Türk uzman Reuters’a konuştu: İkincil yaptırımlar Türkiye için risk
Memleketler arası siyaset uzmanı Prof. Dr. Mustafa Aydın, Rusya-Ukrayna savaşının uzaması durumunda ikincil yaptırımlar etabına geçilebileceğini belirterek, bu biçimde yaptırımların yalnızca Rusya değil, Rusya ile iş yapan kişi, firma ve ülkeleri de kapsayabileceğini ve Türkiye için risk oluşturabileceğini söylemiş oldu.
Reuters’ın sorularını yanıtlayan Aydın, “hemen çabucak kimse konuşmuyor fakat ikincil yaptırımlar sorunu gündeme gelebilir ve Rusya ile ticaret yapan, iş birliği yapan firmalar, bireyler, ülkeler kapsama girebilir” dedi.
Rusya’dan aldığı S-400 füze sistemi niçiniyle ABD’nin savunma endüstrisi alanında Türkiye’ye başlatmış olduğu yaptırımları hatırlatan Aydın, “CAATSA yaptırımları da aslında Türkiye için getirilmiş yaptırımlar değil. CAATSA da Rusya ile ilgili yaptırım. Türkiye bunun ikinci tarafında buna muhatap olmak durumunda kaldı. O denli bir şeyle de müsabaka ihtimalimiz var” dedi.
ABD eski lideri Donald Trump’ın imzasıyla 2017’de yürürlüğe giren CAATSA İran, Kuzey Kore ve Rusya’ya uygulanan yaptırımların desteğini oluşturuyor. CAATSA, Rusya savunma ve istihbarat bölümleriyle irtibatlı kurum ve bireylerle değerli seviyede alışverişte bulunan kişi ve kurumlara yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
ABD ve Avrupa Birliği, Rusya’nın neredeyse bir ay evvel başlatmış olduğu Ukrayna işgalinin akabinde süratle Rusya iktisadının tamamını, karar vericileri ve oligark olarak nitelenen güçlü iş insanlarını maksat alan yaptırımlar başlattılar.
İkili yaptırım uygulamalarına karşı olduğunu daha evvel tekraren açıklamış olan ve Rusya’ya yönelik ABD ve AB’nin yaptırımlarını uygulamayan Ankara, Birleşmiş Milletler’den yaptırım sonucu çıkması halinde bunu uygulayacağını belirtmişti.
Lakin Rusya BM Güvenlik Kurulu daimi üyesi olduğu için Moskova’ya karşı BM yaptırım sonucu alınmasının mümkün olmadığı düşünülüyor.
TÜRKİYE’NİN DURUMUNU KIYMETLENDİRDİ
Türkiye’nin yaptırımların tarafı olmadığını belirten Aydın, Türkiye’nin de yaptırım altında olan bir ülke olduğunu ve yaptırımlara karşı olduğunu vurguladı.
“Amerika’nın (Türkiye’ye) yaptırımlarını herkes biliyor, lakin örneğin Kanada da Türkiye’ye yaptırım uyguluyor değil mi? Bizim insansız hava araçlarına takılan bir grup kameraları Türkiye’ye satmıyor, birebir şeyi Almanya yapıyor. Bunların ismi yaptırım olarak açıklanmadığı ve kamuoyunda konuşulmadığı için kimse fark etmiyor” diyen Aydın, bu manada Türkiye’ye bir sınırlama olduğunu ve Türkiye’nin ise yaptırımlara karşı olan bir ülke pozisyonunda olduğunu kaydetti.
ORTADA KALAN EN DÜŞÜNCELİ ÜLKE TÜRKİYE
Türkiye’nin Ukrayna ve Rusya içinde kalması açısından bakıldığında en zahmetli ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Aydın, Türkiye’nin hem Ukrayna birebir vakitte Rusya ile stratejik seviyede bağlara sahip olduğuna dikkat çekerek, “Rusya ile, Suriye’de Orta Doğu genelindeki güvenlik boyutuyla bir işbirliği var. Ayrıyeten doğalgaz, kömür, besin, nükleer santralin inşası üzere epey değerli konularda işbirliği mevcut. Çok kapsamlı ve çetrefil bir ekonomik bağ boyutu da var” diye konuştu.
Ukrayna’nın bağımsızlığından bu yana Ankara ile Kiev içinde hiç siyasi sorun yaşanmadığını tabir eden Aydın, Ukrayna ile yavaş yavaş gelişen bir ticaret ve son senelerda önemli seviyede savunma endüstrinde işbirliğinin olduğunu söylemiş oldu.
