New York Times: Erdoğan’ın iktidarı sallantıda

celikci

Active member
25 Eyl 2020
6,589
0
36
New York Times: Erdoğan’ın iktidarı sallantıda
ABD merkezli New York Times gazetesi, Türkiye, Macaristan ve Brezilya başkanlarının, genel seçimler öncesinde fiyatlardaki global artışın yarattığı problemlerle boğuştuğunu yazdı. Gazete, son periyotta “sağcı ve popülist liderlerin” karşılaştığı ekonomik sorunları ve bunun siyasi sonuçlarını tahlil etti.

ABD’nin esaslı gazetelerinden New York Times, seçim atmosferine giren Türkiye, Macaristan ve Brezilya’nın ekonomik durumunu inceledi. Üç ülkenin önderlerinin, genel seçimler öncesinde fiyatlardaki global artışın yarattığı problemlerle boğuştuğu aktarılan yazıda, bir daha bu ülkelerdeki enflasyon sorunun politik tertibi etkileyebileceği açıklandı.

New York Times birinci vakit içinderda yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerindilk evvel Brezilya’daki durumu ele aldı. Üç ülkenin emsal durumlarla karşılaştığı bir sefer daha vurgulanan yazıda, Yüksek Mahkeme ve liberaller de dahil olmak üzere Jair Bolsonaro’ya meydan okuyacak herkese, sıkıntı durumdaki sağcı başkanın bir cevabı var: “Beni sadece İlah misyondan alır.” sözleri yer aldı.

‘KENDİ MEDYALARINI OLUŞTURUP MUHALİFLERİ KORKUTTULAR’

Brezilya’da Bolsonaro’nun enflasyon sıkıntısıyla uğraş ettiği anlatılan yazıda, “Brezilya’da fiyatlar neredeyse yirmi yılda olduğundan daha süratli tırmanıyor. Para ünitesi, sırf son altı ayda dolar karşısında yüzde 10 paha kaybetti. Latin Amerika’nın en büyüğü olan iktisat ise üçüncü çeyrekte bir daha resesyona girdi.” tabirleri yer aldı.

New York Times, Brezilya’daki durum ile Türkiye’yi kıyaslarken, “Bolsonaro, son on buçuk yılda Türkiye, Brezilya ve Macaristan üzere demokrasilerde iktidara gelen sağcı popülist bir jenerasyon içinde yer alıyor. Bu başkanlar, milliyetçi tutkuları körükleyerek ve değerli kültürel problemlerle seçmenleri etkilemeyi başararak iktidarda kaldılar. Ve tüm bu süreç boyunca kendi medyalarını oluşturdular ve muhalifleri korkuttular” tabirlerini kullandı.

‘ÜÇ BAŞKANIN DE İKTİDARI SALLANTIDA’

New York Times’da yer alan yazıda, “Şimdi bu kuvvetli adamlar – Jair Bolsonaro, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dahil olmak üzere – önümüzdeki iki yıl ortasında ulusal seçimlerle karşı karşıya oldukları biçimde, artan fiyatlar ile boğuşuyorlar. Yeni ve beklenmedik bir tehlike olan enflasyon, bu üç önderin ülkelerindeki siyasi muhalefetin de yükselişe geçmesine niye oldu. Bu durum, üç önderin de iktidarını sarsıyor” tabirleri yer aldı.

bir daha Türkiye ile emsal bir durumda olan ve tüketici meblağlarının 2007’den bu yana en süratli biçimde arttığı Macaristan’da, anketler, ömür maliyeti ve düşük fiyatların seçmenler için en kıymetli tasalar haline gelmesi niçiniyle, Orban’ın gelecek yıl şimdiye kadarki en şiddetli seçimiyle karşı karşıya kalacağını gösteriyor.

