Turkovac aşısıyla ilgili kâfi bilgi olmadan acil kullanım onayı verilmesini eleştiren Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, açıklanan son ayrıntıları SÖZCÜ’ye kıymetlendirdi: “ Hiç yoktan yeterlidir diyelim lakin Projenin başında 40 bin 800 hadiseyle çalışacaklarını deklare ettilar. Açıkçası 1182 olay bilimsel manada memleketler arası bilim dünyası için bir mana taşımaz.
Yerli aşı Turkovac’la ilgili hiç bir data açıklanmadan acil kullanım onayı verilmesi ve vatandaşlar üzerinde uygulanmaya başlanması ağır tenkitlere niye olmuştu.
Yansılar üzerine bugün Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver bir basın toplantısı düzenledi. Prof. Dr. Tanrıöver, 1182 istekli üzerinde çalışma yaptıklarını kaydederek, “Bu orta tahlilden elde ettiğimiz bilgiler ışığında şunu epey net söyleyebiliriz: Turkovac en az Coronavac kadar inançlı ve faal bir aşıdır. Fakat güvenlik, aktiflik ve İmmünojenitesi çalışmalarının hala devam ettiğini bir defa daha belirtmeliyim” dedi.
Geçtiğimiz hafta SÖZCÜ’ye verdiği özel demeçte, “Turkovac yaptırın diyemem” diyerek net bir hal koyan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan açıklanan ayrıntıları SÖZCÜ’ye kıymetlendirdi. Ceyhan bir daha fazlaca net konuştu:
Yerli aşı Turkovac’la ilgili hiç bir data açıklanmadan acil kullanım onayı verilmesi ve vatandaşlar üzerinde uygulanmaya başlanması ağır tenkitlere niye olmuştu.
Yansılar üzerine bugün Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal, Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver bir basın toplantısı düzenledi. Prof. Dr. Tanrıöver, 1182 istekli üzerinde çalışma yaptıklarını kaydederek, “Bu orta tahlilden elde ettiğimiz bilgiler ışığında şunu epey net söyleyebiliriz: Turkovac en az Coronavac kadar inançlı ve faal bir aşıdır. Fakat güvenlik, aktiflik ve İmmünojenitesi çalışmalarının hala devam ettiğini bir defa daha belirtmeliyim” dedi.
Geçtiğimiz hafta SÖZCÜ’ye verdiği özel demeçte, “Turkovac yaptırın diyemem” diyerek net bir hal koyan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan açıklanan ayrıntıları SÖZCÜ’ye kıymetlendirdi. Ceyhan bir daha fazlaca net konuştu:
- Çalışmaların başında milletlerarası ilgili yerlere gönderilen projede olay maksadı 40 bin 800 olarak belirtildi. Bunun evrakı elimizde. 1182 hadiseyle Faz3 aşı çalışması olmaz.
- Yani bu önveri olarak son derece yetersiz. Şu andaki durum şu… Turkovac aşısı, acil kullanım onayı daha sonrası kaç şahsa yapıldı bilmiyorum… Şayet var ise bu dataların yayınlanması düzgün olur. Fakat şu ana kadar bu bilgi de elimizde yoktu. Bunu daha yeni açıklıyorlar. Kimi ayrıntılar da eksik…
- esasen tıpkı takım Sinovac çalışması sırasında, 10 bin üzerinde hadise aldıklarında, o bile yetersiz dedik. ötürüsıyla tek başına çıkan sonuçlar aldatıcıydı. Sinovac yüzde 83 aktif denildi, daha sonra Şili’de 10 milyon kişinin üstündeki data belirtildiğında bunun yüzde 60’lar civarında olduğu görüldü. O yüzden 1182 hadiseli Faz3 çalışması olmaz.
- niye Faz3’te bu kadar hayli hadise gerekiyor. sebebi şu: Hastalık aslına bakarsanız çok yüksek oranda belirtisiz seyrediyor. Siz bu kadar belirtisiz seyreden hastalıkta 1182 olayla bir sonuç söylerseniz… Belirtisiz seyredenler var, gözden kaçanlar var, bunların sonunda ortaya koyacağınız sayı yarın bu hadise sayısı 50 bine ulaştığında ondan farklı çıkma mümkünlüğü devasa yüksekliktetir. İstatistiki anlamda… Onun için epey sayıda olay gerekir.
- Ancak hiç yoktan düzgündür diyelim lakin 1182 olay bilimsel manada milletlerarası bilim dünyası için bir mana taşımaz açıkçası. Şimdiye kadar olmayan bir bilgiydi. Bu bilgiyi görmek güzel oldu.
- Keşke acil kullanım onayından evvel verilseydi ama bir faz3 çalışması için, olay sayısı açısından kâfi değil… aslına bakarsanız dikkat ederseniz 40 bin-50 bin-60 bin hadiselerle yapıldı daima öbür aşıların faz3 çalışmaları…
- Sinovac’ın çalışmasını da tıpkı takım yürüttü ki biroldukça ülkede birebir anda yürüdü çalışma… Endonezya’da, Şili’de, Türkiye’de tıpkı anda yürüdü… Yalnızca Türkiye’de yapılan 10 binin üzerindeydi…
- Artık yalnızca Türkiye’de yapılmış epeyce merkezli bir çalışmada, proje palınında 29 merkezin katılacağı yazıyor, 1182 istekli sayısı kâfi değil.
- Faz 1 çalışmaları birkaç yüzlük hadiseyle yapılır. Faz 2 çalışmaları açıklanan sayıdaki hadiseyle yapılır. Yani bu çalışmanın ölçüsü bir Faz 2 çalışması kadar. Faz 3’ün manası şudur. Klinik saha deneyi… Faz3 alanda aşı yapar ve şahıslara gerçek ortamda aktifliğini görürsünüz. Onun için de fazlaca sayıda olay gerekir.
- aslına bakarsan aktiflikten daha epeyce güvenilirlik üzerinde durulmuş. Onun sebebi de şu: Güvenilirlikte varılmak istenen nokta, birinci dozdan daha sonra söylenebilir. Lakin ikinci dozda 108 gün falan takip edildi deniyor. Ama bilhassa bu son varyantlarda daima 3 ay daha sonra inaktif aşıların etkisinin azalması sözkonusu. O yüzden de inaktif aşılar 108 gün kabaca 3 buçuk aylık bir müddet… Bundan daha sonra bu aşılananlarda aşının tesiri öteki aşılarda olduğu üzere olursa bu biçimde kaç kişi hastalanacak bu bilgi yok.
- İkincisi iki farklı bir çalışmaydı bu… İşte bu primer aşılama iki doz yapılıp değerlendirildi. Bir de daha evvel öbür aşıyla iki doz aşılanmış bireylerde üçüncü dozda Turkovac aşısı verildi. O öbür bir çalışma. Onun kararı yok çabucak hemen. Lakin ona da acil kullanım onayı verildi.