Uzmanlar grip salgınıyla ilgili uyardı! İleri yaşlarındakiler, kronik hastalar, bağışıklığı baskılanmış şahıslar ve hamileler risk kümesinde sayıldığından grip aşısını evvela olmalıdır.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) yayımladığı rapor ve bilim insanlarının yaptığı açıklamalara göre, geçtiğimiz yıl Covid-19 tedbirleri niçiniyle toplumu epey fazla etkilemeyen grip virüsünün, bu yıl pek tesirli bir grip salgına dönüşmesi bekleniyor. Covid-19 ile benzeri özellikleri taşıyan gripten bilhassa 65 yaş üstü şahıslar, çocuklar ve kronik hastalığı olanların etkileneceği belirtiliyor. Türk Tabipler Birliği ile Türk Tabipler Birliği Pandemi Çalışma Kümesi uzmanları grip dönemine girerken, grip aşısı hakkındaki merak edilen soruları yanıtlandırdı.
İşte merak edilenler:
TEK YOL AŞILAMA
Grip (influenza), her yıl sonbahar ve kış aylarında görülen çok hastalandırıcı, hatta öldürücü olabilen bir hastalıktır. Grip hastalığını ve gelişebilecek olumsuz sonuçları önlemenin tek ve en kıymetli yolu aşılamadır. Lakin hastalığın fazlaca önemli hatta ölümcül seyrettiği kimi “risk gruplar” tanımlanmıştır. Aşı tedarik sorunu yaşanabileceğinde bu risk kümeleri öncelikli olmalıdır. İleri yaş, kronik hastalıkların varlığı ve sayısı, bağışıklığın baskılanması ve gebelik olan şahıslar, grip aşısını evvela olmalıdır.
– Yaş: 5 yaş altı (özellikle 6 ay-2 yaş arası) çocuklar ve 65 yaş üzeri erişkinler. Birtakım kaynaklar 50 yaş üzerini riskli kabul etmektedir.
– Hamileler: Gebeliğin son üç ayı Ekim-Mayıs içinde geçecek olanlar en risklidir.
– Bağışıklığı baskılanmış şahıslar: HIV, kanser sayılabilecek çeşitten tümör çeşidi hastalıklar.
– Altta yatan hastalıkları olanlar:
– Kronik akciğer hastalıkları, astım dahil
– Kronik kalp hastalıkları. (Hipertansiyon hariç)
– Böbrek hastalıkları
– Karaciğer hastalıkları
– Nörolojik (sinir sistemi) hastalıkları
– Kan hastalıkları
– Metabolik hastalığı olanlar; DM, diyabet dahil…
– Hastalıklı şahıslar (VKİ > 40)
– 18 yaş altında olup daima aspirin kullanmak zorunda olanlar
– Kendileri influenzanın ağır seyretme riski taşımasalar da üstteki risk kümeleri ile yakın temasta olan bireyler, konut halkı, bakım verenler.
– Sıhhat çalışanları. Grip aşısını mümkünse herkes olmalıdır.
Aşı, ülkemizin de ortasında bulunduğu Kuzey Yarımkürede ekim ayı ortasında, risk kümesinde olup aşılanmamış bireylerde ise şubat ayına kadar yapılabilir.
– Aşı bulma sorunu olur mu?
Ülkemizde ilgili dernek, Bakanlık Kronik Hastalık Tarama ve TÜİK bilgilerine bakılırsa; 65 yaş üzeri nüfus ve diyabet, KOAH, kronik böbrek ve kalp hastalığı olan bireylerin 20-40 milyon içinde olduğu bilinmektedir. 20-40 milyon doz aşı alınmış ise tedarik sorunu olmayacaktır.
– Grip aşıları nasıl hazırlanır?
Grip aşıları için, dünya geneline dağılmış sürveyans laboratuvarları aracılığı ile Kuzey ve Güney Yarımküre’deki influenza aktivitesi DSÖ tarafınca yakından izlenmekte ve Kuzey Yarımküre için şubat ayında, Güney Yarımküre için ise eylül ayında gelecek dönem aşılarında bulunması gereken virüsleri belirlenmektedir. bu biçimdece yüksek tesirli olması temin edilmektedir. Her yıl, bu türlü ve bir daha hazırlanmakta olan inaktif influenza aşısı 1945’ten beri tıpkı prosedürle ve gelişen değişen teknolojinin imkanlarıyla daha saf ve kaliteli biçimde üretilmektedir. Aşıların üretim ve uygulanma süreçleri yakın izlem altındadır. ötürüsıyla aslında fazlaca eski bir aşı olup bugüne kadar milyonlarca doz uygulanmış ve önemli bir yan tesiri görülmemiş bir aşıdır.
