Çocuğunda corona virüs gibisi belirtileri bakılırsan aileler, ‘COVID-19’a yakalandı’ telaşı ile hastanede alıyor. PCR testi negatif çıktığında ise seviniyor lakin şaşırıyor da. halbuki bir ihtimal daha var; Krup!
Bu hastalık Delta-Delta Plus varyantlarının semptomları ile neredeyse birebir. Maske, uzaklık, hijyen üzere şahsi tedbirlerin azaldığı yaz aylarında ise artışa geçti. Hele de yüz yüze eğitimin bir daha başladığı bugünlerde daha da sık müsabaka ihtimali var.
Hürriyet Gazetesi’nden Fulya Soybaş’a konuşan Çocuk Sıhhati Ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hilal Kızıldağ Göktürk, Krup’un kışın daha epey görüldüğünü lakin bu orta çoğunlukla müsabakaya başladıklarını doğruluyor, “Geçtiğimiz kış daha az rastlamıştık. Alışılmış hijyen kurallarına ahenk vardı, maske ve aralık ile teması azaltmıştık. Yazın gelmesi, kısıtlamaların gevşemesiyle bizlerde de biraz rahatlama oldu. Temasın artması ile bir daha görmeye başladık. Süratli yayılıyor ve son günlerde klinikte de çoğunlukla görmeye başladık” diyerek uyarıyor.
Bu ihtarın aslında kıymetli bir niçini de çocukların okula dönmesinden kaynaklı. Çünkü bu sıra veliler içinde ‘aşılı-aşısız’ tartışmaları alıp başını gitmiş durumda.
Pekala, Krup nedir? Koronavirüs ile bir teması var mı? Çocuğunuzun Krup mu alerji mi yoksa CovId-19 mu olduğunu nasıl anlarsınız? Dr. Göktürk şu biçimde anlatıyor:
“KÖPEK HAVLAMASI GİBİ”
“Üst teneffüs yolu hastalıkları ekseriyetle; ateş, iştahsızlık, baş-boğaz ağrısı, kulakta tıkanma hissi, öksürük, burun akıntısı ve tıkanıklığı, halsizlik, kas eklem ağrıları üzere şikâyetlerle seyretmektedir. Krup da aslında koronavirüs üzere bir üst teneffüs yolu enfeksiyonudur fakat ses tellerinin çabucak altında, soğuk algınlığının devamı formunda, ödem olarak ortaya çıkar. Buna bağlı olarak da nefes alma sırasında bir teneffüs kuvvetliğü yaşanır. Hastalığın en tipik bulgusu havlar halde boğuk bir öksürük, geceleri daha da barizleşen soluk darlığıdır. Buna halk içinde ‘köpek öksürüğü’ de denir. Gürültülü, kuru, kolay kesilmeyen bir öksürüktür. Ekseriyetle 3 ay-6 yaş aralığındaki çocukları fiyat. Kreş, yuva, okul üzere kalabalık ortamlarda öpme, yakın konumda konuşma, hapşırma, öksürme ile havaya saçılan damlacıklardaki virüslerin, ağız ve burundan alınmasıyla çarçabuk bulaşır. En sık rastlanan etkenlerinden birisi de parainfluenza virüsüdür.”
“PCR TESTİ YAPIYORUZ”
“Normalde özel bir laboratuvar testi ya da test yapılmaksızın muayene ile Krup tanısı koyardık lakin bulaşıcılığının daha ağır ve kolay olduğu, şu an Türkiye’de bulunma oranı yüzde 90’ı geçen Delta ve sayısı her geçen gün artan Delta Plus varyantının semptomları da neredeyse birebir; boğaz ağrısı, burun akıntısı, ateş ve öksürük. Bu semptomlarla baş vuran tüm hastalarımıza PCR testi yapıyoruz. Negatif ise Krup tedavine başlıyoruz. Soğuk buhar uygulanması, bol ılık sıvı içirilmesi, yüksek ateş var ise ateş düşürücü verilmesini öneriyoruz. Hastalık ağır geçiyorsa oksijen, kortikosteroid tedaviler yapılabilir. Bu hastalık sıcak sevmez! Ihlamur, adaçayı üzere bitki çaylarını da bu niçinle önermeyiz. Yerine soğuk uygulamalar yapılmasını, çokça dinlenmeyi, bol sıvı alımı ve C vitamini desteğini önerebilirim. Bu hastalık, olağan olarak Covıd-19 kadar olmasa da bulaşıcı. O yüzden hastaya fazla yaklaşılmamalı. Çocukları birbirinden uzak tutmak, hijyene dikkat etmek hayli değerli. bu biçimde bir durumdan şüpheleniyorsanız ya da teşhis aldıysanız, hele de bu biçimde bir salgın periyodunda, çocuğu okula göndermemekte yarar var.”
