Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Vefa Öztürk anlattı:
Kısıtlamaların kalkmasıyla olay sayıları tekrar yükseldi. Bu yükseliş kısmi bir yeni dalga sayılsa da okulların açılacağı ve insanların kapalı alanlara döneceği sonbahar aylarında önemli bir dördüncü dalga mümkünlüğü var. Sonbaharı rahat geçirebilmemiz kısıtlamalara kısmen geri dönmek (özellikle kapalı alanlarda) ve aşılanmanın toplumun yüzde 70’ineuygulanması ile mümkün olacak. Aksi takdirde hepimizin yorulduğu ve sıkıldığı bu devirlerde sonbahardaki dalga evvelkilerden daha yaygın bile olabilir.
AŞININ EHEMMİYETİ
Bu durumda en değerli iş bir daha aşıya düşüyor. Aşıların coronaya yakalanmayı büyük oranda vefatları de neredeyse tama yakın önlediği artık yadsınamaz bir gerçek. Tam aşılı Covid hastaları hastaneye yatışların onda birini oluştururken ağır bakım yatışlarının fakat yüzde ikisini oluşturmakta. Ve gerçek biçimde aşılanıp antikor düzeyleri yükselen (yani aşıları tutan) hastalarda vefat yok denecek kadar az.
Sonbahar hastalıklarına dikkat!
Sonbahar geldiğinde karşılaşacağımız diğer bir sorun da korona dışı gribal ve teneffüs yolu hastalıkları olacak. Covid-19 ile benzeri şikayetler yapan hastalıklar okulların açılması ve havanın soğumasıyla artacak. Bu niçinle hastane müracaatları yükselecek, hastane doluluk oranları artacak ve korona hastaları için de yer kasvetleri hem servislerde tıpkı vakitte ağır bakımlarda olacak. Bu yoğunluğu ve hastanelerin hastalara yeterli hizmet verebilmelerini sağlamak için de bir daha aşı ve maskeler epeyce ehemmiyet arz edecek. Ayrıyeten korona gibisi belirtileri olan bu hastalıkların çoğalması Covid-19 teşhisine gitmemizi zorlaştıracak ve daha fazla tetkiklere teste maruz kalmamıza niye olacaktır. Unutmayalım korona için aldığımız her tedbir bizi korona dışı biroldukça hastalıktan da koruyacaktır.
Rehavete kapılmayalım!
Tek başına aşı bulaşmayı önlemede kâfi olmamaktadır. Bu niçinle aşılı olsak da olmasak da rehavete kapılmamalı, kapalı alanların tümünde ve kalabalık açık alanlarda maske takmak, uzaklıklı olmak hala ve fazlaca uzun müddet bizim temel korunma metodumuz olmalıdır. Bizler Covid müspet olduğumuzda da kendimizi sevdiklerimizden ve toplumdan izole etmeliyiz. Ve öksürük, balgam, ateş, boğaz ağrısı, nefes darlığı üzere şikayetlerimiz bilhassa üç günü geçtiğinde kesinlikle bir doktora başvurmalıyız. Kış boyunca alabileceğimiz öbür bir tedbir de gereksiz seyahatleri ve yer değiştirmeleri azaltmak olacaktır.
4. doz aşı gerekli mi?
Son olarak da 4. dozlardan bahsetmemiz gerekir. Şimdiki durumda 2 defa BioNTech olanlarda 3. doz BioNTech aşısının gerekliliği bile tartışma konusudur lakin bilim insanları içindeki genel kanı 9. aydan daha sonra 3. dozun olabileceğidir. 2 Sinovac’tan daha sonra 2 BioNTech konusu ise şu an fazlaca gündemdedir. 2 Sinovac üzerine BioNTech olmak yanlışsız bir yaklaşım halidir. Fakat ikinci BioNTech için en az bekleme müddeti ülkü olarak 3 aydan az olmamalıdır. İstisnai olarak aşı daha sonrası antikor seviyeleri kâfi artmamış bireylerde ve yurt dışına çıkmak için zaruriliği olan şahıslarda 3 ayı beklemeden 2. dozu olmak sakıncalı değildir. Lakin aşının esirgeyici tesir müddetini kısaltabilir.
