Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Amerikan CBS televizyon kanalına verdiği mülakatta, “Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz” ve “Bundan daha sonra ülkemize hâlâ Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Açık söylüyorum, bizim kapımız yol geçen hanı değildir” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler 76. Genel Konsey görüşmeleri için bulunduğu ABD’nin New York kentinde Amerikan CBS televizyon kanalına verdiği mülakatın tamamı yayınlandı. Face the Nation programında Margaret Brennan’ın sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan’daki gelişmeler ve Türkiye-ABD münasebetleri hakkında değerlendirmelerde bulundu.
“TALİBAN AMERİKA’NIN SİLAHLARIYLA HAREKET EDİYOR”
Brennan’ın “ABD’nin Afganistan’dan ayrılmasının bölgeyi daha emniyetsiz hale getirdiğini düşünüyor musunuz?” sorusunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
* 20 yıldır Amerika’nın burada kalışıyla bölge inançlı bir hale gelmedi ki Tam tersine, bölge her geçen gün önemli manada kan kaybetti. Biz burada bine yakın elemanımızla havalimanının korunması konusunda nazaranv icra ettik.
* Bize en sonunda havalimanının korunması teklifi geldiğinde Brüksel’de Sayın Biden’la bunları konuştuk. Bizim bu biçimde bir misyonu üstlenebileceğimizi kendilerine söylemiş olduğimde, ‘Üç şeyi de isteriz’ dedim. Bunun birisi lojistik takviye. Lojistik takviyeden talebimiz, idari ve malidir.
* Bir başka adım da bilhassa şu an ellerinde bulunan silah, mühimmat vesaire bunların Türkiye’ye zamanıdır. Lakin o denli şeyler oldu ki tam tersine Karzai Havalimanındaki tüm silahların mühimmatların, araçların hepsi Taliban’a verildi.
* Şu anda da Taliban orada Amerika’nın silahlarıyla hareket ediyor. Bu gerçekleri de tabi görmek gerekir. Ancak biz kimi şeylere de alıştık. Tıpkı biçimde Türkiye’ye saldıran terör örgütleri de maalesef Amerika’dan fazlaca önemli silah, mühimmat dayanağı aldı.
* Bu, geçmiş hükümette de tıpkı biçimde oldu, şu anda da tıpkı biçimde oluyor. Öncelikle PKK/YPG/PYD terör örgütlerine bu cins silah dayanaklarının verilmemesi gerekir.
“ABD TERÖR ÖRGÜTLERİNİ DESTEKLEMEMELİ”
“ABD’nin, DEAŞ’a karşı uğraşta müttefik olarak gördüğü kümelere tedarik ettiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığına yönelik bir ispat var mı? ABD takviyesinden dolayı bu kümelerden size yönelik tehdit var mı?” sorusunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunu Sayın Trump periyodunda de Trump’ın kendisine de tabir etmiştim. Şu anda da bir daha tıpkı biçimde tırlarca silah, mühimmat vesaire bölgeye geliyor. Bunların hepsini biz kendilerine istihbarat örgütümüz vasıtasıyla da tabir ettik, tabir ediyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de birebir biçimde tabi bunu tabir edeceğiz” tabirlerini kullandı.
“Bunları Lider Biden’a sundunuz mu?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunların hepsini biz muhataplarımıza sunduk. Şu anda benim İstihbarat Liderim birebir biçimde muhatabına bunları sundu, sunuyor. Bundan daha sonra da bunları sunmaktan çekinmeyiz. Zira kimi gerçekler var. Amerika NATO ülkesidir. Biz birebir biçimde NATO ülkesiyiz. NATO’da dayanışma içerisinde olmamız gerekirken, terör örgütleri buralardan bu çeşit takviyeleri almamalı. Bunu da söylemek durumundayız” dedi.
“AFGANİSTAN’A KİMSENİN VERMEDİĞİ DAYANAĞI BİZ VERDİK”
“Türkiye’nin Taliban’a Afganistan’daki havalimanını işletmesi için yardım ve teknik dayanak sağlayıp sağlamadığı ve yeni Taliban hükümetiyle ilgili ne düşündüğü” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu tabirleri kullandı:
* Şu anda çabucak hemen bizim Taliban’la muahedeye vardığımız rastgele bir mevzu yok. Şu anda Taliban daha epeyce Katar ile müşterek hareket ediyor. Biz ise askerlerimizi, sivil vatandaşlarımızı oradan çektik. Biz şu anda havalimanında yokuz. Taliban ile de şu anda rastgele bir iş birliğimiz yok.
