi sürdürmeli. Bunun haricinde aşı olduktan daha sonra günlük hayatlarına devam edebilirler, bilhassa yapılması gereken ekstra bir tedbire gerek yoktur. Aşıdan daha sonra ortaya çıkan ateşe karşı bol sıvı, bilhassa su tüketilmesi gerekir. Ayrıyeten kalın giyinmeyin. Üzerinizi sıkmayan, terletmeyen giysiler tercih edin. Koldaki ağrıyan bölgeye pak, soğuk, ıslak bir bez koyun. Ağrıyan kol için teklifimiz ise kolunuzun hareketsiz kalmaması. Kolunuzu kullanın, hatta kol idmanları yapın.