– Grip aşısının yan tesirleri var mıdır?
Aşılar “inaktif”tir, yani içlerinde canlı virüs bulunmaz. Bu niçinle aşının hastalık yapma ihtimali bulunmamaktadır. Tüm aşılarda olduğu üzere, en sık görülen yan tesiri aşı yerindeki ağrı ve hassasiyettir, ki 24-48 saat içerisinde kaybolur. Aşı daha sonrası 1-2 gün ortasında tabiatıyla geçen nezle gibisi şikayetler nadiren oluşabilir. Aşının ortasında tiyomerosal ya da alüminyum bulunmamaktadır. Şayet aşılar sağlam olmasa, ya da gereğince tesirli olmasaydı aşıları üreten firmalar oldukcatan büyük cezalara çarptırılır ve aşı ya da öteki hiç bir şey satamazlardı.
– Aşı uygulanması bağışıklık sistemini zayıflatır mı?
Antijen reseptörlerinin çeşitliliği üzerine yapılan çalışmalar, bağışıklık sisteminin fazlaca fazla sayıda antijene yanıt verme kapasitesine sahip olduğunu göstermektedir. birebir vakitte, B- ve T- lenfositleri daima olarak yenilendiği için, bir aşı hiç bir vakit bağışıklık sisteminin bir kısmını “tüketmez.”
– Grip aşısı yapılmaması gereken bir durum var mıdır?
Tek yapılmaması gereken durum; daha evvel aşıya yahut bileşenlerine karşı hayatı tehdit eden alerjik bir tepki (anafilaksi) gelişmiş olmasıdır.Yumurta alerjisi yahut aşı daha sonrası 6 hafta ortasında Guillain Barre Sendromu (Sinir sisteminde meydana gelen, bedende kas güçsüzlüğüne, refleks kaybına, uyuşmaya, karıncalanmaya sebep olan ve süreksiz felç hali yaratabilen nörolojik hastalık)geçirmiş olmak da mutlak bir kontrendikasyon değildir. Fakat bu şahıslara influenza aşısı fayda/zarar oranı dikkatli gözetilerek, influenza komplikasyonu gelişme mümkünlüğü yüksek bireylere yapılmalıdır.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) yayımladığı rapor ve bilim insanlarının yaptığı açıklamalara göre, geçtiğimiz yıl Covid-19 tedbirleri niçiniyle toplumu epey fazla etkilemeyen grip virüsünün, bu yıl pek tesirli bir grip salgına dönüşmesi bekleniyor. Covid-19 ile benzeri özellikleri taşıyan gripten bilhassa 65 yaş üstü şahıslar, çocuklar ve kronik hastalığı olanların etkileneceği belirtiliyor. Türk Tabipler Birliği ile Türk Tabipler Birliği Pandemi Çalışma Kümesi uzmanları grip dönemine girerken, grip aşısı hakkındaki merak edilen soruları yanıtlandırdı.
İşte merak edilenler:
TEK YOL AŞILAMA
Grip (influenza), her yıl sonbahar ve kış aylarında görülen çok hastalandırıcı, hatta öldürücü olabilen bir hastalıktır. Grip hastalığını ve gelişebilecek olumsuz sonuçları önlemenin tek ve en kıymetli yolu aşılamadır. Lakin hastalığın fazlaca önemli hatta ölümcül seyrettiği kimi “risk gruplar” tanımlanmıştır. Aşı tedarik sorunu yaşanabileceğinde bu risk kümeleri öncelikli olmalıdır. İleri yaş, kronik hastalıkların varlığı ve sayısı, bağışıklığın baskılanması ve gebelik olan şahıslar, grip aşısını evvela olmalıdır.
– Yaş: 5 yaş altı (özellikle 6 ay-2 yaş arası) çocuklar ve 65 yaş üzeri erişkinler. Birtakım kaynaklar 50 yaş üzerini riskli kabul etmektedir.
– Hamileler: Gebeliğin son üç ayı Ekim-Mayıs içinde geçecek olanlar en risklidir.
– Bağışıklığı baskılanmış şahıslar: HIV, kanser sayılabilecek çeşitten tümör çeşidi hastalıklar.
