İklim krizinin yıkıcı etkisi… Yangında yok olan alan 13 yıllık ortalamanın üzerinde
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), insan kaynaklı iklim değişikliğine ait son değerlendirmesini bu hafta yayınlandı. Rapora bakılırsa; gezegenin önümüzdeki yirmi yıl ortasında 1,5 derecelik ısınma eşiğini geçeceği belirtilirken bu durumun daha fazla sıcak hava dalgası, kuraklık ve başka sıkıntılara yol açacağı konusuna dikkat çekildi.
Bu yıl Türkiye ve Yunanistan orman yangınlarından bilhassa sert biçimde etkilendi. Yunanistan’ın Girit’ten daha sonra en büyük ikinci adası olan Evia Adası’nda yaşanan yangını, Yunan başbakanı “benzeri görülmemiş boyutlarda doğal bir felaket” olarak niteledi.
Yunanistan, biroldukca ülkeden itfaiye ve uçakların sayesinde alevlerle çaba ederken, Türkiye’nin 28 Temmuz’dan bu yana ülkeyi kasıp kavuran yangınları denetim altına alma gayretlerine hafta sonu yağan yağışlar da yardımcı oldu. Yetkililerin açıklamalarına bakılırsa, itfaiyecilerin 13 gün boyunca alevlerle çaba etmesinin akabinde pazartesi günü 270 orman yangınından 268’i denetim altına alındı.
On yıllardır yaşanan en makus sıcak hava dalgası, Türkiye’de yalnızca altı gün ortasında düzinelerce kasaba ve kentte 130’dan fazla yangınının çıkmasına niye oldu. Yalnızca Muğla’da 10.000’den çok kişi tahliye edildi.
Yangınlarla birlikte iklim krizinin tesirleri daha hayli gündeme gelmeye başlasa da yangınlardan evvel de Türkiye, iklim krizinin neticeleriyla başa çıkmak için çaba ediyordu. Mayıs ayında Van’da bir göl kurudu, geçtiğimiz haftalarda ve bu hafta farklı bölgelerde sel felaketleri yaşandı ve yüzlerce flamingo meyyit bulundu.
Tuz Gölü büyük ölçüde kurudu, dört kilometre daha geri çekildi. 3 binden çok flamingo yavrusu öldü.
REKOR SICAKLIKLARIN SORUMLUSU
Euronews’in haberine bakılırsa; araştırmacılar, yüksek basınç alanı olan “ısı kubbesi”ni rekor sıcaklıkların sorumlusu olarak görülüyor. Akdeniz üzere ılıman bölgelerde nispeten yaygın olan ısı kubbeleri, olağanda oluşmadıkları bölgelerde daha ağır ve sistemli hale gelirler. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nden (NOAA) bilim beşerlerine göre ana tetikleyici, geçen kış okyanus sıcaklıklarında kuvvetli bir değişikliğin yaşanması.
Sığ sulara sahip olmak ve yarı kapalı olmak, Akdeniz’in dünya okyanuslarından daha süratli ısındığı manasına geliyor. Global olarak 0,2 derecelik bir artışa kıyasla, on yılda 0,4 santigrat dereceye kadar arttı.
ATMOSFER ÜZERİNDE SARSICI TESİRLERİ VAR
Avrupa Birliği’nin Dünya Müşahede Programı Copernicus’tan yapılan son açıklamaya nazaran, Türkiye’deki orman yangınlarının yoğunluğu yeni rekorlara ulaştı ve büyük seviyede hava kirliliğine niye oldu.
Doğu Akdeniz bölgesindeki orman yangını faaliyetlerini gözlemleyen Copernicus’a nazaran, Akdeniz bölgesi bir orman yangını sıcak noktasına dönüştü. Türkiye ve güney İtalya’daki bilgiler, orman yangınlarının emisyonlarının ve yoğunluğunun süratle arttığını gösteriyor. Fas, Arnavutluk, Yunanistan, Kuzey Makedonya ve Lübnan üzere komşu ülkeler de Temmuz ayının sonundan beri bu durumdan etkileniyor.
