Delta varyantı süratle yayılmaya devam ederken, son günlerde Covid-19’a yakalanıp hayatını kaybeden anne adaylarının sayısı giderek artıyor. Uzmanlar gebe ve emziren annelerin aşı olabileceğini belirtiyor. 12. haftadan daha sonra gebelere aşı olmaları öneriliyor.
Gebelerin aşı olması uzmanlar tarafınca tavsiye edilirken gebelikte corona virüsün daha ağır geçtiği açıklandı. Delta varyantının ön plana çıktığı düşünülürse gebelere buna karşı tesirli olan aşılardan BioNTech aşısı olmaları öneriliyor.
SIHHAT BAKANLIĞI’NDAN GEBELERE AŞI TAVSİYESİ
Sıhhat Bakanlığı, hamilelerde Covid-19 aşısı uygulanma rehberini güncelledi. Rehberin mevzu ile ilgili güncellenen kısmında, “Gebelikte inaktif ve mRNA aşısının uygulanmasına ait datalar incelendiğinde hamilelere aşı uygulaması tavsiye edilmektedir. Aşılar gebelik öncesinde ve gebeliğin başlangıcından itibaren her devirde uygulanabilir” denildi.
Sıhhat Bakanlığı Covid-19 Teneffüs Sistemi Hastalıklarının Yaygın Olduğu Periyotta Sıhhat Kuruluşlarında Hamile Takibi Rehberi güncellendi. Yapılan güncellemede, Covid-19’un aşı olmayan hamilelerde ağır seyrettiği ve anne adaylarının gebeliğin her devrinde aşı olabileceğine vurgu yapılarak, aşı olmaları tavsiyesinde bulunuldu. Rehberin ilgili kısmında şu tabirler yer aldı:
“Covid-19 hamilelerde gebe olmayanlara bakılırsa daha ağır seyretmekte ve daha fazla mevtle sonuçlanmaktadır, biroldukca ülkede Covid-19 anne ölümlerinin birinci sebebi haline gelmiştir. Gebelikte inaktif ve mRNA aşısının uygulanmasına ait datalar incelendiğinde hamilelere aşı uygulaması tavsiye edilmektedir. Aşılar gebelik öncesinde ve gebeliğin başlangıcından itibaren her periyotta uygulanabilir. DSÖ, onay verdiği SARS-CoV-2 aşılarının hamilelere de yapılmasını önermektedir, ayrıyeten CDC ve American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) de hamileler, emzirenler ve gebelik planlayanlara Covid-19 aşılarını önermektedir. İnaktif aşılar gebelik periyodunda itimatla kullanılan ve tesirli aşılardır. Son devirde geliştirilmiş olan mRNA aşılarının CDC tarafınca yayımlanan 139 bin hamileyi kapsayan çalışmada da bu aşıların hamilelerde tesirli olduğu; anne, fetüs ve yenidoğan üzerine önemli bir yan etkisinin olmadığı gösterilmiştir. mRNA aşıları canlı virüs içermez ve aşı aktifliğini artırmak için bir adjuvan kullanmaz. Aşılardaki mRNA hücre çekirdeğine girmez ve insan genomunu değiştiremez. 92 bin hamilede, düşük oranının, Covid-19 aşısı olanlarda aşı olmayanlardan daha yüksek olmadığı belirlenmiştir. Hayvan çalışmaları ve klinik çalışmalardan elde edilen datalar, başta mRNA olmak üzere Covid-19 aşılarının anne ve bebeğe ziyanlı bir etkisinin olmadığını, anneyi koruduğunu ve hastalık riskini 5-10 kat azalttığını göstermiştir.
GEBELERDE AŞI PROBLEME YOL AÇMADI
ABD’de Covid-19 mRNA aşısı uygulanmış ve doğum yapmış 827 hamilenin dataları incelendiğinde aşıların düşük, meyyit doğum, konjenital anomali, bebeğin gelişimi, erken doğum, meyyit doğum yahut yenidoğan vefatı başta olmak üzere rastgele bir probleme yol açmadığı görülmüştür. Gebelikten hemilk evvel yahut birinci 20 haftada mRNA aşısı yapılmış 2 bin 456 hamilede düşük riskinde artış görülmemiştir. mRNA aşılarıyla aşılanmış, çoğunluğu sıhhat çalışanı olan 424 hamilenin değerlendirildiği bir öbür çalışmada da hem hamilelerde birebir vakitte bebeklerinde, aşılı olmayanlarla benzeri sıklıkta olumsuz sonuçlar gözlendiği bildirilmiştir. Ek olarak annedeki antikorların yeni doğanda SARS-CoV-2’ye karşı pasif bağışıklık sağlamak üzere plasentadan ve anne sütüne geçtiği de gösterilmiştir. Gebelikte aşılama, enfeksiyona yakalanma riskini azaltır, kordon kanı ve anne sütüne esirgeyici antikor geçişini sağlar.”
