Her organ üzere prostatın da birtakım hastalıkları var; âlâ huylu ya da berbat huylu büyümesi, prostat enfeksiyonu gibi… İdrar akışını bozan prostat büyümesi, idrarda kanama, idrara çıkma zorluğu, mesane taşı, idrar yolu enfeksiyonu ve mesanede hal bozuklukları üzere meseleleri da birlikteinde getirir. Üroloji Uzmanı Dr. Elnur Allahverdiyev, yeterli huylu prostat büyümesinde son senelerda tercih edilen lazer ameliyatı HOLEP ile ilgili merak edilenleri şu biçimde anlattı…
Elnur Allahverdiyev
İLAÇLA TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Prostat büyümelerinde (iyi huylu) hastanın şikayeti olmadığında rastgele bir şey yapmaya gerek yoktur. Hasta ilaçla tedavi olabiliyorsa ameliyat tercih edilmez. İdrar akış mühletinin suratını ölçen üroflowmetri testi, mümkün vakit kayıplarının önüne geçilmesi açısından fazlaca değerlidir. Verilecek ilaçlar, idrarın akış istikametinde, hastaların şikayeti açısından yüzde 25 oranında bir düzelme sağlar. Lakin hastaları uygun tahlil edip ilacın yetersiz kalacağı kararına varılmışsa, vakit kaybetmeden ameliyat epey daha yeterli bir karar olacaktır. Zira 3-5 yıl ilaç tedavisi alan bir hasta 70 yaşına geldiğinde, genel sıhhat problemleri niçiniyle ameliyat olamaz ve sonda kullanmak zorunda kalır.
AVANTAJLARI NELERDİR?
Literatüre göre, 80 gramın üstündeki prostatlarda açık ameliyatlar önerilirken; 80 gramın altındaki prostatlarda kapalı TURP denilen ameliyatlar uygulanıyor. Bu küme hastalarda HOLEP isimli formül çok umut vaat edici. Bu sistem, prostatın lazerle kesilmesi aslına dayanan bir ameliyattır. Kanamanın ve anestezi açısından öteki risklerin açık ameliyatlara bakılırsa daha az olması ve hastaların ameliyat daha sonrası periyotta süratli uygunlaşması açısından üstündür.
HERKESE UYGUN MUDUR?
HOLEP, prostat büyümesi teşhisi konan her hastaya rahatlıkla yapılabilirken, bilhassa büyük prostatlar için uygundur. Zira açık ameliyatlara nazaran fazlaca daha inançlı sonuçlar verir. Fakat bu metotta, çıkarılan doku patolojiye gönderilememektedir. halbuki kimi durumlarda alınan dokunun patolojiye gönderilmesi değerli bir konu ve aile genetiğinde olmasa bile patolojiye gönderilen dokuda kanser tespit edilebilir. TURP tekniği dokuların patolojiye gönderilmesi açısından değerlidir.
SÜREÇ NE KADAR SÜRER?
Sürecin mühleti prostatın büyüklüğüne nazaran değişir. Lakin prostat ameliyatları ortalama 40-60 dakika sürmektedir. Prostat epeyce büyük ise temizlenecek alan da geniş olacağı için bir ölçü daha uzun sürebilir.
KANSER NASIL ANLAŞILIR?
Her prostat büyümesi prostat kanseri manasına gelmediği üzere, her prostat büyümesi prostat kanseri ihtimalini de artırmaz. Prostat kanserinin günümüzde en yaygın kullanılan belirleyicisi PSA testidir. Fakat PSA yükselmesi prostat kanserine işaret etse de, bu da her vakit prostat kanseri demek değildir. Cinsel münasebetin, oturarak uzun mühlet seyahat etmenin, prostat bölgesine bir travmanın (at binme, bisiklet kullanma gibi), bir enfeksiyonun ve yeterli huylu büyümenin de PSA’yı yükseltebileceği unutulmamalıdır. Amca ve yakın akrabalarda prostat kanserinin olup olmaması da değerli bir faktör. Şayet ailede var ise BRCA genetik test tahlili yapılabilir. Mutasyon kelam hususuysa, hasta prostat kanseri açısından risklidir. bu biçimde bir durumda hastanın daha yakından takibi gerekecektir. Kuşkuda kalınan durumlarda çekilen multiparametrik prostat MR’ı kararında prostat kanseri açısından riskli bir nodül yahut lezyon var ise, MR füzyon prostat biyopsisi uygulanmalıdır.