* Ancak bir şeyi epeyce açık ve net söylemem lazım. Bizim Afganistan halkına karşı tarihten gelen bir beraberliğimiz var. Kimsenin Afganistan’a vermediği takviyesi her vakit biz verdik.
* Alt yapıda, üst yapıda Afganistan’da biroldukca yatırımların içerisinde olduk ve bundan daha sonraki süreçte de bunu yaparız.
* Dediğim üzere, bu yapılan yanlışlıklar sebebiyle de askerimizi çektik, sivil vatandaşlarımızı çektik ve şu anda Afganistan’da biz yokuz.
“(KABİL HAVALİMANI’NIN İŞLETİLMESİ) MUTABAKATLARA, MUKAVELEYE BAĞLI”
“Havalimanının işletilmesine yardım etmeyecek misiniz?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Dediğim üzere, bu, mutabakatlara, kontrata bağlı. Burada şayet hakikaten karşılıklı mutabakatlarla olumlu bir adım atılacak olursa şu anda Afganistan’daki hükümet kapsayıcı değil, kucaklayıcı değil. Kucaklayıcı, kapsayıcı olmayan bir hükümetle bu biçimde bir adım atmak da bizim için bir kez mümkün değil. Lakin bu kapsayıcı olursa, kucaklayıcı olursa bizler de Türkiye olarak orada yer alırız” dedi.
“AFGANİSTAN’DA DA BAYANLAR HAYATIN HER YERİNDE OLMALI”
“Taliban şu an yalnızca erkek çocuklarının okula gitmesine müsaade veriyor, kızlara müsaade etmiyor. Kamu kurumlarındaki bayanlara işe gelmemelerini söylemiş olduler. Taliban gelişim göstermiş üzere durmuyor. bu biçimde bir hükümetle çalışır mısınız?” sorusunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye’nin bu mevzuda bilhassa bayana bakışı aşikardır. Bizde bayan ömrün her yerinde vardır. Eğitimde, sıhhatte, adalette, yargıda vardır; ömrün her yerinde vardır. Kendi ülkemizde bu bu biçimde olduğuna bakılırsa, Afganistan’da biz neden farklı bir şey düşünelim? Orada da birebir biçimde hanımın hayatın her yerinde olmasını dilek ederiz. Bayanlar buralarda faal rol alır hale geldiği anda, onlara eğitim, sıhhat, adalet, emniyet, her noktada biz Afganistan’a da bu dayanağı veririz. Bunların eğitimlerine de ayrıyeten ülkemizde fırsat sağlarız” karşılığını verdi.
“Mevcut durumda Taliban’la çalışmak istemiyorsunuz üzere görünüyor?” sorusuna ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu saydığım hususlarla ilgili olarak şayet bunlar kabul edilirse yaparız. Lakin kabul edilmezse yapamayız” dedi.
“BİZİM KAPIMIZ YOL GEÇEN HANI DEĞİL”
“Şu an ülkesinden kaçan Afgan mülteciler var. Bunların kimileri Türkiye’ye yöneldi. Geçen ay Türkiye’nin mülteci deposu olmak üzere bir bakılırsavi ve yükümlülüğü olmadığını söylemiş olduniz. Bu kimin yükümlülüğü? Bu mültecileri almak ABD’nin yükümlülüğü mü?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Şu anda ABD esasen bu tıp sorumlulukları yerine getirmedi ki şu anda kayıt dışı, kayıt içi olmak üzere benim ülkemde 300 bini aşkın Afganlı mülteci var. Bundan daha sonra da ülkemize hala Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Fakat Amerika, Afganlı mültecileri buraya alacaksa o da başka bir bahis. Ben Amerika’nın mülteci siyasetlerini paylaşamam fakat Amerika da benim mülteci politikalarımı herbiçimde paylaşamaz. Lakin tabi, bilhassa açık söylüyorum, bizim kapımız da yol geçen hanı değildir” dedi.
“AMERİKA 20 YILDIR AFGANİSTAN’DA niye BULUNDUĞUNU SORGULAMALI”
“ABD’nin bu hususta daha fazlasını mı yapması gerekiyor?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
* ABD’nin tabi ki hayli şeyler yapması gerekir, epey da yatırım yapması gerekir. Zira 20 yıldır Amerika orada niye vardı? Evvel bu soruların yanıtını Amerika’nın kendi kendisine vermesi gerekirdi. O sosyolojik değerlendirmeyi yapması gerekirdi. Sanki bunlar niçin yapılmadı?