Kısıtlamaların kalkmasıyla olay sayıları tekrar yükseldi. Bu yükseliş kısmi bir yeni dalga sayılsa da okulların açılacağı ve insanların kapalı alanlara döneceği sonbahar aylarında önemli bir dördüncü dalga mümkünlüğü var. Sonbaharı rahat geçirebilmemiz kısıtlamalara kısmen geri dönmek (özellikle kapalı alanlarda) ve aşılanmanın toplumun yüzde 70’ineuygulanması ile mümkün olacak. Aksi takdirde hepimizin yorulduğu ve sıkıldığı bu devirlerde sonbahardaki dalga evvelkilerden daha yaygın bile olabilir.
AŞININ EHEMMİYETİ
Bu durumda en değerli iş bir daha aşıya düşüyor. Aşıların coronaya yakalanmayı büyük oranda vefatları de neredeyse tama yakın önlediği artık yadsınamaz bir gerçek. Tam aşılı Covid hastaları hastaneye yatışların onda birini oluştururken ağır bakım yatışlarının fakat yüzde ikisini oluşturmakta. Ve gerçek biçimde aşılanıp antikor düzeyleri yükselen (yani aşıları tutan) hastalarda vefat yok denecek kadar az.
Sonbahar hastalıklarına dikkat!
Sonbahar geldiğinde karşılaşacağımız diğer bir sorun da korona dışı gribal ve teneffüs yolu hastalıkları olacak. Covid-19 ile benzeri şikayetler yapan hastalıklar okulların açılması ve havanın soğumasıyla artacak. Bu niçinle hastane müracaatları yükselecek, hastane doluluk oranları artacak ve korona hastaları için de yer kasvetleri hem servislerde tıpkı vakitte ağır bakımlarda olacak. Bu yoğunluğu ve hastanelerin hastalara yeterli hizmet verebilmelerini sağlamak için de bir daha aşı ve maskeler epeyce ehemmiyet arz edecek. Ayrıyeten korona gibisi belirtileri olan bu hastalıkların çoğalması Covid-19 teşhisine gitmemizi zorlaştıracak ve daha fazla tetkiklere teste maruz kalmamıza niye olacaktır. Unutmayalım korona için aldığımız her tedbir bizi korona dışı biroldukça hastalıktan da koruyacaktır.
Rehavete kapılmayalım!
Tek başına aşı bulaşmayı önlemede kâfi olmamaktadır. Bu niçinle aşılı olsak da olmasak da rehavete kapılmamalı, kapalı alanların tümünde ve kalabalık açık alanlarda maske takmak, uzaklıklı olmak hala ve fazlaca uzun müddet bizim temel korunma metodumuz olmalıdır. Bizler Covid müspet olduğumuzda da kendimizi sevdiklerimizden ve toplumdan izole etmeliyiz. Ve öksürük, balgam, ateş, boğaz ağrısı, nefes darlığı üzere şikayetlerimiz bilhassa üç günü geçtiğinde kesinlikle bir doktora başvurmalıyız. Kış boyunca alabileceğimiz öbür bir tedbir de gereksiz seyahatleri ve yer değiştirmeleri azaltmak olacaktır.
4. doz aşı gerekli mi?
Son olarak da 4. dozlardan bahsetmemiz gerekir. Şimdiki durumda 2 defa BioNTech olanlarda 3. doz BioNTech aşısının gerekliliği bile tartışma konusudur lakin bilim insanları içindeki genel kanı 9. aydan daha sonra 3. dozun olabileceğidir. 2 Sinovac’tan daha sonra 2 BioNTech konusu ise şu an fazlaca gündemdedir. 2 Sinovac üzerine BioNTech olmak yanlışsız bir yaklaşım halidir. Fakat ikinci BioNTech için en az bekleme müddeti ülkü olarak 3 aydan az olmamalıdır. İstisnai olarak aşı daha sonrası antikor seviyeleri kâfi artmamış bireylerde ve yurt dışına çıkmak için zaruriliği olan şahıslarda 3 ayı beklemeden 2. dozu olmak sakıncalı değildir. Lakin aşının esirgeyici tesir müddetini kısaltabilir.