Coronavirüs salgınıyla çabada en büyük sorunlardan biri de virüsün muhakkak başlı ülkelerde geçirdiği mutasyonlar oldu. Kış aylarında ortaya çıkan İngiltere mutasyonunun bahar aylarında ortaya çıkan Hindistan varyantı salgınla çabada istikrarları değiştirdi. Yaz mevsimiyle birlikte kısıtlama kurallarının gevşetilmesi de hadiselerin artmasına niye oldu. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, Delta ve Delta Plus ile ilgili merak edilenleri şu biçimde anlattı…
DELTA VİRÜS BELİRTİLERİ NELER?
Klasik Covid-19 belirtileri yüklü olarak yüksek ateş, yeni ve daima öksürük ile tat ve/veya koku kaybı olarak kendini gösterirken Delta varyantında klasik Covid-19 virüsüne nazaran yüklü olarak baş ağrısı, burun akıntısı ve boğaz ağrısı belirtilerine rastlanıyor. Bu belirtiler ergenlerde ağır bir soğuk algınlığı belirtisiyle kendini gösteriyor. Lakin tat ve koku kaybı Delta varyantında da önemli derecede görülüyor. Hepsinin bulaşma yolları birebir lakin Delta ve Delta Plus varyantlarının hayli daha bulaşıcı olduğunu söyleyebiliriz.
3 kural ihmal edilmemeli
Aşı olanlar da Delta ve Delta Plus varyantına yakalanıp enfekte olabilir. Hastalık aşı olanlarda daha yavaşça seyretse de varyant virüsü bulaştırabilirler. Aşı olmak insanın kendini korur, hastalığı taşımasını ve bulaştırmasını engellemez. Bu niçinle de aşı olunsa da Delta ve Delta Plus varyantlarına karşı en tesirli korunma yolu maske, uzaklık ve hijyendir. Bu 3 kural ihmal edilmemeli. Öncelikle çocuklara maske, uzaklık ve paklık kuralları öğretilmeli.
Aşılanmamış bireyler risk altında
Delta ve Delta Plus mutasyonlarına karşı bilhassa aşılanmamış, kronik hastalığı olanlar ve 65 yaş üstü şahıslar risk altında. Araştırmalara nazaran iki doz BioNTech aşısı Delta mutasyonuna karşı yüzde 79 müdafaa sağlıyor. Covid-19 ve mutasyonlara karşı kesinlikle aşı olunmalı. Genç ve çocuklarda Covid-19 olaylarında artış var. Bu artışın sebebi ise birebir zamandalta’nın bulaşıcılığının yüksek olması, tıpkı vakitte çocukların aşısız olmasıdır. Yaş ötürüsıyla aşı tanımlanan ve aşı sırası gelenlerin aşı olması bilhassa Delta ve Delta Plus varyantlarına karşı değerli.
Toplu alanlarda maskenin yanlışsız kullanması epey kıymetli. Kirli ellerle maskeye dokunulmamalı, kapı kolu üzere temasın epeyce olduğu yerlere dokunduktan daha sonra eller dezenfekte edilmeli ve kalabalık alanlarda toplumsal uzaklığa dikkat etmeleri gerektiği çocuklara anlatılmalı.
ALFA VARYANTINA NAZARAN DAHA BULAŞICI
Uzmanlar, Delta varyantının, daha evvel görülen Alfa varyantına nazaran de daha bulaşıcı olduğu konusunda uyarıyor.
Araştırma grubunda yer alan ve Cambridge Üniversitesi’nde vazifeli Dr Anne Presanis, bahisle ilgili yaptığı açıklamada; “Araştırmamız, aşılama yapılmayan şahısların Delta varyantına yakalanma oranının bugüne kadar ortaya çıkan tüm varyantlara kıyasla daha fazla olduğunu ortaya koymuştur” dedi.
Daha evvel Güney Kore Hastalık Denetim ve Engelleme Ajansı tarafınca yapılan araştırmada, Delta varyantı bulaşan şahısların bedenlerindeki virüs oranının mutasyona uğramamış şahıslardaki virüs oranının 300 katı olduğu tespit edilmişti.
Öte yandan, Delta varyantına yakalanarak acile başvuranların sayısının, olağan hadiselere oranla 1,45 kat daha fazla olduğu ortaya çıkarıldı.
DELTA VARYANTI BELİRTİLERİ NELER?
Pandemi devam ederken virüsü engellemeye çalışan ve bir yandan da yeni varyantlarla ilgili incelemeler yapan araştırmacılar son olarak Delta varyantını mercek altına aldılar.
Zoe Covid Semptom çalışmasını yürüten Prof Tim Spector, Delta varyantına yakalanmanın genç beşerler için daha hayli berbat bir soğuk algınlığı üzere hissedilebileceğini söylüyor. Prof. Spector, Delta varyantına yakalanan gençlerin, kendilerini epeyce hasta hissetmeseler de virüsü bulaştırıp diğerlerini riske atabileceklerine dikkat çekiyor.
Prof Tim Spector, bununla birlikte virüsün belirtilerindeki değişiklikleri de bir daha değerlendiklerini belirtiyor.