* Bilhassa bu cins silah yapılandırması vesaire, bunlar ne için yapıldı? Bunların üzerinde durulması gerekir? Orada bu kadar bodyguard bakılırsavlendirilirken bu bodyguardlara ödenen fiyatlar kolay sayılar değildi.
* Yani bunların hepsinin tüm Amerikalılar tarafınca sorgulanması gerekir. ‘Afganistan’a niçin girdik, şu anda niçin çıkıyoruz?’; bunun herbiçimde Amerika tarafınca sorgulanması gerekir diye düşünüyorum.
“NATO ORTAĞI OLARAK MÜŞTEREK HAREKET EDELİM”
“Haziran’da yüz yüze görüştüğünüzde Biden’a bu soruları yönelttiniz mi? Biden’ı potansiyel sorunlar gördüğünüze dair uyardınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Brüksel’de konuştuğumuz şeyler daha epey, havalimanı konusu olmuştur. Havalimanı hususuyla ilgili gerekli soruları kendilerine yönelttim. ‘Eğer bizim orada olmamızı istiyorsanız bilhassa lojistik dayanakların verilmesi lazım, idari ve mali noktada gerekli dayanakların verilmesi lazım. Biz de bir NATO ortağı olarak sizinle burada müşterek hareket edelim.’ dedim” karşılığını verdi.
“PARASINI ÖDEDİĞİMİZ F-35’LER TESLİM EDİLMEDİ”
“Siz de ABD üzere NATO’nun bir parçasısınız. Rusya, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerini satın almaya devam etmeyi planladığını söylüyor. niye buna devam ediyorsunuz? Biden sizden durmanızı istedi mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
* Ben Lider Biden’a gerekenlerin hepsini söylemiş oldum. Artık de söyleyeyim; bakın biz F-35 uçaklarını aldık ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Ama bizim bu 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptığımız uçaklarımızı Amerika bize teslim etmedi.
* Patriotlar noktasında bunları istedik, maalesef bu bahiste da bir daha tıpkı biçimde bize Patriot vermedi. Sayın Trump’ın devrinde de bunları görüştüğümüzde, konuştuğumuzda Sayın Trump şunu söylemiş oldu; ‘F-35’ler için 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapan Türkiye’ye F-35’leri neden vermiyoruz?’ Bunu dünya basınının önünde söylemiş oldu.
* Pekala şu anda benim bu 5 tane uçağım niçin verilmiyor? Bu parayı ben ödedim. Ödediğim para ortada.
“HANGİ SAVUNMA SİSTEMİNİ ALACAĞIMIZA ABD KARIŞAMAZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin S-400 alımı karşısında ABD’nin tavrına ait şu tabirleri kullandı:
* Ona karışamaz. Siz bana Patriot vermezseniz, savunma noktasında benim bir diğer ülkeden alacağım rastgele bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz.
* Bakın bu mevzuda NATO Genel Sekreteri Stoltenberg çok hoş bir açıklama yaptı; ‘Biz ortaklarımızın kimden, nereden, ne kadar rastgele bir sistem satın aldığına müdahale edemeyiz’ dedi. Kim bu? Stoltenberg; NATO’nun Genel Sekreteri. Buyrun, gerçek ortada. Kimse kusura bakmasın.
* Ben de şunu söyleyeceğim; Türkiye’nin güvenlik riskini kim paylaşacak? Türkiye, kendi güvenlik riskini kendisi temin edemezse, sanki birilerinin eline avucuna mı bakacak? Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz.
“SAVUNMA SİSTEMLERİ FARKLIDIR, HAVA KUVVETLERİ FARKLIDIR”
Yalnızca hava kuvvetlerinin bu işe yetmeyeceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Savunma sistemleri farklıdır, hava kuvvetleri farklıdır. Zira şu anda hava kuvvetleri noktasında da yarın Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine, benim elimde bir garanti var mı? bu biçimde bir garanti de olmayacağına göre tahminen bu biçimde biz fazlaca daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız” dedi.
“TÜRKİYE, KENDİ SAVUNMA NOKTASINDAKİ BÜTÜN KARARLILIĞINI ORTAYA KOYACAKTIR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez” diye konuştu.
