BM’den Uygur Türkleri raporu: Önemli insan hakları ihlalleri işleniyor

celikci

Active member
25 Eyl 2020
6,589
0
36
BM’den Uygur Türkleri raporu: Önemli insan hakları ihlalleri işleniyor
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin Uygur Türklerine dair raporu belirtildi. Yüksek Komiser Bachelet’nin bakılırsav müddeti dolmadan dakikalar evvel açıklanan raporda “terör ve aşırılıkla uğraş ismi altında önemli insan hakları ihlallerinin işlendiği” açıklandı.


Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, uzun müddettir beklenen Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki insan hakları ihlallerine dair raporu deklare etti.

Yüksek Komiser Michelle Bachelet’nin nazaranv müddeti bitmeden açıklayacağı kelamını verdiği rapor, Bachelet’nin son bakılırsav gününde İsviçre saatiyle 23.48’de yayımlandı.

48 sayfalık raporda Sincan’da yaşayan 23 Uygur, 16 Kazak ve 1 Kırgız Türküyle ayrıntılı mülakat yapıldığı, konuşulan isimlerden 26’sının 2016’dan bu yana makul aralıklarla ya keyfi tutuklandığı ya da Çin’in bir daha eğitim kamplarında çalıştırıldığı bilgisi paylaşıldı.

Raporda Sincan bölgesinde “terör ve aşırılıkla çaba ismi altında önemli insan hakları ihlalleri işlendiği” ve bu ihlallerin “insanlık cürmü teşkil edebileceği” vurgulanırken, “Hak ihlallerinin dayandırıldığı terörle gayret kanunları, memleketler arası insan hakları norm ve standartları açısından pek sıkıntılıdır. Bölgedeki yetkililere geniş soruşturma, yasaklama ve baskı imkanı tanıyan bu maddede muhakkak belgisiz, geniş ve ucu açık tanımlamalar bulunmaktadır.” tabiri yer aldı.

KAMPLARDAKİ MUAMELE KAYGI VERİCİ

Bölgedeki bir daha eğitim kamplarında tutulanlara yönelik muamelenin kaygı verici olduğu, azap, berbat muamele ve mecburî tıbbi tedavi uygulandığına dair raporların sağlam bulunduğu açıklandı.


Sincan’daki “bir daha eğitim” kampları reaksiyonlara yol açıyor. (Reuters)


Komiserliğin eriştiği dokümanların, kelam konusu hak ihlallerinin net bilançosunu çıkarmaya yetmeyeceği ancak “bir daha eğitim kamplarındaki ayrımcı ortamın, bu tesislerde insan hakları ihlallerinin geniş eksende yaşandığını doğrulayacak yeterlilikte olduğunun” altı çizildi. bir daha eğitim kamplarında tutulan Müslüman azınlığa mensup bireylerin temel insan haklarından yoksun edildiği kaydedilerek, “Dini kimlik, tabir, mahremiyet ve hareket özgürlükleri usulsüzce yasaklanmıştır” denildi.

ÇİN HÜKÜMETİNE ÇAĞRI

Çin’in Sincan’daki baskıcı ve ayrımcı uygulamalarının etkisinin sonları aştığı, tutuklamalar ve eğitim kamplarında zorla çalıştırmalardan ötürü birfazlaca kişinin ailesinden başka düştüğü yahut baskı ortamından ötürü ülkelerini terk etmek zorunda kaldığı vurgulandı.

Raporun sonunda Çin hükümetine, “bir daha eğitim kampları, cezaevleri ve gibisi tutukluluk merkezlerinde keyfi tutulanların derhal özgür bırakılması”, “Sincan’da aile mensuplarının haber alamadığı bireylerin nerede olduğuna dair bilgi verilmesi”, “terörle gayret, ulusal güvenlik ve azınlık haklarına dair kanunları gözden geçirecek çalışma planı oluşturulması”, “bir daha eğitim kamplarındaki hak ihlallerinin acilen araştırılması” ve “bölgedeki cami, tapınak ve mezarlıkların yıkıldığına dair savlara somut datalar sunularak açıklık getirilmesi” davetleri yapıldı.

RAPOR 8 AY GECİKTİ

Komiserlikten 10 Aralık 2021’de yapılan açıklamada, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde Çin’in uygulamalarına ait raporun haftalar ortasında açıklanacağı duyurulmuştu. Açıklamanın akabinde aylar geçmesine karşın raporun yayımlanmaması, Uygur Türkleri başta olmak üzere milletlerarası hak kümelerinden reaksiyon görmüştü.

23-28 Mayıs’ta Çin’e giden ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ni de ziyaret eden Bachelet, ziyaretin akabinde Çin’in başşehri Pekin’de düzenlediği basın toplantısında, raporun ne vakit açıklanacağına ait bilgi vermekten kaçınmıştı.

Çevrim içi ortamda düzenlenen basın toplantısına BM’ye akredite gazetecilerin internet yoluyla iştirakine müsaade verilmemesi de reaksiyonları çekmişti. (AA)

Alıntıdır