“GEÇEN YILA NAZARAN ARTACAK”
Türkiye Teneffüs Araştırmaları Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Ayşe Tana Aslan, okulların kapalı-çevirimiçi eğitimin devam ettiği, sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı devirde viral üst ve alt teneffüs yolu enfeksiyonlarının neredeyse parmakla sayılacak kadar az olduğunu belirterek, “Çünkü o devirde maske-mesafe-hijyen önlemlerine sıkı uyuluyordu. Kuralların gevşemesi, maskelerin çıkmasıyla viral teneffüs yolu rahatsızlıkları da bir daha yükselişe geçti. Geçen yıla kıyasla bronşiolit, Krup üzere viral teneffüs yolu enfeksiyonları niçiniyle ile hastane müracaatlarında artış var. Yüz yüze eğitime başlanmasıyla, koranavirüs enfeksiyonu kadar, öbür enfeksiyonlarla da tıpkı pandemi öncesi olduğu sıklıkta karşılaşacağız” diyor.
SEMPTOMLAR KARIŞABİLİR
Prof. Dr. Aslan üst teneffüs yolu rahatsızlıklarının semptomlarının; ateş, öksürük, burun akıntısı üzere, Covid-19 ile benzeşmesi niçiniyle ebeveynlerin paniğe kapılmaması gerektiği hatırlatıyor, şöyleki devam ediyor: “Örneğin Krup’un epey spesifik, havlar biçimi bir öksürüğü olur lakin bu demek değil ki Covid-19 ile karışmaz, olağan olarak karışabilir, üstelik yeni varyantlardan bahsediyoruz. DSÖ’nün izleme listesine aldığı ve yenice gündeme gelen ‘Mu’ varyantı var örneğin. Bu varyantların ne semptom vereceği muhakkak değil. Ne siz ne de diğeri sizin yerinize yanlışsız teşhis koyamaz. O niçinle en ufak belirtide tabibe başvurmalısınız. Teşhis konulana kadar çocuğu okula göndermemek de akla yatkın bir yaklaşım olur.”
Bu hastalık Delta-Delta Plus varyantlarının semptomları ile neredeyse birebir. Maske, uzaklık, hijyen üzere şahsi tedbirlerin azaldığı yaz aylarında ise artışa geçti. Hele de yüz yüze eğitimin bir daha başladığı bugünlerde daha da sık müsabaka ihtimali var.
Hürriyet Gazetesi’nden Fulya Soybaş’a konuşan Çocuk Sıhhati Ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hilal Kızıldağ Göktürk, Krup’un kışın daha epey görüldüğünü lakin bu orta çoğunlukla müsabakaya başladıklarını doğruluyor, “Geçtiğimiz kış daha az rastlamıştık. Alışılmış hijyen kurallarına ahenk vardı, maske ve aralık ile teması azaltmıştık. Yazın gelmesi, kısıtlamaların gevşemesiyle bizlerde de biraz rahatlama oldu. Temasın artması ile bir daha görmeye başladık. Süratli yayılıyor ve son günlerde klinikte de çoğunlukla görmeye başladık” diyerek uyarıyor.
Bu ihtarın aslında kıymetli bir niçini de çocukların okula dönmesinden kaynaklı. Çünkü bu sıra veliler içinde ‘aşılı-aşısız’ tartışmaları alıp başını gitmiş durumda.