“(HÂLÂ S-400’LERİN YENİ PARTİSİNİ ALMA NİYETİNDE MİSİNİZ?) TABİ Kİ EVET”
Sunucunun “Yani siz hâlâ S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez” sözlerini kullandı.
Sunucunun “Bu, cevabın ‘evet’ olduğu üzere anlaşılıyor” yorumu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne demek Tabi ki evet” dedi.
“ORTA DOĞU’DA NE YAPACAĞIMIZIN KARARINI BİZ VERİRİZ”
“Amerikan halkı ABD’nin Orta Doğu’da askeri dahli bulunmasına siyasi irade göstermediğine karar verdi. Bu sizin ve ülkeniz için ne manaya geliyor?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu, Amerika’nın kendi takdiridir, bunu biz belirleyemeyiz. Orta Doğu’da ne yapacağımızın sonucunı biz veririz. Ben yalnızca bir şey söylüyorum; Amerika NATO ülkesidir, Türkiye NATO ülkesidir. Amerika, bölgedeki PKK, PYD, YPG üzere terör örgütleriyle birlikte mi hareket edecek yoksa NATO’da birlikte olduğu dostuyla, Türkiye’yle mi birlikte mi hareket edecek? Bunun sonucunı vermesi lazım. Ben ikincisini tercih ediyorum” tabirlerini kullandı.
“ABD LİDERLERİNE PKK/PYD/YPG TERÖRÜNÜ HER VAKİT ANLATTIM”
Sunucunun “Biden idaresi size Suriye ve Irak’taki müttefiklerine yönelik siyasetinde değişikliğe gitme niyetinde olduğunu söylemiş oldu mi?” halindeki sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu mevzulara girme fırsatımız olmadı, zira üzerinde durduğumuz husus yüklü olarak Afganistan’dı. Ancak ben her vakit Amerika’daki başkan dostlarıma PKK, PYD, YPG terör örgütlerine karşı duruşumuzu anlattım. Bunu Trump periyodunda de yaşadık. Dedik ki ‘Bunların Türkiye’ye taşıdıkları binlerce tır silahı, mühimmatı ne yapacaksınız?’ Olumlu yanıt alamadık” dedi.
“SURİYE’DEN ÇIKMALARIDIR, IRAK’TAN ÇIKMALARIDIR; AFGANİSTAN’DAN ÇIKTIKLARI ÜZERE ÇIKMALARIDIR”
“Suriye’deki 900 ABD askerinin kalmasını mı yoksa gitmesini mi istiyorsunuz?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tabi ki benim burada tasarrufum olursa Suriye’den çıkmalarıdır, Irak’tan çıkmalarıdır; Afganistan’dan çıktıkları üzere çıkmalarıdır. Zira şayet dünyada biz barışa hizmet etmeyi istiyorsak barış için o bölgelerde kalmanın hiç bir manası yok. Bırakalım o bölge halkı, o bölgedeki idare sonucunı kendisi versin” tabirlerini kullandı.
“SURİYE’DE 100 BİN BRİKET KONUT İNŞA EDİYORUZ”
“Suriye için ortaya girilmesini Türkiye’ye mi bıraksınlar?” sorusunu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir sefer şunu epeyce açık net söyleyeyim; biz istenmediğimiz yerde durmayız, istenmediğimiz yerde bulunmayız. Bakın biz şu anda Suriye’de 100 bin briket konut inşa ediyoruz. Konutlarından barklarından büsbütün kovulmuş olan aileler için bunları biz inşa ediyoruz. Sanki öteki ülkeler ne yapıyor? Bu önemli” diye cevapladı.
“PUTİN’LE BUNLARI aslına bakarsan KONUŞUYORUZ”
“Vladimir Putin’le bunun hakkında mı konuşacaksınız?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunları aslına bakarsan Putin’le konuşuyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Temenni ederim ki Amerika, Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’de de Irak’ta da bu bölge insanlarının huzuru için bir çalışma içerisinde olsunlar” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler 76. Genel Konsey görüşmeleri için bulunduğu ABD’nin New York kentinde Amerikan CBS televizyon kanalına verdiği mülakatın tamamı yayınlandı. Face the Nation programında Margaret Brennan’ın sorularını yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afganistan’daki gelişmeler ve Türkiye-ABD münasebetleri hakkında değerlendirmelerde bulundu.