– Altta yatan hastalıkları olanlar:
– Kronik akciğer hastalıkları, astım dahil
– Kronik kalp hastalıkları. (Hipertansiyon hariç)
– Böbrek hastalıkları
– Karaciğer hastalıkları
– Nörolojik (sinir sistemi) hastalıkları
– Kan hastalıkları
– Metabolik hastalığı olanlar; DM, diyabet dahil…
– Hastalıklı şahıslar (VKİ > 40)
– 18 yaş altında olup daima aspirin kullanmak zorunda olanlar
– Kendileri influenzanın ağır seyretme riski taşımasalar da üstteki risk kümeleri ile yakın temasta olan bireyler, konut halkı, bakım verenler.
– Sıhhat çalışanları. Grip aşısını mümkünse herkes olmalıdır.
Aşı, ülkemizin de ortasında bulunduğu Kuzey Yarımkürede ekim ayı ortasında, risk kümesinde olup aşılanmamış bireylerde ise şubat ayına kadar yapılabilir.
– Aşı bulma sorunu olur mu?
Ülkemizde ilgili dernek, Bakanlık Kronik Hastalık Tarama ve TÜİK bilgilerine bakılırsa; 65 yaş üzeri nüfus ve diyabet, KOAH, kronik böbrek ve kalp hastalığı olan bireylerin 20-40 milyon içinde olduğu bilinmektedir. 20-40 milyon doz aşı alınmış ise tedarik sorunu olmayacaktır.
– Grip aşıları nasıl hazırlanır?
Grip aşıları için, dünya geneline dağılmış sürveyans laboratuvarları aracılığı ile Kuzey ve Güney Yarımküre’deki influenza aktivitesi DSÖ tarafınca yakından izlenmekte ve Kuzey Yarımküre için şubat ayında, Güney Yarımküre için ise eylül ayında gelecek dönem aşılarında bulunması gereken virüsleri belirlenmektedir. bu biçimdece yüksek tesirli olması temin edilmektedir. Her yıl, bu türlü ve bir daha hazırlanmakta olan inaktif influenza aşısı 1945’ten beri tıpkı prosedürle ve gelişen değişen teknolojinin imkanlarıyla daha saf ve kaliteli biçimde üretilmektedir. Aşıların üretim ve uygulanma süreçleri yakın izlem altındadır. ötürüsıyla aslında fazlaca eski bir aşı olup bugüne kadar milyonlarca doz uygulanmış ve önemli bir yan tesiri görülmemiş bir aşıdır.
– Grip aşısının yan tesirleri var mıdır?
Aşılar “inaktif”tir, yani içlerinde canlı virüs bulunmaz. Bu niçinle aşının hastalık yapma ihtimali bulunmamaktadır. Tüm aşılarda olduğu üzere, en sık görülen yan tesiri aşı yerindeki ağrı ve hassasiyettir, ki 24-48 saat içerisinde kaybolur. Aşı daha sonrası 1-2 gün ortasında tabiatıyla geçen nezle gibisi şikayetler nadiren oluşabilir. Aşının ortasında tiyomerosal ya da alüminyum bulunmamaktadır. Şayet aşılar sağlam olmasa, ya da gereğince tesirli olmasaydı aşıları üreten firmalar oldukcatan büyük cezalara çarptırılır ve aşı ya da öteki hiç bir şey satamazlardı.
– Aşı uygulanması bağışıklık sistemini zayıflatır mı?
Antijen reseptörlerinin çeşitliliği üzerine yapılan çalışmalar, bağışıklık sisteminin fazlaca fazla sayıda antijene yanıt verme kapasitesine sahip olduğunu göstermektedir. birebir vakitte, B- ve T- lenfositleri daima olarak yenilendiği için, bir aşı hiç bir vakit bağışıklık sisteminin bir kısmını “tüketmez.”
– Grip aşısı yapılmaması gereken bir durum var mıdır?
Tek yapılmaması gereken durum; daha evvel aşıya yahut bileşenlerine karşı hayatı tehdit eden alerjik bir tepki (anafilaksi) gelişmiş olmasıdır.Yumurta alerjisi yahut aşı daha sonrası 6 hafta ortasında Guillain Barre Sendromu (Sinir sisteminde meydana gelen, bedende kas güçsüzlüğüne, refleks kaybına, uyuşmaya, karıncalanmaya sebep olan ve süreksiz felç hali yaratabilen nörolojik hastalık)geçirmiş olmak da mutlak bir kontrendikasyon değildir. Fakat bu şahıslara influenza aşısı fayda/zarar oranı dikkatli gözetilerek, influenza komplikasyonu gelişme mümkünlüğü yüksek bireylere yapılmalıdır.