Baş ağrısı (yaygın)
Boğaz ağrısı (yaygın)
Burun akıntısı (yaygın)
Ateş
Tat ve koku kaybı belirtiler içine girmiyor
SEMPTOMLAR DEĞİŞİYOR
NHS, insanların dikkat etmesi gereken klasik Covid belirtilerini öksürük, ateş, koku yahut tat kaybı olarak sıralamıştı. Lakin Prof Spector, semptomlarını bir uygulamaya kaydeden binlerce bireyden aldığı datalara dayanarak bunların artık daha az yaygın olduğunu söylüyor: “Mayıs ayının başından beri, uygulama üzerinden kullanıcıların en kıymetli semptomlarına bakıyoruz ve bunlar eskisinden farklı.”
Prof Spector; semptomlardaki değişikliğin birinci vakit içinderda Hindistan’da tanımlanan ve şu anda Birleşik Krallık’taki Covid hadiselerinin yüzde 90’ını oluşturan Delta varyantındaki artışla temaslı göründüğünü belirtiyor.
SOĞUK ALGINLIĞI OLMAYABİLİR
Prof Spector, ateşin çok yaygın olduğunu fakat koku kaybının artık birinci 10 semptom içinde olmadığını söylüyor:
“Bu varyant biraz farklı çalışıyor üzere görünüyor. Beşerler bir cins mevsimsel soğuk algınlığına yakalandıklarını düşünebilir ve hayatlarına devam ederken virüsü öbür insanlara yayabilirler. Şayet gençseniz, daha yavaşça semptomlar alabilirsiniz. Makus bir soğuk algınlığı üzere gelebilir fakat meskende kalın ve test yaptırın.”
Alpha yahut UK varyantının baskın olduğu İngiltere’de bir milyondan fazla insan üzerinde yapılan Imperial College London React araştırması, Covid ile irtibatlı fazlaca çeşitli ek semptomlar buldu.
Klasik semptomların yanı sıra; titreme, iştahsızlık, baş ağrısı ve kas ağrıları üzere tesirler de görünebilir.
BELİRTİLERİ SOĞUK ALGINLIĞI ÜZERE
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Vefa Öztürk ise belritleri hakkında şu görüşleri lisana getiriyor; “Delta varyantının en sinsi özelliği, enfekte olanların boğazlarında hayli süratli bir biçimde, devasa yükseklikte bir viral tesire yol açmasıdır. Bu yüzden beşerler enfekte olduklarını fark etmeden virüsü diğerlerine bulaştırabilir. Hastaların klinik şikayetleri daha fazlaca grip-nezle üzere burun akıntısı, ateş, yorgunluk, kas ağrısı üzere başlayıp, akciğeri etkilediğinde de kuru öksürüğe ve nefes darlığına yol açar.”
DELTA VİRÜS BELİRTİLERİ NELER?
Klasik Covid-19 belirtileri yüklü olarak yüksek ateş, yeni ve daima öksürük ile tat ve/veya koku kaybı olarak kendini gösterirken Delta varyantında klasik Covid-19 virüsüne nazaran yüklü olarak baş ağrısı, burun akıntısı ve boğaz ağrısı belirtilerine rastlanıyor. Bu belirtiler ergenlerde ağır bir soğuk algınlığı belirtisiyle kendini gösteriyor. Lakin tat ve koku kaybı Delta varyantında da önemli derecede görülüyor. Hepsinin bulaşma yolları birebir lakin Delta ve Delta Plus varyantlarının hayli daha bulaşıcı olduğunu söyleyebiliriz.
3 kural ihmal edilmemeli
Aşı olanlar da Delta ve Delta Plus varyantına yakalanıp enfekte olabilir. Hastalık aşı olanlarda daha yavaşça seyretse de varyant virüsü bulaştırabilirler. Aşı olmak insanın kendini korur, hastalığı taşımasını ve bulaştırmasını engellemez. Bu niçinle de aşı olunsa da Delta ve Delta Plus varyantlarına karşı en tesirli korunma yolu maske, uzaklık ve hijyendir. Bu 3 kural ihmal edilmemeli. Öncelikle çocuklara maske, uzaklık ve paklık kuralları öğretilmeli.
Aşılanmamış bireyler risk altında
Delta ve Delta Plus mutasyonlarına karşı bilhassa aşılanmamış, kronik hastalığı olanlar ve 65 yaş üstü şahıslar risk altında. Araştırmalara nazaran iki doz BioNTech aşısı Delta mutasyonuna karşı yüzde 79 müdafaa sağlıyor. Covid-19 ve mutasyonlara karşı kesinlikle aşı olunmalı. Genç ve çocuklarda Covid-19 olaylarında artış var. Bu artışın sebebi ise birebir zamandalta’nın bulaşıcılığının yüksek olması, tıpkı vakitte çocukların aşısız olmasıdır. Yaş ötürüsıyla aşı tanımlanan ve aşı sırası gelenlerin aşı olması bilhassa Delta ve Delta Plus varyantlarına karşı değerli.
