İstanbul’un en büyük covid merkezlerinden biri olan Göztepe Süleyman Yalçın Kent Hastanesi’nde acile başvuran, serviste takip edilen ya da ağır bakıma kaldırılmış hastalar üzerinde yapılan bir çalışma, virüsün kısa bir süre ortasında bedeni kanser ve kalp hastalıklarından koruyan protein seviyelerini hayli düşürdüğünü ortaya koydu.
Corona virüs enfeksiyonu, bedeni kalp damar hastalıkları ve kanser üzere kompleks kronik hastalıklardan koruyan ve hücre zarında bulunan “LRP1” isimli savunma proteini seviyelerinin düşmesine ve bedenin süreksiz bir süre için de olsa toksik tesirlere karşı savunmasız kalmasına niye oluyor.
İstanbul’un en kıymetli pandemi merkezlerinden Göztepe Süleyman Yalçın Kent Hastanesi’nde takip edilen 180 hasta üzerinde yapılan araştırma, Covid-19 enfeksiyonu geçirenlerin, ileride kalp damar hastalıkları ve kansere yatkınlığının artıp artmadığına da ışık tutacak.
Sıhhat Bakanlığı ve etik şura onayı ile Covid-19’un kan yağları, kalp ve metabolizma üzerinde tesirlerini inceleyen araştırma, dünyanın en büyük kalp kongresi olan Amerikan Kalp Derneği’nin (American Heart Association) Kongresi’nde, düzenleme komitesi tarafınca Paul Dudley White International Scholar Ödülü’ne layık görüldü.
COVİD GEÇİRENLERDE KALP HASTALIĞI YA DA KANSER YATKINLIĞI ARTACAK MI?
Çalışmayı yürüten gruptan Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Kısmı Kardiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Göztepe Süleyman Yalçın Kent Hastanesi Kardiyoloji Kliniği doktoru Prof. Dr. Mehmet Ağırbaşlı, “Hastanemize başvuran 180 hastanın metabolik bilgilerini izledik. Kovid-19’a yakalanan şahıslarda savunma proteini seviyesi epeyce kısa bir süre ortasında ‘şalterler kapanırcasına’ fazlaca düşük seviyelere iniyor. Hami protein disfonksiyonu, kalp hastalıkları ve kanserde hastalık oluşumunda tesiri büyük. Kovid’e yakalanan şahısların ileride kanser ve kalp hastalıklarına yatkınlığı artacak mı, bu fazlaca değerli bir soru” dedi.
VİRÜS, ÇOK KISA BİR MÜHLET İÇİNDE BEDENİ SAVUNMASIZ BIRAKIYOR
Prof. Dr. Ağırbaşlı, “Vücudun metabolik gerilim anlarında kullandığı muhakkak savunma düzenekleri var. Bunlar da belirli kollayıcı proteinler içeriyor. Bu esirgeyici proteinleri hastanemizde acile başvuran, servislerde yahut ağır bakımda yatan hastalarda araştırdık. Gördüğümüz şey epey şaşırtıcıydı zira Kovid-19, hastalığa yakalanan bireylerde epeyce kısa bir vakit ortasında gözetici protein seviyelerini düşürerek bedeni savunmasız bırakıyor. Hastalık yerinde gelişen inflamasyon ve sitokin fırtınası, bir epeyce toksik olabilecek molekülü tabiri caizse başı boş bırakıyor. Hastalık ilerledikçe beden, savunma sistemlerini bir daha oluşturmaya çalışıyor ancak olağana dönmüyor” formunda konuştu.
“AĞIR HASTALARDA PROTEİN SEVİYELERİ BÜSBÜTÜN OLAĞANA DÖNMÜYOR”
Kollayıcı protein disfonksiyonunun daha önce de bilinen bir şey olduğunu ve kronik hastalıklarda, bilhassa iki büyük hastalık kümesinde (kalp damar hastalıkları ile kanser oluşumunda) oluşumunda kilit rolde olduğunu da vurgulayan Prof. Dr. Ağırbaşlı, şu ayrıntıları verdi:
* Hami protein disfonksiyonunun bu hastalıkların oluşumunda tesirli olduğunu biliyoruz.
* Lakin Kovid-19’da şimdiye kadar bu etkiyi gözlemlememiştik. İleride bu hastalarda yine tıpkı riske maruz kalabilecekleri bir sekel kalıyor mu; dünyada milyonlarca insanı etkilemiş bir hastalıktan bahsediyoruz, bu beşerler Kovid’den iyileşseler bile ileride kronik hastalıklara yakalanma riski, bilhassa iki büyük hastalık kümesi olan kalp damar hastalıkları ve kansere yakalanma riski, başka popülasyonlara göre daha mı yüksek olacak?
* Bunların hepsini ileriki çalışmalar ortaya koyacak. Hami protein disfonksiyonunu Kovid-19’dan evvel de biliyorduk.