Pekala, Krup nedir? Koronavirüs ile bir teması var mı? Çocuğunuzun Krup mu alerji mi yoksa CovId-19 mu olduğunu nasıl anlarsınız? Dr. Göktürk şu biçimde anlatıyor:
“KÖPEK HAVLAMASI GİBİ”
“Üst teneffüs yolu hastalıkları ekseriyetle; ateş, iştahsızlık, baş-boğaz ağrısı, kulakta tıkanma hissi, öksürük, burun akıntısı ve tıkanıklığı, halsizlik, kas eklem ağrıları üzere şikâyetlerle seyretmektedir. Krup da aslında koronavirüs üzere bir üst teneffüs yolu enfeksiyonudur fakat ses tellerinin çabucak altında, soğuk algınlığının devamı formunda, ödem olarak ortaya çıkar. Buna bağlı olarak da nefes alma sırasında bir teneffüs kuvvetliğü yaşanır. Hastalığın en tipik bulgusu havlar halde boğuk bir öksürük, geceleri daha da barizleşen soluk darlığıdır. Buna halk içinde ‘köpek öksürüğü’ de denir. Gürültülü, kuru, kolay kesilmeyen bir öksürüktür. Ekseriyetle 3 ay-6 yaş aralığındaki çocukları fiyat. Kreş, yuva, okul üzere kalabalık ortamlarda öpme, yakın konumda konuşma, hapşırma, öksürme ile havaya saçılan damlacıklardaki virüslerin, ağız ve burundan alınmasıyla çarçabuk bulaşır. En sık rastlanan etkenlerinden birisi de parainfluenza virüsüdür.”
“PCR TESTİ YAPIYORUZ”
“Normalde özel bir laboratuvar testi ya da test yapılmaksızın muayene ile Krup tanısı koyardık lakin bulaşıcılığının daha ağır ve kolay olduğu, şu an Türkiye’de bulunma oranı yüzde 90’ı geçen Delta ve sayısı her geçen gün artan Delta Plus varyantının semptomları da neredeyse birebir; boğaz ağrısı, burun akıntısı, ateş ve öksürük. Bu semptomlarla baş vuran tüm hastalarımıza PCR testi yapıyoruz. Negatif ise Krup tedavine başlıyoruz. Soğuk buhar uygulanması, bol ılık sıvı içirilmesi, yüksek ateş var ise ateş düşürücü verilmesini öneriyoruz. Hastalık ağır geçiyorsa oksijen, kortikosteroid tedaviler yapılabilir. Bu hastalık sıcak sevmez! Ihlamur, adaçayı üzere bitki çaylarını da bu niçinle önermeyiz. Yerine soğuk uygulamalar yapılmasını, çokça dinlenmeyi, bol sıvı alımı ve C vitamini desteğini önerebilirim. Bu hastalık, olağan olarak Covıd-19 kadar olmasa da bulaşıcı. O yüzden hastaya fazla yaklaşılmamalı. Çocukları birbirinden uzak tutmak, hijyene dikkat etmek hayli değerli. bu biçimde bir durumdan şüpheleniyorsanız ya da teşhis aldıysanız, hele de bu biçimde bir salgın periyodunda, çocuğu okula göndermemekte yarar var.”
“GEÇEN YILA NAZARAN ARTACAK”
Türkiye Teneffüs Araştırmaları Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Ayşe Tana Aslan, okulların kapalı-çevirimiçi eğitimin devam ettiği, sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı devirde viral üst ve alt teneffüs yolu enfeksiyonlarının neredeyse parmakla sayılacak kadar az olduğunu belirterek, “Çünkü o devirde maske-mesafe-hijyen önlemlerine sıkı uyuluyordu. Kuralların gevşemesi, maskelerin çıkmasıyla viral teneffüs yolu rahatsızlıkları da bir daha yükselişe geçti. Geçen yıla kıyasla bronşiolit, Krup üzere viral teneffüs yolu enfeksiyonları niçiniyle ile hastane müracaatlarında artış var. Yüz yüze eğitime başlanmasıyla, koranavirüs enfeksiyonu kadar, öbür enfeksiyonlarla da tıpkı pandemi öncesi olduğu sıklıkta karşılaşacağız” diyor.
SEMPTOMLAR KARIŞABİLİR
Prof. Dr. Aslan üst teneffüs yolu rahatsızlıklarının semptomlarının; ateş, öksürük, burun akıntısı üzere, Covid-19 ile benzeşmesi niçiniyle ebeveynlerin paniğe kapılmaması gerektiği hatırlatıyor, şöyleki devam ediyor: “Örneğin Krup’un epey spesifik, havlar biçimi bir öksürüğü olur lakin bu demek değil ki Covid-19 ile karışmaz, olağan olarak karışabilir, üstelik yeni varyantlardan bahsediyoruz. DSÖ’nün izleme listesine aldığı ve yenice gündeme gelen ‘Mu’ varyantı var örneğin. Bu varyantların ne semptom vereceği muhakkak değil. Ne siz ne de diğeri sizin yerinize yanlışsız teşhis koyamaz. O niçinle en ufak belirtide tabibe başvurmalısınız. Teşhis konulana kadar çocuğu okula göndermemek de akla yatkın bir yaklaşım olur.”