mRNA aşısı ve inaktif aşı nedir, farkları neler?

Leyla

Global Mod
Global Mod
25 Mar 2021
3,104
0
1
Türkiye’deki aşılama sürecinde uygulanan iki tıp aşıdan biri olan Sinovac, inaktif aşı özelliği taşırken Biontech aşısının ise mRNA aşısı olduğu biliniyor.

İNAKTİF COVİD-19 AŞISI NEDİR?

İnaktif COVID-19 aşısı, COVID-19’a niye olan yeni Coronavirüs’ün (SARS-CoV-2) kimyasal ve fizikî uygulamalardan geçirilerek hastalık yapan özelliğinin ortadan kaldırılmasıyla elde edilen, bedende bağışıklık karşılığı oluşturabilen cansız virüs aşısıdır. Ülkemizde uygulanan Sinovac aşısı inaktif aşıdır.

MRNA AŞISI NEDİR?

Hedeflenen mikroorganizmanın antikor oluşturan antijenik yapısının mRNA’sını içeren aşılardır.

(COMIRNATY- Pfizer Biontech mRNA aşısı, Moderna mRNA aşısı gibi)

MRNA NE DEMEK?

Mrna’nın açılımı bildirici ribonükleik asittir. RNA aşısı yahut mRNA (haberci RNA) aşısı, sentetik RNA moleküllerini insan hücrelerine transfer eden yeni bir aşı tipidir. Burada genetik materyalin nakli (transfeksiyon) kelam konusudur.

RNA, hücrenin içine girdikten daha sonra mRNA olarak çalışır ve hücreyi bir daha programlayarak, hücrenin olağanda patojen (mesela virüs) yahut kanser hücreleri tarafınca üretilen yabancı proteini üretmesini sağlar.

Akabinde bu protein molekülleri bedenin uyumlayıcı bağışıklık yansısını harekete geçirir, bu biçimdece beden, proteinin ortasındaki patojenleri ya da kanser hücrelerini yok etmeyi öğrenir.

HANGİ AŞILAR MRNA AŞISIDIR?

Biontech ve Moderna formülünde bildirici ribonükleik asit (mRNA) içeriyor. BioNTech/Pfizer’in geliştirdiği aşı, formülündeki RNA bileşimi yardımıyla Covid-19’u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı immünoglobulin G antikorlarını harekete geçirmeyi, hücre seviyesinde bağışıklık yansısı yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinlerini artırmayı amaçlıyor.

Moderna’nın “mRNA-1273” ismini verdiği aşı adayı ise virüsün insan hücresine tutunmasını sağlayan “çivi proteini” ismi verilen enzimi baskılayarak bedende bağışıklık sağlamayı hedefliyor. Aşının formülündeki bildirici RNA ile Kovid-19’un çivi proteinini yapay olarak üreterek bedenin hücre seviyesindeki savunmasını harekete geçirmeyi hedefliyor.

BioNTech/Pfizer aşısı, İngiltere İlaç ve Sıhhat Eserleri Düzenleme Kurumunun (MHRA) 2 Aralık 2020’de yaygın kullanmasına onay vermesiyle “dünyada tescillenen birinci Covid-19 aşısı” olmuştu.

Moderna’nın aşısı ise birinci kere 19 Aralık 2020’de ABD Besin ve İlaç Yönetiminden (FDA) acil kullanım onayı almıştı.

İNAKTİF COVİD-19 AŞISI KAÇ DOZ UYGULANACAK?

Bakan Koca, “detaylarımiz, inaktif aşıdan 3 ay daha sonra yapılan hatırlatma dozunun koruyuculuğu hayli değerli ölçüde artırdığını göstermektedir. 3 doz aşı olmuş vatandaşlarımızın olay sayıları ortasındaki oranı yüzde 2’den daha azdır” diye konuştu.

mRNA AŞISI OLANLAR 3. DOZ AŞIYI OLACAK MI?

Bakan Koca, mRNA aşısı olanların hatırlatma dozuna ne vakit gereksinim duyacağına ait de şu ayrıntıları paylaştı:

“2 doz mRNA aşısı olan vatandaşlarımızın da ikinci doz üzerinden 5-6 ay geçtikten daha sonra hatırlatma dozuna muhtaçlık duyacakları öngörülmektedir. Bunun en değerli örneklerinden biri 18 yaş üzeri nüfusunun tamamını aşılamış bulunan İsrail’de 2. doz uygulamasından 6 ay daha sonra hadise sayılarının süratle artış göstermesidir. Yaklaşık 8 milyon nüfusta günlük 10 bin civarında hadise görülmesi, bizim nüfusumuza oranlandığında günde 100 bin hadiseye karşılık gelmektedir. Türkiye’de hatırlatma dozu gereksinimi tespit edilerek uygulamaya erkenden başlanmış, muhtemel 100 bin olaylık tesir 20 bin civarında günlük olay ile sınırlanmıştır.”