* İnflamasyon olduğu vakit, bu durum süratli bir biçimde gelişebiliyor. Lakin Kovid-19’da enteresan bir biçimde, acile müracaat yapan bütün hastalarda bu durumu gözledik.
* ötürüsıyla bu, Kovid-19’un bir özelliği olabilir. Zira epeyce çabuk bir biçimde bedenin sistemlerini değiştirebiliyor.
* Alışılmış ki daha sonra beden bu metabolik gerilimi anladığı vakit savunma düzeneği olarak hami proteinleri tekrar devreye sokabilir lakin bizim gördüğümüz kadarıyla, ağır bakımdaki hastalarda bu protein seviyeleri büsbütün olağana dönmüyordu.
“LRP MOLEKÜLÜ NEREDEYSE YOK OLUYOR”
Prof. Dr. Mehmet Ağırbaşlı şöyleki devam etti:
* Bedenin kendisinin ürettiği, pıhtılaşmaya karşı esirgeyici olan proteinler var bir daha.
* Bunların da Covid-19’da aşağı gittiğini görüyoruz başka çalışmalardan. Biz, kendi çalışmamızda ise LRP1 diye bir moleküle baktık.
* Bunun ateroskleroz (damar sertliği), inflamasyon ve bir epey hastalıkta gözetici olduğunu biliyoruz.
Covid geçiren hastalarda bu molekülün şimdi yok denecek kadar azaldığını gördük.
* Dünyada baktığınızda, neredeyse yarım milyar insan bu hastalığa yakalandı ve güzelleşti.
* Bu kadar hayli insanı etkileyen bir hastalık şayet (kalp, kanser gibi) kronik hastalık risklerini artırırsa bu ileride, sıhhat sistemlerinin de baş edemeyeceği seviyede bir yük getirecektir.
* Hastalığın nasıl oluştuğunu anlarsınız, tedavi de geliştirebilirsiniz. Örneğin güzel kolesterol olarak bildiğimiz molekülün içerisinde olan en kıymetli protein Apo A’nın, sentetik formları var.
* Bunlar aslına bakarsanız Covid pandemisindilk evvel sepsis dahil bir fazlaca hastalıkta kullanılıyordu.
* Bizim çalışmamızda baktığımız protein olan LRP’nin ise miyokard infarktüs (kalp krizi) ve başka hastalıklarda gözetici rolünün olduğu daha öncedenden bilindiği için de bunların sentetik analogları üretilmeye çalışılıp, insanlarda Faz-2 deneylerine geçilmişti.
“HASTALIĞIN BİLİNMEZİ BU KADAR ÇOKKEN KORUNMAK ZORUNDASINIZ”
Kovid-19’un etkilemediği neredeyse hiç bir sistem olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Ağırbaşlı, hastalık epey risk yaratıyorken aşının epey az görülen yan tesirlerinin polemik konusu edilmesine de değinerek kelamlarını şu biçimde noktaladı:
* Bilhassa kardiyovasküler sistem, teneffüs sistemi ve çabucak tüm sistemleri etkiliyor. Bu hastalığın uzun tesirleri hakkında hiç bir şey bilmiyoruz.
* Hastalığa karşı elimizdeki en güzel koz şu anda önlemek ya da hastalığa hiç yakalanmamak. Aşıların ise şu anki aktiflikleri son derece kuvvetli olmakla bir arada yan tesirleri fazlaca hayli ender.
* Aslına bakarsınız tıpta kullandığımız bütün tedavilere bakın, hepsinin yan tesir riski olduğunu görürsünüz. Lakin biz, yarar ve ziyanı gözetmek zorundayız.
* Şayet korunmaya çalıştığınız hastalık hayli tehlikeli bir hastalıksa, kimi yan tesirleri kabul eder, o hastalığa karşı tedbir alırsınız. Aşılar da bu kümeye giriyor, kullandığımız bütün tedaviler de bu kümeye giriyor
AĞIR GEÇİRENLERDE BU MOLEKÜLLE İLGİLİ GENETİK YATKINLIK OLABİLİR
180 Covid-19 hastasının incelendiği çalışmada, LRP1 protein seviyelerinin erken periyotta üçte teğe düştüğünü, ilerleyen periyotta savunma düzenekleriyle toparlamaya başladığını lakin olağana dönemediğini gösterildi.
LRP1 ise kalp damar hastalıkları, diyabet, kanser üzere öbür kronik hastalıklarla fazlaca bağlı bir protein.
Coronavirüsün, bu hastalıklardan bedeni koruyan sistemin en kıymetli enzimlerinden olan ACE2’yi etkisiz hale getirdiği, öteki hami protein düzeylerinin azalmasının da bu olayla bağlantılı olduğu düşünülüyor.