Elnur Allahverdiyev
İLAÇLA TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Prostat büyümelerinde (iyi huylu) hastanın şikayeti olmadığında rastgele bir şey yapmaya gerek yoktur. Hasta ilaçla tedavi olabiliyorsa ameliyat tercih edilmez. İdrar akış mühletinin suratını ölçen üroflowmetri testi, mümkün vakit kayıplarının önüne geçilmesi açısından fazlaca değerlidir. Verilecek ilaçlar, idrarın akış istikametinde, hastaların şikayeti açısından yüzde 25 oranında bir düzelme sağlar. Lakin hastaları uygun tahlil edip ilacın yetersiz kalacağı kararına varılmışsa, vakit kaybetmeden ameliyat epey daha yeterli bir karar olacaktır. Zira 3-5 yıl ilaç tedavisi alan bir hasta 70 yaşına geldiğinde, genel sıhhat problemleri niçiniyle ameliyat olamaz ve sonda kullanmak zorunda kalır.
AVANTAJLARI NELERDİR?
Literatüre göre, 80 gramın üstündeki prostatlarda açık ameliyatlar önerilirken; 80 gramın altındaki prostatlarda kapalı TURP denilen ameliyatlar uygulanıyor. Bu küme hastalarda HOLEP isimli formül çok umut vaat edici. Bu sistem, prostatın lazerle kesilmesi aslına dayanan bir ameliyattır. Kanamanın ve anestezi açısından öteki risklerin açık ameliyatlara bakılırsa daha az olması ve hastaların ameliyat daha sonrası periyotta süratli uygunlaşması açısından üstündür.
HERKESE UYGUN MUDUR?
HOLEP, prostat büyümesi teşhisi konan her hastaya rahatlıkla yapılabilirken, bilhassa büyük prostatlar için uygundur. Zira açık ameliyatlara nazaran fazlaca daha inançlı sonuçlar verir. Fakat bu metotta, çıkarılan doku patolojiye gönderilememektedir. halbuki kimi durumlarda alınan dokunun patolojiye gönderilmesi değerli bir konu ve aile genetiğinde olmasa bile patolojiye gönderilen dokuda kanser tespit edilebilir. TURP tekniği dokuların patolojiye gönderilmesi açısından değerlidir.
SÜREÇ NE KADAR SÜRER?
Sürecin mühleti prostatın büyüklüğüne nazaran değişir. Lakin prostat ameliyatları ortalama 40-60 dakika sürmektedir. Prostat epeyce büyük ise temizlenecek alan da geniş olacağı için bir ölçü daha uzun sürebilir.
KANSER NASIL ANLAŞILIR?
Her prostat büyümesi prostat kanseri manasına gelmediği üzere, her prostat büyümesi prostat kanseri ihtimalini de artırmaz. Prostat kanserinin günümüzde en yaygın kullanılan belirleyicisi PSA testidir. Fakat PSA yükselmesi prostat kanserine işaret etse de, bu da her vakit prostat kanseri demek değildir. Cinsel münasebetin, oturarak uzun mühlet seyahat etmenin, prostat bölgesine bir travmanın (at binme, bisiklet kullanma gibi), bir enfeksiyonun ve yeterli huylu büyümenin de PSA’yı yükseltebileceği unutulmamalıdır. Amca ve yakın akrabalarda prostat kanserinin olup olmaması da değerli bir faktör. Şayet ailede var ise BRCA genetik test tahlili yapılabilir. Mutasyon kelam hususuysa, hasta prostat kanseri açısından risklidir. bu biçimde bir durumda hastanın daha yakından takibi gerekecektir. Kuşkuda kalınan durumlarda çekilen multiparametrik prostat MR’ı kararında prostat kanseri açısından riskli bir nodül yahut lezyon var ise, MR füzyon prostat biyopsisi uygulanmalıdır.