Copernicus Atmosfer İzleme Hizmetinde Orman Yangını Uzmanı Mark Parrington mevzuyla ilgili şu açıklamaları yapıyor: “Türkiye’de ve Akdeniz bölgesindeki yangınların yoğunluğunu ve atmosfer üstündeki tesirlerini yakından izliyoruz. Bu yüksek yoğunluklu yangınları yakından izlemek bilhassa kıymetli, zira yaydıkları duman lokal olarak ve rüzgar tarafında hava kalitesi üzerinde tesirlere sahip olabilir. Bilgilerimiz, yangınların yoğunluğu, duman emisyonlarının tesirleri ve hava kalitesi üstündeki tesirleri üzere daha geniş ölçekli tesirler hakkında neredeyse gerçek vakitli bilgiler sağlıyor.”
AKDENİZ VE ETRAFI YÜKSEK TEHLİKEDE
Bilim insanları, orman yangınlarının atmosfere büyük ölçüde duman kirliliği yaydığını bildiriyor. Araştırmacılar bilhassa Türkiye’nin büyük kısmında ve Akdeniz etrafında yangın tehlikesinin yüksek olmaya devam ettiğini belirtirken bu durumun, yılın bu vakit içinderı için olağandışı olmadığına da dikkat çekiyorlar.
2020’de Avrupa, uydu kayıtlarının başladığı 1983’ten bu yana en büyük güneşlenme saatlerini aldı. Bu da iklim değişikliğinin kıta üstündeki en büyük tesirlerinden biri. Bu yılın Temmuz ayında, tarihi sağanak Batı Avrupa’da sellere niye olarak yaklaşık 200 kişinin vefatına yol açarken hayli sayıda mesken ve iş yerine de ziyan verdi.
Bilim insanları uzun vakittir daha kuru, daha sıcak bir dünyada çok hava şartlarının daha yaygın olacağı ve büyük hasarlara yol açacağı konusunda ihtarlarda bulunuyorlardı. Gelişmekte olan ülkeler ve küçük ada ülkeleri, iklim değişikliğiyle irtibatlı çok hava olaylarının tesirinden en çok etkilenenler olurken, son senelerda gelişmiş ülkeler de daima olarak bu tesirlerle karşı karşıya geliyorlar.
Alıntıdır
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), insan kaynaklı iklim değişikliğine ait son değerlendirmesini bu hafta yayınlandı. Rapora bakılırsa; gezegenin önümüzdeki yirmi yıl ortasında 1,5 derecelik ısınma eşiğini geçeceği belirtilirken bu durumun daha fazla sıcak hava dalgası, kuraklık ve başka sıkıntılara yol açacağı konusuna dikkat çekildi.
Bu yıl Türkiye ve Yunanistan orman yangınlarından bilhassa sert biçimde etkilendi. Yunanistan’ın Girit’ten daha sonra en büyük ikinci adası olan Evia Adası’nda yaşanan yangını, Yunan başbakanı “benzeri görülmemiş boyutlarda doğal bir felaket” olarak niteledi.
Yunanistan, biroldukca ülkeden itfaiye ve uçakların sayesinde alevlerle çaba ederken, Türkiye’nin 28 Temmuz’dan bu yana ülkeyi kasıp kavuran yangınları denetim altına alma gayretlerine hafta sonu yağan yağışlar da yardımcı oldu. Yetkililerin açıklamalarına bakılırsa, itfaiyecilerin 13 gün boyunca alevlerle çaba etmesinin akabinde pazartesi günü 270 orman yangınından 268’i denetim altına alındı.
On yıllardır yaşanan en makus sıcak hava dalgası, Türkiye’de yalnızca altı gün ortasında düzinelerce kasaba ve kentte 130’dan fazla yangınının çıkmasına niye oldu. Yalnızca Muğla’da 10.000’den çok kişi tahliye edildi.
Yangınlarla birlikte iklim krizinin tesirleri daha hayli gündeme gelmeye başlasa da yangınlardan evvel de Türkiye, iklim krizinin neticeleriyla başa çıkmak için çaba ediyordu. Mayıs ayında Van’da bir göl kurudu, geçtiğimiz haftalarda ve bu hafta farklı bölgelerde sel felaketleri yaşandı ve yüzlerce flamingo meyyit bulundu.