“TALİBAN AMERİKA’NIN SİLAHLARIYLA HAREKET EDİYOR”
Brennan’ın “ABD’nin Afganistan’dan ayrılmasının bölgeyi daha emniyetsiz hale getirdiğini düşünüyor musunuz?” sorusunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
* 20 yıldır Amerika’nın burada kalışıyla bölge inançlı bir hale gelmedi ki Tam tersine, bölge her geçen gün önemli manada kan kaybetti. Biz burada bine yakın elemanımızla havalimanının korunması konusunda nazaranv icra ettik.
* Bize en sonunda havalimanının korunması teklifi geldiğinde Brüksel’de Sayın Biden’la bunları konuştuk. Bizim bu biçimde bir misyonu üstlenebileceğimizi kendilerine söylemiş olduğimde, ‘Üç şeyi de isteriz’ dedim. Bunun birisi lojistik takviye. Lojistik takviyeden talebimiz, idari ve malidir.
* Bir başka adım da bilhassa şu an ellerinde bulunan silah, mühimmat vesaire bunların Türkiye’ye zamanıdır. Lakin o denli şeyler oldu ki tam tersine Karzai Havalimanındaki tüm silahların mühimmatların, araçların hepsi Taliban’a verildi.
* Şu anda da Taliban orada Amerika’nın silahlarıyla hareket ediyor. Bu gerçekleri de tabi görmek gerekir. Ancak biz kimi şeylere de alıştık. Tıpkı biçimde Türkiye’ye saldıran terör örgütleri de maalesef Amerika’dan fazlaca önemli silah, mühimmat dayanağı aldı.
* Bu, geçmiş hükümette de tıpkı biçimde oldu, şu anda da tıpkı biçimde oluyor. Öncelikle PKK/YPG/PYD terör örgütlerine bu cins silah dayanaklarının verilmemesi gerekir.
“ABD TERÖR ÖRGÜTLERİNİ DESTEKLEMEMELİ”
“ABD’nin, DEAŞ’a karşı uğraşta müttefik olarak gördüğü kümelere tedarik ettiği silahların Türkiye’ye karşı kullanıldığına yönelik bir ispat var mı? ABD takviyesinden dolayı bu kümelerden size yönelik tehdit var mı?” sorusunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunu Sayın Trump periyodunda de Trump’ın kendisine de tabir etmiştim. Şu anda da bir daha tıpkı biçimde tırlarca silah, mühimmat vesaire bölgeye geliyor. Bunların hepsini biz kendilerine istihbarat örgütümüz vasıtasıyla da tabir ettik, tabir ediyoruz. Bundan daha sonraki süreçte de birebir biçimde tabi bunu tabir edeceğiz” tabirlerini kullandı.
“Bunları Lider Biden’a sundunuz mu?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bunların hepsini biz muhataplarımıza sunduk. Şu anda benim İstihbarat Liderim birebir biçimde muhatabına bunları sundu, sunuyor. Bundan daha sonra da bunları sunmaktan çekinmeyiz. Zira kimi gerçekler var. Amerika NATO ülkesidir. Biz birebir biçimde NATO ülkesiyiz. NATO’da dayanışma içerisinde olmamız gerekirken, terör örgütleri buralardan bu çeşit takviyeleri almamalı. Bunu da söylemek durumundayız” dedi.
“AFGANİSTAN’A KİMSENİN VERMEDİĞİ DAYANAĞI BİZ VERDİK”
“Türkiye’nin Taliban’a Afganistan’daki havalimanını işletmesi için yardım ve teknik dayanak sağlayıp sağlamadığı ve yeni Taliban hükümetiyle ilgili ne düşündüğü” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu tabirleri kullandı:
* Şu anda çabucak hemen bizim Taliban’la muahedeye vardığımız rastgele bir mevzu yok. Şu anda Taliban daha epeyce Katar ile müşterek hareket ediyor. Biz ise askerlerimizi, sivil vatandaşlarımızı oradan çektik. Biz şu anda havalimanında yokuz. Taliban ile de şu anda rastgele bir iş birliğimiz yok.
* Ancak bir şeyi epeyce açık ve net söylemem lazım. Bizim Afganistan halkına karşı tarihten gelen bir beraberliğimiz var. Kimsenin Afganistan’a vermediği takviyesi her vakit biz verdik.