GEBELER AŞI OLABİLİR Mİ? HANGİ AŞIYI OLMALI?
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nuri Ceydeli anlattı:
12. haftadan daha sonra tüm hamilelere aşı olmaları öneriliyor. Bilhassa günümüz kurallarında Delta varyantının ön plana çıktığı düşünülürse buna karşı tesirli olan aşılardan BioNTech aşısı olmaları öneriliyor.
EMZİREN ANNELER AŞI OLMALI MI? KAÇINCI AYDAN daha sonra AŞI OLMALI?
Emzirme müddetinde olan anneler aşı olabilir. Lakin sıkı korunma, maske ve ara kurallarına uymak kuralıyla aşı, doğumdan daha sonraki 4-6 haftanın ilerisine ötelenebilir. Aşı tercihi yapılırken yeni Delta varyantına karşı tesirli olan aşı tercih edilmeli. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve İngiltere’de tüm emziren ve hamile bayanlara aşı olmaları önerilmektedir. Fakat tüm insanlara önerildiği üzere gebe ve emziren anneler de aşı olsa da olmasa da kesinlikle maske-mesafe ve paklık kurallarına uymaya devam etmeli.
AŞI BEBEKTE ANTİKOR GELİŞTİREBİLİR Mİ?
Yüzde 100 olmamakla ve gelişen antikor düzeyleri bebekten bebeğe değişmekle bir arada gebelikte aşı olan annelerin bebeklerinin göbek kordonlarında antikor tespit edildiğini söyleyen bilimsel
makaleler var.
GEBELER COVİD-19’A YAKALANIRSA TEDAVİ NASIL OLMALI?
Gebeler Covid-19 enfeksiyonu geçirdiklerinde öteki beşerler nasıl tedavi oluyorsa birebir biçimde tedavi olurlar. Yalnızca ilaç seçiminde daha dikkatli ve seçici olmak gerekir. Gebeliğin kendisinden dolayı hemodinamileri (kan dolaşımı) daha farklı olduğu için hastalığın seyri daha yakın takip edilmelidir. Önemli seyirli hastalık kelam konusu ise tetkiklerle anne ve bebeği daha sık izlemek gerekir; hatta bebeğin gelişimi tamamlandıysa erken doğum önerilebilir.
COVİD GEBELERDE DAHA AĞIR GEÇİYOR
Tekirdağ Çorlu Devlet Hastanesi Başhekimi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Doğan, gebelerin kesinlikle aşı olmaları gerektiğinin altını çizdi.
Gebelerin aşı olmasını önerdiklerini söz eden Doğan, “Biz gebelerin aşı olmasını öneriyoruz. niye öneriyoruz? Covid hastalığı gebe bayanlarda gebe olmayan bayanlara bakılırsa daha ağır seyredebilmekte. Bunda hamileliğin getirmiş olduğu fizyolojik değişikliğin büyük katkısı var. Elde edilen bilgilere nazaran, Covid hastalığı gebe bayanlarda gebe olmayan bayanlara oranla yüzde 70’lere varan oranda daha ağır seyredebilmekte. Daha fazla akciğer tavrı, daha fazla ağır zatürre ile karşı karşıya kalabilmekteyiz” diye konuştu.
“HAMİLELERE AŞI ÖNERİYORUZ”
Hastanelerinde yatan anne adaylarında bu durumun örneklerini gördüklerini kaydeden Doğan, “Bunun örneklerini kendi hastanemizde de yaşadık. Ağır bakıma yatırmak zorunda kaldığımız fazlaca çetin çabalar veren gebe hastalarımız oldu. Bunların bir kısmı da bu süreçte maalesef bebeklerini kaybettiler. Bu niçinle biz mutlak surette gebe bayanlara bilhassa Dünya Sıhhat Örgütü ve enfeksiyon hastalıkları derneklerinin de tekliflerini katarak aşı olmalarını öneriyoruz. Birinci 12 haftada tercih hastaya bırakılmakta ancak devam eden süreçte kesin bir teklif bulunmaktadır. Öncelikle yine söz ediyorum aşı olmalarını öneriyoruz. Şayet aşı olmayacaklarsa bulaş riskini azaltan temel davranışlar, maske, aralık ve hijyen kurallarına uyulmasını öneriyoruz. Bilhassa kalabalık ortamlardan uzak durmalılar, toplu taşıma AVM üzere insanların ağır bulunduğu alanlara girmekten sakınmalılar” diye konuştu.