Türk bilim insanlarının yaptığı bu çalışma ayrıyeten Kovid-19’u ağır geçiren hastalarda da bu sistemlere ilişkin genetik değişimlerin yatkınlık oluşturabildiğini vurguluyor.
Corona virüs enfeksiyonu, bedeni kalp damar hastalıkları ve kanser üzere kompleks kronik hastalıklardan koruyan ve hücre zarında bulunan “LRP1” isimli savunma proteini seviyelerinin düşmesine ve bedenin süreksiz bir süre için de olsa toksik tesirlere karşı savunmasız kalmasına niye oluyor.
İstanbul’un en kıymetli pandemi merkezlerinden Göztepe Süleyman Yalçın Kent Hastanesi’nde takip edilen 180 hasta üzerinde yapılan araştırma, Covid-19 enfeksiyonu geçirenlerin, ileride kalp damar hastalıkları ve kansere yatkınlığının artıp artmadığına da ışık tutacak.
Sıhhat Bakanlığı ve etik şura onayı ile Covid-19’un kan yağları, kalp ve metabolizma üzerinde tesirlerini inceleyen araştırma, dünyanın en büyük kalp kongresi olan Amerikan Kalp Derneği’nin (American Heart Association) Kongresi’nde, düzenleme komitesi tarafınca Paul Dudley White International Scholar Ödülü’ne layık görüldü.
COVİD GEÇİRENLERDE KALP HASTALIĞI YA DA KANSER YATKINLIĞI ARTACAK MI?
Çalışmayı yürüten gruptan Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Kısmı Kardiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Göztepe Süleyman Yalçın Kent Hastanesi Kardiyoloji Kliniği doktoru Prof. Dr. Mehmet Ağırbaşlı, “Hastanemize başvuran 180 hastanın metabolik bilgilerini izledik. Kovid-19’a yakalanan şahıslarda savunma proteini seviyesi epeyce kısa bir süre ortasında ‘şalterler kapanırcasına’ fazlaca düşük seviyelere iniyor. Hami protein disfonksiyonu, kalp hastalıkları ve kanserde hastalık oluşumunda tesiri büyük. Kovid’e yakalanan şahısların ileride kanser ve kalp hastalıklarına yatkınlığı artacak mı, bu fazlaca değerli bir soru” dedi.
VİRÜS, ÇOK KISA BİR MÜHLET İÇİNDE BEDENİ SAVUNMASIZ BIRAKIYOR
Prof. Dr. Ağırbaşlı, “Vücudun metabolik gerilim anlarında kullandığı muhakkak savunma düzenekleri var. Bunlar da belirli kollayıcı proteinler içeriyor. Bu esirgeyici proteinleri hastanemizde acile başvuran, servislerde yahut ağır bakımda yatan hastalarda araştırdık. Gördüğümüz şey epey şaşırtıcıydı zira Kovid-19, hastalığa yakalanan bireylerde epeyce kısa bir vakit ortasında gözetici protein seviyelerini düşürerek bedeni savunmasız bırakıyor. Hastalık yerinde gelişen inflamasyon ve sitokin fırtınası, bir epeyce toksik olabilecek molekülü tabiri caizse başı boş bırakıyor. Hastalık ilerledikçe beden, savunma sistemlerini bir daha oluşturmaya çalışıyor ancak olağana dönmüyor” formunda konuştu.
“AĞIR HASTALARDA PROTEİN SEVİYELERİ BÜSBÜTÜN OLAĞANA DÖNMÜYOR”
Kollayıcı protein disfonksiyonunun daha önce de bilinen bir şey olduğunu ve kronik hastalıklarda, bilhassa iki büyük hastalık kümesinde (kalp damar hastalıkları ile kanser oluşumunda) oluşumunda kilit rolde olduğunu da vurgulayan Prof. Dr. Ağırbaşlı, şu ayrıntıları verdi:
* Hami protein disfonksiyonunun bu hastalıkların oluşumunda tesirli olduğunu biliyoruz.
* Lakin Kovid-19’da şimdiye kadar bu etkiyi gözlemlememiştik. İleride bu hastalarda yine tıpkı riske maruz kalabilecekleri bir sekel kalıyor mu; dünyada milyonlarca insanı etkilemiş bir hastalıktan bahsediyoruz, bu beşerler Kovid’den iyileşseler bile ileride kronik hastalıklara yakalanma riski, bilhassa iki büyük hastalık kümesi olan kalp damar hastalıkları ve kansere yakalanma riski, başka popülasyonlara göre daha mı yüksek olacak?
* Bunların hepsini ileriki çalışmalar ortaya koyacak. Hami protein disfonksiyonunu Kovid-19’dan evvel de biliyorduk.
* İnflamasyon olduğu vakit, bu durum süratli bir biçimde gelişebiliyor. Lakin Kovid-19’da enteresan bir biçimde, acile müracaat yapan bütün hastalarda bu durumu gözledik.