* Alt yapıda, üst yapıda Afganistan’da biroldukca yatırımların içerisinde olduk ve bundan daha sonraki süreçte de bunu yaparız.
* Dediğim üzere, bu yapılan yanlışlıklar sebebiyle de askerimizi çektik, sivil vatandaşlarımızı çektik ve şu anda Afganistan’da biz yokuz.
“(KABİL HAVALİMANI’NIN İŞLETİLMESİ) MUTABAKATLARA, MUKAVELEYE BAĞLI”
“Havalimanının işletilmesine yardım etmeyecek misiniz?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Dediğim üzere, bu, mutabakatlara, kontrata bağlı. Burada şayet hakikaten karşılıklı mutabakatlarla olumlu bir adım atılacak olursa şu anda Afganistan’daki hükümet kapsayıcı değil, kucaklayıcı değil. Kucaklayıcı, kapsayıcı olmayan bir hükümetle bu biçimde bir adım atmak da bizim için bir kez mümkün değil. Lakin bu kapsayıcı olursa, kucaklayıcı olursa bizler de Türkiye olarak orada yer alırız” dedi.
“AFGANİSTAN’DA DA BAYANLAR HAYATIN HER YERİNDE OLMALI”
“Taliban şu an yalnızca erkek çocuklarının okula gitmesine müsaade veriyor, kızlara müsaade etmiyor. Kamu kurumlarındaki bayanlara işe gelmemelerini söylemiş olduler. Taliban gelişim göstermiş üzere durmuyor. bu biçimde bir hükümetle çalışır mısınız?” sorusunu yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye’nin bu mevzuda bilhassa bayana bakışı aşikardır. Bizde bayan ömrün her yerinde vardır. Eğitimde, sıhhatte, adalette, yargıda vardır; ömrün her yerinde vardır. Kendi ülkemizde bu bu biçimde olduğuna bakılırsa, Afganistan’da biz neden farklı bir şey düşünelim? Orada da birebir biçimde hanımın hayatın her yerinde olmasını dilek ederiz. Bayanlar buralarda faal rol alır hale geldiği anda, onlara eğitim, sıhhat, adalet, emniyet, her noktada biz Afganistan’a da bu dayanağı veririz. Bunların eğitimlerine de ayrıyeten ülkemizde fırsat sağlarız” karşılığını verdi.
“Mevcut durumda Taliban’la çalışmak istemiyorsunuz üzere görünüyor?” sorusuna ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu saydığım hususlarla ilgili olarak şayet bunlar kabul edilirse yaparız. Lakin kabul edilmezse yapamayız” dedi.
“BİZİM KAPIMIZ YOL GEÇEN HANI DEĞİL”
“Şu an ülkesinden kaçan Afgan mülteciler var. Bunların kimileri Türkiye’ye yöneldi. Geçen ay Türkiye’nin mülteci deposu olmak üzere bir bakılırsavi ve yükümlülüğü olmadığını söylemiş olduniz. Bu kimin yükümlülüğü? Bu mültecileri almak ABD’nin yükümlülüğü mü?” sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Şu anda ABD esasen bu tıp sorumlulukları yerine getirmedi ki şu anda kayıt dışı, kayıt içi olmak üzere benim ülkemde 300 bini aşkın Afganlı mülteci var. Bundan daha sonra da ülkemize hala Afganlı mülteci almaya gücümüz yetmez. Fakat Amerika, Afganlı mültecileri buraya alacaksa o da başka bir bahis. Ben Amerika’nın mülteci siyasetlerini paylaşamam fakat Amerika da benim mülteci politikalarımı herbiçimde paylaşamaz. Lakin tabi, bilhassa açık söylüyorum, bizim kapımız da yol geçen hanı değildir” dedi.
“AMERİKA 20 YILDIR AFGANİSTAN’DA niye BULUNDUĞUNU SORGULAMALI”
“ABD’nin bu hususta daha fazlasını mı yapması gerekiyor?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
* ABD’nin tabi ki hayli şeyler yapması gerekir, epey da yatırım yapması gerekir. Zira 20 yıldır Amerika orada niye vardı? Evvel bu soruların yanıtını Amerika’nın kendi kendisine vermesi gerekirdi. O sosyolojik değerlendirmeyi yapması gerekirdi. Sanki bunlar niçin yapılmadı?