Tuz Gölü büyük ölçüde kurudu, dört kilometre daha geri çekildi. 3 binden çok flamingo yavrusu öldü.
REKOR SICAKLIKLARIN SORUMLUSU
Euronews’in haberine bakılırsa; araştırmacılar, yüksek basınç alanı olan “ısı kubbesi”ni rekor sıcaklıkların sorumlusu olarak görülüyor. Akdeniz üzere ılıman bölgelerde nispeten yaygın olan ısı kubbeleri, olağanda oluşmadıkları bölgelerde daha ağır ve sistemli hale gelirler. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nden (NOAA) bilim beşerlerine göre ana tetikleyici, geçen kış okyanus sıcaklıklarında kuvvetli bir değişikliğin yaşanması.
Sığ sulara sahip olmak ve yarı kapalı olmak, Akdeniz’in dünya okyanuslarından daha süratli ısındığı manasına geliyor. Global olarak 0,2 derecelik bir artışa kıyasla, on yılda 0,4 santigrat dereceye kadar arttı.
ATMOSFER ÜZERİNDE SARSICI TESİRLERİ VAR
Avrupa Birliği’nin Dünya Müşahede Programı Copernicus’tan yapılan son açıklamaya nazaran, Türkiye’deki orman yangınlarının yoğunluğu yeni rekorlara ulaştı ve büyük seviyede hava kirliliğine niye oldu.
Doğu Akdeniz bölgesindeki orman yangını faaliyetlerini gözlemleyen Copernicus’a nazaran, Akdeniz bölgesi bir orman yangını sıcak noktasına dönüştü. Türkiye ve güney İtalya’daki bilgiler, orman yangınlarının emisyonlarının ve yoğunluğunun süratle arttığını gösteriyor. Fas, Arnavutluk, Yunanistan, Kuzey Makedonya ve Lübnan üzere komşu ülkeler de Temmuz ayının sonundan beri bu durumdan etkileniyor.
Copernicus Atmosfer İzleme Hizmetinde Orman Yangını Uzmanı Mark Parrington mevzuyla ilgili şu açıklamaları yapıyor: “Türkiye’de ve Akdeniz bölgesindeki yangınların yoğunluğunu ve atmosfer üstündeki tesirlerini yakından izliyoruz. Bu yüksek yoğunluklu yangınları yakından izlemek bilhassa kıymetli, zira yaydıkları duman lokal olarak ve rüzgar tarafında hava kalitesi üzerinde tesirlere sahip olabilir. Bilgilerimiz, yangınların yoğunluğu, duman emisyonlarının tesirleri ve hava kalitesi üstündeki tesirleri üzere daha geniş ölçekli tesirler hakkında neredeyse gerçek vakitli bilgiler sağlıyor.”
AKDENİZ VE ETRAFI YÜKSEK TEHLİKEDE
Bilim insanları, orman yangınlarının atmosfere büyük ölçüde duman kirliliği yaydığını bildiriyor. Araştırmacılar bilhassa Türkiye’nin büyük kısmında ve Akdeniz etrafında yangın tehlikesinin yüksek olmaya devam ettiğini belirtirken bu durumun, yılın bu vakit içinderı için olağandışı olmadığına da dikkat çekiyorlar.
2020’de Avrupa, uydu kayıtlarının başladığı 1983’ten bu yana en büyük güneşlenme saatlerini aldı. Bu da iklim değişikliğinin kıta üstündeki en büyük tesirlerinden biri. Bu yılın Temmuz ayında, tarihi sağanak Batı Avrupa’da sellere niye olarak yaklaşık 200 kişinin vefatına yol açarken hayli sayıda mesken ve iş yerine de ziyan verdi.
Bilim insanları uzun vakittir daha kuru, daha sıcak bir dünyada çok hava şartlarının daha yaygın olacağı ve büyük hasarlara yol açacağı konusunda ihtarlarda bulunuyorlardı. Gelişmekte olan ülkeler ve küçük ada ülkeleri, iklim değişikliğiyle irtibatlı çok hava olaylarının tesirinden en çok etkilenenler olurken, son senelerda gelişmiş ülkeler de daima olarak bu tesirlerle karşı karşıya geliyorlar.
Alıntıdır