* ötürüsıyla bu, Kovid-19’un bir özelliği olabilir. Zira epeyce çabuk bir biçimde bedenin sistemlerini değiştirebiliyor.
* Alışılmış ki daha sonra beden bu metabolik gerilimi anladığı vakit savunma düzeneği olarak hami proteinleri tekrar devreye sokabilir lakin bizim gördüğümüz kadarıyla, ağır bakımdaki hastalarda bu protein seviyeleri büsbütün olağana dönmüyordu.
“LRP MOLEKÜLÜ NEREDEYSE YOK OLUYOR”
Prof. Dr. Mehmet Ağırbaşlı şöyleki devam etti:
* Bedenin kendisinin ürettiği, pıhtılaşmaya karşı esirgeyici olan proteinler var bir daha.
* Bunların da Covid-19’da aşağı gittiğini görüyoruz başka çalışmalardan. Biz, kendi çalışmamızda ise LRP1 diye bir moleküle baktık.
* Bunun ateroskleroz (damar sertliği), inflamasyon ve bir epey hastalıkta gözetici olduğunu biliyoruz.
Covid geçiren hastalarda bu molekülün şimdi yok denecek kadar azaldığını gördük.
* Dünyada baktığınızda, neredeyse yarım milyar insan bu hastalığa yakalandı ve güzelleşti.
* Bu kadar hayli insanı etkileyen bir hastalık şayet (kalp, kanser gibi) kronik hastalık risklerini artırırsa bu ileride, sıhhat sistemlerinin de baş edemeyeceği seviyede bir yük getirecektir.
* Hastalığın nasıl oluştuğunu anlarsınız, tedavi de geliştirebilirsiniz. Örneğin güzel kolesterol olarak bildiğimiz molekülün içerisinde olan en kıymetli protein Apo A’nın, sentetik formları var.
* Bunlar aslına bakarsanız Covid pandemisindilk evvel sepsis dahil bir fazlaca hastalıkta kullanılıyordu.
* Bizim çalışmamızda baktığımız protein olan LRP’nin ise miyokard infarktüs (kalp krizi) ve başka hastalıklarda gözetici rolünün olduğu daha öncedenden bilindiği için de bunların sentetik analogları üretilmeye çalışılıp, insanlarda Faz-2 deneylerine geçilmişti.
“HASTALIĞIN BİLİNMEZİ BU KADAR ÇOKKEN KORUNMAK ZORUNDASINIZ”
Kovid-19’un etkilemediği neredeyse hiç bir sistem olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Ağırbaşlı, hastalık epey risk yaratıyorken aşının epey az görülen yan tesirlerinin polemik konusu edilmesine de değinerek kelamlarını şu biçimde noktaladı:
* Bilhassa kardiyovasküler sistem, teneffüs sistemi ve çabucak tüm sistemleri etkiliyor. Bu hastalığın uzun tesirleri hakkında hiç bir şey bilmiyoruz.
* Hastalığa karşı elimizdeki en güzel koz şu anda önlemek ya da hastalığa hiç yakalanmamak. Aşıların ise şu anki aktiflikleri son derece kuvvetli olmakla bir arada yan tesirleri fazlaca hayli ender.
* Aslına bakarsınız tıpta kullandığımız bütün tedavilere bakın, hepsinin yan tesir riski olduğunu görürsünüz. Lakin biz, yarar ve ziyanı gözetmek zorundayız.
* Şayet korunmaya çalıştığınız hastalık hayli tehlikeli bir hastalıksa, kimi yan tesirleri kabul eder, o hastalığa karşı tedbir alırsınız. Aşılar da bu kümeye giriyor, kullandığımız bütün tedaviler de bu kümeye giriyor
AĞIR GEÇİRENLERDE BU MOLEKÜLLE İLGİLİ GENETİK YATKINLIK OLABİLİR
180 Covid-19 hastasının incelendiği çalışmada, LRP1 protein seviyelerinin erken periyotta üçte teğe düştüğünü, ilerleyen periyotta savunma düzenekleriyle toparlamaya başladığını lakin olağana dönemediğini gösterildi.
LRP1 ise kalp damar hastalıkları, diyabet, kanser üzere öbür kronik hastalıklarla fazlaca bağlı bir protein.
Coronavirüsün, bu hastalıklardan bedeni koruyan sistemin en kıymetli enzimlerinden olan ACE2’yi etkisiz hale getirdiği, öteki hami protein düzeylerinin azalmasının da bu olayla bağlantılı olduğu düşünülüyor.
Türk bilim insanlarının yaptığı bu çalışma ayrıyeten Kovid-19’u ağır geçiren hastalarda da bu sistemlere ilişkin genetik değişimlerin yatkınlık oluşturabildiğini vurguluyor.