* Bilhassa bu cins silah yapılandırması vesaire, bunlar ne için yapıldı? Bunların üzerinde durulması gerekir? Orada bu kadar bodyguard bakılırsavlendirilirken bu bodyguardlara ödenen fiyatlar kolay sayılar değildi.
* Yani bunların hepsinin tüm Amerikalılar tarafınca sorgulanması gerekir. ‘Afganistan’a niçin girdik, şu anda niçin çıkıyoruz?’; bunun herbiçimde Amerika tarafınca sorgulanması gerekir diye düşünüyorum.
“NATO ORTAĞI OLARAK MÜŞTEREK HAREKET EDELİM”
“Haziran’da yüz yüze görüştüğünüzde Biden’a bu soruları yönelttiniz mi? Biden’ı potansiyel sorunlar gördüğünüze dair uyardınız mı?” sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Brüksel’de konuştuğumuz şeyler daha epey, havalimanı konusu olmuştur. Havalimanı hususuyla ilgili gerekli soruları kendilerine yönelttim. ‘Eğer bizim orada olmamızı istiyorsanız bilhassa lojistik dayanakların verilmesi lazım, idari ve mali noktada gerekli dayanakların verilmesi lazım. Biz de bir NATO ortağı olarak sizinle burada müşterek hareket edelim.’ dedim” karşılığını verdi.
“PARASINI ÖDEDİĞİMİZ F-35’LER TESLİM EDİLMEDİ”
“Siz de ABD üzere NATO’nun bir parçasısınız. Rusya, Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemlerini satın almaya devam etmeyi planladığını söylüyor. niye buna devam ediyorsunuz? Biden sizden durmanızı istedi mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
* Ben Lider Biden’a gerekenlerin hepsini söylemiş oldum. Artık de söyleyeyim; bakın biz F-35 uçaklarını aldık ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık. Ama bizim bu 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptığımız uçaklarımızı Amerika bize teslim etmedi.
* Patriotlar noktasında bunları istedik, maalesef bu bahiste da bir daha tıpkı biçimde bize Patriot vermedi. Sayın Trump’ın devrinde de bunları görüştüğümüzde, konuştuğumuzda Sayın Trump şunu söylemiş oldu; ‘F-35’ler için 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapan Türkiye’ye F-35’leri neden vermiyoruz?’ Bunu dünya basınının önünde söylemiş oldu.
* Pekala şu anda benim bu 5 tane uçağım niçin verilmiyor? Bu parayı ben ödedim. Ödediğim para ortada.
“HANGİ SAVUNMA SİSTEMİNİ ALACAĞIMIZA ABD KARIŞAMAZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin S-400 alımı karşısında ABD’nin tavrına ait şu tabirleri kullandı:
* Ona karışamaz. Siz bana Patriot vermezseniz, savunma noktasında benim bir diğer ülkeden alacağım rastgele bir savunma sistemine müdahale edemezsiniz.
* Bakın bu mevzuda NATO Genel Sekreteri Stoltenberg çok hoş bir açıklama yaptı; ‘Biz ortaklarımızın kimden, nereden, ne kadar rastgele bir sistem satın aldığına müdahale edemeyiz’ dedi. Kim bu? Stoltenberg; NATO’nun Genel Sekreteri. Buyrun, gerçek ortada. Kimse kusura bakmasın.
* Ben de şunu söyleyeceğim; Türkiye’nin güvenlik riskini kim paylaşacak? Türkiye, kendi güvenlik riskini kendisi temin edemezse, sanki birilerinin eline avucuna mı bakacak? Sen bana Patriot vermeyeceksin, benim hangi ülkeden, hangi savunma sistemini aldığıma da müdahale edeceksin! O denli bir şey olamaz.
“SAVUNMA SİSTEMLERİ FARKLIDIR, HAVA KUVVETLERİ FARKLIDIR”
Yalnızca hava kuvvetlerinin bu işe yetmeyeceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Savunma sistemleri farklıdır, hava kuvvetleri farklıdır. Zira şu anda hava kuvvetleri noktasında da yarın Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine, benim elimde bir garanti var mı? bu biçimde bir garanti de olmayacağına göre tahminen bu biçimde biz fazlaca daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız” dedi.
“TÜRKİYE, KENDİ SAVUNMA NOKTASINDAKİ BÜTÜN KARARLILIĞINI ORTAYA KOYACAKTIR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez” diye konuştu.