‘SADECE İLAH BENİ MİSYONDAN ALABİLİR’

Bu üç başkanı de kuvvetli bir seçimin beklediği aktarılan yazıda, “Bolsonaro, son yapılan anketlerde seçimi fazlaca berbat kaybedeceğini anlayınca oylamanın neticelerina itiraz etmek için yer hazırlamaya başladı. Eylül ayında Sao Paulo’da tezahürat yapan bir kalabalığa, “Brezilya’da beni seçmek istemeyenlere yalnızca Tanrı’nın beni nazaranvden alabileceğini söylemek istiyorum” dedi.

Bolsanaro’nun tüm bu kelamlarına karşın, Brezilya’da ekonomik krizin ve artan enflasyonun sorumlusu olarak kendisi gösteriliyor.

DÜNYA GENELİNDE FİYATLARDA ARTIŞ

New York Times, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın alışılmışın haricinde iktisat siyasetlerinin tam bir döviz krizine yol açtığı Türkiye en vahim durumdaki ülke” yorumunu yaparken Türk Lirası’nın bu yıl yaklaşık yüzde 45 paha kaybettiği aktarıldı.

Yazıda, “Fiyatlar şu anda yıllık yüzde 20’den çok resmi bir oranda artıyor, kimi resmi olmayan kestirimler daha da yüksek” sözleri yer aldı.

Gazeteye konuşan, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde demokrasilerin bozulmasını inceleyen iktisat profesörü Daron Acemoğlu, “Küresel finansal sakinlikten bu yana, global makroekonomik ortam otoriterler için bir nimet oldu” dedi. “zaten, fazlaca düşük faiz oranlarıyla, ya zayıf demokrasilere ya da tam/yarı otoriterliğe sahip olan biroldukça ülkeyi yabancı sermaye için cazibeli hale getirdi” dedi.

Gazete, global iktisadın pandemi sürecinde problem yaşadığını aktarırken, bunun dünya genelinde fiyatlarda keskin bir artışa niye olduğunu vurguladı. New York Times, “Bu durum, biroldukça gelişmekte olan ülkedeki önderleri siyasetlerini değiştirmeye ve global yatırımcıları bu pazarlardaki yatırımlarını bir daha düşünmeye sevk etti” tabirlerini kullandı.

‘POPÜLİZM TESİRİNİ YİTİRİYOR’

Gazete, bir dizi niçinden dolayı, enflasyonist yükselişin, gelecek senelerda seçimlerle karşı karşıya ola Orban, Erdoğan ve Bolsonaro üzere popülistler için bilhassa güç bir siyasi alan olduğunu aktardı.

Bu üç başkanın de yıllardır bakılırsavde olduğu vurgulanan yazıda, “Politikaya şahsi yaklaşımları ve hepsinin yıllardır bakılırsavde olması , iktisadın durumu ile ilgili suçlamalardan kaçmalarını zorlaştırıyor. bununla birlikte, milliyetçi rekabetleri vurgulayan ve geçmişte tesirli olan popülizm de hayat standartları süratle düşen vatandaşlar üstündeki tesirini yitiriyor” dedi.

‘ERDOĞAN DURUMU KÖTÜLEŞTİRİYOR’

New York Times, “Erdoğan, son haftalarda, zati kendi denetimi altındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, tekraren faiz oranlarını düşürdü. Birçok gözlemci, daha fazla faiz indirimi ve kur düşüşlerinin yabancı yatırımcıları paralarını Türkiye’den çekmeye itmesiyle, Erdoğan’ın sıkıntı bir durumu daha da kötüleştirdiğini düşünüyor.” tabirlerinde bulundu.

Gazete, “bununla birlikte siyasi rüzgarlar da Sayın Erdoğan’ın aleyhine esiyor üzere görünüyor. Berbatlaşan ekonomik durum, ülkede sokak protestolarına yol açtı. Muhalefet siyasetçileri krizle başa çıkmak için erken seçim daveti yaparken, Erdoğan’ı ekonomiyi makus bir biçimde yönetmekle suçluyorlar” tabirlerinde bulundu.

Alıntıdır