Toplu alanlarda maskenin yanlışsız kullanması epey kıymetli. Kirli ellerle maskeye dokunulmamalı, kapı kolu üzere temasın epeyce olduğu yerlere dokunduktan daha sonra eller dezenfekte edilmeli ve kalabalık alanlarda toplumsal uzaklığa dikkat etmeleri gerektiği çocuklara anlatılmalı.
ALFA VARYANTINA NAZARAN DAHA BULAŞICI
Uzmanlar, Delta varyantının, daha evvel görülen Alfa varyantına nazaran de daha bulaşıcı olduğu konusunda uyarıyor.
Araştırma grubunda yer alan ve Cambridge Üniversitesi’nde vazifeli Dr Anne Presanis, bahisle ilgili yaptığı açıklamada; “Araştırmamız, aşılama yapılmayan şahısların Delta varyantına yakalanma oranının bugüne kadar ortaya çıkan tüm varyantlara kıyasla daha fazla olduğunu ortaya koymuştur” dedi.
Daha evvel Güney Kore Hastalık Denetim ve Engelleme Ajansı tarafınca yapılan araştırmada, Delta varyantı bulaşan şahısların bedenlerindeki virüs oranının mutasyona uğramamış şahıslardaki virüs oranının 300 katı olduğu tespit edilmişti.
Öte yandan, Delta varyantına yakalanarak acile başvuranların sayısının, olağan hadiselere oranla 1,45 kat daha fazla olduğu ortaya çıkarıldı.
DELTA VARYANTI BELİRTİLERİ NELER?
Pandemi devam ederken virüsü engellemeye çalışan ve bir yandan da yeni varyantlarla ilgili incelemeler yapan araştırmacılar son olarak Delta varyantını mercek altına aldılar.
Zoe Covid Semptom çalışmasını yürüten Prof Tim Spector, Delta varyantına yakalanmanın genç beşerler için daha hayli berbat bir soğuk algınlığı üzere hissedilebileceğini söylüyor. Prof. Spector, Delta varyantına yakalanan gençlerin, kendilerini epeyce hasta hissetmeseler de virüsü bulaştırıp diğerlerini riske atabileceklerine dikkat çekiyor.
Prof Tim Spector, bununla birlikte virüsün belirtilerindeki değişiklikleri de bir daha değerlendiklerini belirtiyor.
Baş ağrısı (yaygın)
Boğaz ağrısı (yaygın)
Burun akıntısı (yaygın)
Ateş
Tat ve koku kaybı belirtiler içine girmiyor
SEMPTOMLAR DEĞİŞİYOR
NHS, insanların dikkat etmesi gereken klasik Covid belirtilerini öksürük, ateş, koku yahut tat kaybı olarak sıralamıştı. Lakin Prof Spector, semptomlarını bir uygulamaya kaydeden binlerce bireyden aldığı datalara dayanarak bunların artık daha az yaygın olduğunu söylüyor: “Mayıs ayının başından beri, uygulama üzerinden kullanıcıların en kıymetli semptomlarına bakıyoruz ve bunlar eskisinden farklı.”
Prof Spector; semptomlardaki değişikliğin birinci vakit içinderda Hindistan’da tanımlanan ve şu anda Birleşik Krallık’taki Covid hadiselerinin yüzde 90’ını oluşturan Delta varyantındaki artışla temaslı göründüğünü belirtiyor.
SOĞUK ALGINLIĞI OLMAYABİLİR
Prof Spector, ateşin çok yaygın olduğunu fakat koku kaybının artık birinci 10 semptom içinde olmadığını söylüyor:
“Bu varyant biraz farklı çalışıyor üzere görünüyor. Beşerler bir cins mevsimsel soğuk algınlığına yakalandıklarını düşünebilir ve hayatlarına devam ederken virüsü öbür insanlara yayabilirler. Şayet gençseniz, daha yavaşça semptomlar alabilirsiniz. Makus bir soğuk algınlığı üzere gelebilir fakat meskende kalın ve test yaptırın.”
Alpha yahut UK varyantının baskın olduğu İngiltere’de bir milyondan fazla insan üzerinde yapılan Imperial College London React araştırması, Covid ile irtibatlı fazlaca çeşitli ek semptomlar buldu.
Klasik semptomların yanı sıra; titreme, iştahsızlık, baş ağrısı ve kas ağrıları üzere tesirler de görünebilir.
BELİRTİLERİ SOĞUK ALGINLIĞI ÜZERE
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Vefa Öztürk ise belritleri hakkında şu görüşleri lisana getiriyor; “Delta varyantının en sinsi özelliği, enfekte olanların boğazlarında hayli süratli bir biçimde, devasa yükseklikte bir viral tesire yol açmasıdır. Bu yüzden beşerler enfekte olduklarını fark etmeden virüsü diğerlerine bulaştırabilir. Hastaların klinik şikayetleri daha fazlaca grip-nezle üzere burun akıntısı, ateş, yorgunluk, kas ağrısı üzere başlayıp, akciğeri etkilediğinde de kuru öksürüğe ve nefes darlığına yol açar.”