“(HÂLÂ S-400’LERİN YENİ PARTİSİNİ ALMA NİYETİNDE MİSİNİZ?) TABİ Kİ EVET”
Sunucunun “Yani siz hâlâ S-400’lerin yeni partisini alma niyetinde misiniz?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bundan daha sonraki periyotta de kimse bizim savunma sistemleri noktasında hangi ülkeden ne kadar ne alacağımıza müdahale edemez. Bunun sonucunı verecek olan biziz. Şu anda 84 milyon nüfusa sahip bir ülke olan Türkiye, kendi savunma noktasındaki bütün kararlılığını ortaya koyacaktır. Bu sonucuna da kimse müdahale edemez” sözlerini kullandı.
Sunucunun “Bu, cevabın ‘evet’ olduğu üzere anlaşılıyor” yorumu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ne demek Tabi ki evet” dedi.
“ORTA DOĞU’DA NE YAPACAĞIMIZIN KARARINI BİZ VERİRİZ”
“Amerikan halkı ABD’nin Orta Doğu’da askeri dahli bulunmasına siyasi irade göstermediğine karar verdi. Bu sizin ve ülkeniz için ne manaya geliyor?” sorusunu Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu, Amerika’nın kendi takdiridir, bunu biz belirleyemeyiz. Orta Doğu’da ne yapacağımızın sonucunı biz veririz. Ben yalnızca bir şey söylüyorum; Amerika NATO ülkesidir, Türkiye NATO ülkesidir. Amerika, bölgedeki PKK, PYD, YPG üzere terör örgütleriyle birlikte mi hareket edecek yoksa NATO’da birlikte olduğu dostuyla, Türkiye’yle mi birlikte mi hareket edecek? Bunun sonucunı vermesi lazım. Ben ikincisini tercih ediyorum” tabirlerini kullandı.
“ABD LİDERLERİNE PKK/PYD/YPG TERÖRÜNÜ HER VAKİT ANLATTIM”
Sunucunun “Biden idaresi size Suriye ve Irak’taki müttefiklerine yönelik siyasetinde değişikliğe gitme niyetinde olduğunu söylemiş oldu mi?” halindeki sorusu üzerine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu mevzulara girme fırsatımız olmadı, zira üzerinde durduğumuz husus yüklü olarak Afganistan’dı. Ancak ben her vakit Amerika’daki başkan dostlarıma PKK, PYD, YPG terör örgütlerine karşı duruşumuzu anlattım. Bunu Trump periyodunda de yaşadık. Dedik ki ‘Bunların Türkiye’ye taşıdıkları binlerce tır silahı, mühimmatı ne yapacaksınız?’ Olumlu yanıt alamadık” dedi.
“SURİYE’DEN ÇIKMALARIDIR, IRAK’TAN ÇIKMALARIDIR; AFGANİSTAN’DAN ÇIKTIKLARI ÜZERE ÇIKMALARIDIR”
“Suriye’deki 900 ABD askerinin kalmasını mı yoksa gitmesini mi istiyorsunuz?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tabi ki benim burada tasarrufum olursa Suriye’den çıkmalarıdır, Irak’tan çıkmalarıdır; Afganistan’dan çıktıkları üzere çıkmalarıdır. Zira şayet dünyada biz barışa hizmet etmeyi istiyorsak barış için o bölgelerde kalmanın hiç bir manası yok. Bırakalım o bölge halkı, o bölgedeki idare sonucunı kendisi versin” tabirlerini kullandı.
“SURİYE’DE 100 BİN BRİKET KONUT İNŞA EDİYORUZ”
“Suriye için ortaya girilmesini Türkiye’ye mi bıraksınlar?” sorusunu ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir sefer şunu epeyce açık net söyleyeyim; biz istenmediğimiz yerde durmayız, istenmediğimiz yerde bulunmayız. Bakın biz şu anda Suriye’de 100 bin briket konut inşa ediyoruz. Konutlarından barklarından büsbütün kovulmuş olan aileler için bunları biz inşa ediyoruz. Sanki öteki ülkeler ne yapıyor? Bu önemli” diye cevapladı.
“PUTİN’LE BUNLARI aslına bakarsan KONUŞUYORUZ”
“Vladimir Putin’le bunun hakkında mı konuşacaksınız?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz bunları aslına bakarsan Putin’le konuşuyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Temenni ederim ki Amerika, Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’de de Irak’ta da bu bölge insanlarının huzuru için bir çalışma içerisinde olsunlar” diye konuştu.