Gebelerin aşı olması uzmanlar tarafınca tavsiye edilirken gebelikte corona virüsün daha ağır geçtiği açıklandı. Delta varyantının ön plana çıktığı düşünülürse gebelere buna karşı tesirli olan aşılardan BioNTech aşısı olmaları öneriliyor.
SIHHAT BAKANLIĞI’NDAN GEBELERE AŞI TAVSİYESİ
Sıhhat Bakanlığı, hamilelerde Covid-19 aşısı uygulanma rehberini güncelledi. Rehberin mevzu ile ilgili güncellenen kısmında, “Gebelikte inaktif ve mRNA aşısının uygulanmasına ait datalar incelendiğinde hamilelere aşı uygulaması tavsiye edilmektedir. Aşılar gebelik öncesinde ve gebeliğin başlangıcından itibaren her devirde uygulanabilir” denildi.
Sıhhat Bakanlığı Covid-19 Teneffüs Sistemi Hastalıklarının Yaygın Olduğu Periyotta Sıhhat Kuruluşlarında Hamile Takibi Rehberi güncellendi. Yapılan güncellemede, Covid-19’un aşı olmayan hamilelerde ağır seyrettiği ve anne adaylarının gebeliğin her devrinde aşı olabileceğine vurgu yapılarak, aşı olmaları tavsiyesinde bulunuldu. Rehberin ilgili kısmında şu tabirler yer aldı:
“Covid-19 hamilelerde gebe olmayanlara bakılırsa daha ağır seyretmekte ve daha fazla mevtle sonuçlanmaktadır, biroldukca ülkede Covid-19 anne ölümlerinin birinci sebebi haline gelmiştir. Gebelikte inaktif ve mRNA aşısının uygulanmasına ait datalar incelendiğinde hamilelere aşı uygulaması tavsiye edilmektedir. Aşılar gebelik öncesinde ve gebeliğin başlangıcından itibaren her periyotta uygulanabilir. DSÖ, onay verdiği SARS-CoV-2 aşılarının hamilelere de yapılmasını önermektedir, ayrıyeten CDC ve American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) de hamileler, emzirenler ve gebelik planlayanlara Covid-19 aşılarını önermektedir. İnaktif aşılar gebelik periyodunda itimatla kullanılan ve tesirli aşılardır. Son devirde geliştirilmiş olan mRNA aşılarının CDC tarafınca yayımlanan 139 bin hamileyi kapsayan çalışmada da bu aşıların hamilelerde tesirli olduğu; anne, fetüs ve yenidoğan üzerine önemli bir yan etkisinin olmadığı gösterilmiştir. mRNA aşıları canlı virüs içermez ve aşı aktifliğini artırmak için bir adjuvan kullanmaz. Aşılardaki mRNA hücre çekirdeğine girmez ve insan genomunu değiştiremez. 92 bin hamilede, düşük oranının, Covid-19 aşısı olanlarda aşı olmayanlardan daha yüksek olmadığı belirlenmiştir. Hayvan çalışmaları ve klinik çalışmalardan elde edilen datalar, başta mRNA olmak üzere Covid-19 aşılarının anne ve bebeğe ziyanlı bir etkisinin olmadığını, anneyi koruduğunu ve hastalık riskini 5-10 kat azalttığını göstermiştir.
GEBELERDE AŞI PROBLEME YOL AÇMADI
ABD’de Covid-19 mRNA aşısı uygulanmış ve doğum yapmış 827 hamilenin dataları incelendiğinde aşıların düşük, meyyit doğum, konjenital anomali, bebeğin gelişimi, erken doğum, meyyit doğum yahut yenidoğan vefatı başta olmak üzere rastgele bir probleme yol açmadığı görülmüştür. Gebelikten hemilk evvel yahut birinci 20 haftada mRNA aşısı yapılmış 2 bin 456 hamilede düşük riskinde artış görülmemiştir. mRNA aşılarıyla aşılanmış, çoğunluğu sıhhat çalışanı olan 424 hamilenin değerlendirildiği bir öbür çalışmada da hem hamilelerde birebir vakitte bebeklerinde, aşılı olmayanlarla benzeri sıklıkta olumsuz sonuçlar gözlendiği bildirilmiştir. Ek olarak annedeki antikorların yeni doğanda SARS-CoV-2’ye karşı pasif bağışıklık sağlamak üzere plasentadan ve anne sütüne geçtiği de gösterilmiştir. Gebelikte aşılama, enfeksiyona yakalanma riskini azaltır, kordon kanı ve anne sütüne esirgeyici antikor geçişini sağlar.”
GEBELER AŞI OLABİLİR Mİ? HANGİ AŞIYI OLMALI?
Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nuri Ceydeli anlattı:
12. haftadan daha sonra tüm hamilelere aşı olmaları öneriliyor. Bilhassa günümüz kurallarında Delta varyantının ön plana çıktığı düşünülürse buna karşı tesirli olan aşılardan BioNTech aşısı olmaları öneriliyor.
EMZİREN ANNELER AŞI OLMALI MI? KAÇINCI AYDAN daha sonra AŞI OLMALI?
Emzirme müddetinde olan anneler aşı olabilir. Lakin sıkı korunma, maske ve ara kurallarına uymak kuralıyla aşı, doğumdan daha sonraki 4-6 haftanın ilerisine ötelenebilir. Aşı tercihi yapılırken yeni Delta varyantına karşı tesirli olan aşı tercih edilmeli. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve İngiltere’de tüm emziren ve hamile bayanlara aşı olmaları önerilmektedir. Fakat tüm insanlara önerildiği üzere gebe ve emziren anneler de aşı olsa da olmasa da kesinlikle maske-mesafe ve paklık kurallarına uymaya devam etmeli.
AŞI BEBEKTE ANTİKOR GELİŞTİREBİLİR Mİ?
Yüzde 100 olmamakla ve gelişen antikor düzeyleri bebekten bebeğe değişmekle bir arada gebelikte aşı olan annelerin bebeklerinin göbek kordonlarında antikor tespit edildiğini söyleyen bilimsel
makaleler var.
GEBELER COVİD-19’A YAKALANIRSA TEDAVİ NASIL OLMALI?
Gebeler Covid-19 enfeksiyonu geçirdiklerinde öteki beşerler nasıl tedavi oluyorsa birebir biçimde tedavi olurlar. Yalnızca ilaç seçiminde daha dikkatli ve seçici olmak gerekir. Gebeliğin kendisinden dolayı hemodinamileri (kan dolaşımı) daha farklı olduğu için hastalığın seyri daha yakın takip edilmelidir. Önemli seyirli hastalık kelam konusu ise tetkiklerle anne ve bebeği daha sık izlemek gerekir; hatta bebeğin gelişimi tamamlandıysa erken doğum önerilebilir.
COVİD GEBELERDE DAHA AĞIR GEÇİYOR
Tekirdağ Çorlu Devlet Hastanesi Başhekimi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Doğan, gebelerin kesinlikle aşı olmaları gerektiğinin altını çizdi.
Gebelerin aşı olmasını önerdiklerini söz eden Doğan, “Biz gebelerin aşı olmasını öneriyoruz. niye öneriyoruz? Covid hastalığı gebe bayanlarda gebe olmayan bayanlara bakılırsa daha ağır seyredebilmekte. Bunda hamileliğin getirmiş olduğu fizyolojik değişikliğin büyük katkısı var. Elde edilen bilgilere nazaran, Covid hastalığı gebe bayanlarda gebe olmayan bayanlara oranla yüzde 70’lere varan oranda daha ağır seyredebilmekte. Daha fazla akciğer tavrı, daha fazla ağır zatürre ile karşı karşıya kalabilmekteyiz” diye konuştu.
“HAMİLELERE AŞI ÖNERİYORUZ”
Hastanelerinde yatan anne adaylarında bu durumun örneklerini gördüklerini kaydeden Doğan, “Bunun örneklerini kendi hastanemizde de yaşadık. Ağır bakıma yatırmak zorunda kaldığımız fazlaca çetin çabalar veren gebe hastalarımız oldu. Bunların bir kısmı da bu süreçte maalesef bebeklerini kaybettiler. Bu niçinle biz mutlak surette gebe bayanlara bilhassa Dünya Sıhhat Örgütü ve enfeksiyon hastalıkları derneklerinin de tekliflerini katarak aşı olmalarını öneriyoruz. Birinci 12 haftada tercih hastaya bırakılmakta ancak devam eden süreçte kesin bir teklif bulunmaktadır. Öncelikle yine söz ediyorum aşı olmalarını öneriyoruz. Şayet aşı olmayacaklarsa bulaş riskini azaltan temel davranışlar, maske, aralık ve hijyen kurallarına uyulmasını öneriyoruz. Bilhassa kalabalık ortamlardan uzak durmalılar, toplu taşıma AVM üzere insanların ağır bulunduğu alanlara girmekten sakınmalılar” diye konuştu.