Aydın’a bakılırsa daha geniş düzlemde bakıldığında Karadeniz’de jeopolitik olarak Türkiye açısından Ukrayna, Rusya’ya karşı oluşturulacak istikrarın bir kesimi.
“Ukrayna olmadan Türkiye’nin tek başına Rusya’yı bu coğrafyada dengelemesi kolay değil” diyen Aydın kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Türkiye açısından önemli bir açmaz var. Bütün bunların üstüne bir de Türkiye’nin son senelerda müttefikleriyle yaşadığı problemlerin getirdiği bir açmaz biniyor. Zira Türkiye kendi müttefiklerinden aşikâr ölçüde uzaklaşırken onlar da Rusya’ya karşı bir noktada pozisyon almaya başladılar. O niçinle Türkiye de garip bir biçimde, NATO içerisindeki müttefikleriyle Rusya içinde bir noktada konumlanmış oldu. Bu da gelip Ukrayna konusunda artık düğümlendi. Bunlar olayın zorlukları.”
“KİMSE YARDIM ETMEZKEN TÜRKİYE UKRAYNA’DAYDI”
Lakin başka taraftan da Türkiye’nin “Bu savaşta taraf değilim. İki tarafla da âlâ bağlantılarım var ve bunu sürdürmeye kararlıyım. Savaşın da sona ermesi için elimden geleni yapacağım” diyerek konumunu ortaya koyduğunu söyleyen Aydın, Ankara’nın bugüne kadar kapsamlı bir tenkide maruz kalmadığına işaret etti.
Aydın, “Bunda da Türkiye’nin kendi çıkarlarını önceleyen bir yaklaşımla ortada olmasının kıymetli bir hissesi var” dedi. Aydın, “(Silah satışı) Bunu karşılıksız elbette yapmadı Türkiye. İnsansız hava araçları da sattı. Karşılığında bir gelir elde etti. Lakin sonuç itibariyle bunu kimse satmazken Türkiye sattı. Daha işgalden hemilk evvel Cumhurbaşkanı Erdoğan Ukrayna’daydı. Yani işgalin geleceği muhakkaktı. Herkes bekliyordu ve bunu durdurmaya çalışıyordu. Fakat Türkiye Cumhurbaşkanı Ukrayna’daydı ve Ukrayna ile hayli kapsamlı muahedeler imzaladı. Ukrayna’ya dayanağını göstermiş oldu… Kimse yardım etmezken Türkiye bir manada oradaydı ve Rusya’yı dengelemeye çalışıyordu” dedi.
Alıntıdır
Memleketler arası siyaset uzmanı Prof. Dr. Mustafa Aydın, Rusya-Ukrayna savaşının uzaması durumunda ikincil yaptırımlar etabına geçilebileceğini belirterek, bu biçimde yaptırımların yalnızca Rusya değil, Rusya ile iş yapan kişi, firma ve ülkeleri de kapsayabileceğini ve Türkiye için risk oluşturabileceğini söylemiş oldu.
Reuters’ın sorularını yanıtlayan Aydın, “hemen çabucak kimse konuşmuyor fakat ikincil yaptırımlar sorunu gündeme gelebilir ve Rusya ile ticaret yapan, iş birliği yapan firmalar, bireyler, ülkeler kapsama girebilir” dedi.
Rusya’dan aldığı S-400 füze sistemi niçiniyle ABD’nin savunma endüstrisi alanında Türkiye’ye başlatmış olduğu yaptırımları hatırlatan Aydın, “CAATSA yaptırımları da aslında Türkiye için getirilmiş yaptırımlar değil. CAATSA da Rusya ile ilgili yaptırım. Türkiye bunun ikinci tarafında buna muhatap olmak durumunda kaldı. O denli bir şeyle de müsabaka ihtimalimiz var” dedi.
ABD eski lideri Donald Trump’ın imzasıyla 2017’de yürürlüğe giren CAATSA İran, Kuzey Kore ve Rusya’ya uygulanan yaptırımların desteğini oluşturuyor. CAATSA, Rusya savunma ve istihbarat bölümleriyle irtibatlı kurum ve bireylerle değerli seviyede alışverişte bulunan kişi ve kurumlara yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
ABD ve Avrupa Birliği, Rusya’nın neredeyse bir ay evvel başlatmış olduğu Ukrayna işgalinin akabinde süratle Rusya iktisadının tamamını, karar vericileri ve oligark olarak nitelenen güçlü iş insanlarını maksat alan yaptırımlar başlattılar.
İkili yaptırım uygulamalarına karşı olduğunu daha evvel tekraren açıklamış olan ve Rusya’ya yönelik ABD ve AB’nin yaptırımlarını uygulamayan Ankara, Birleşmiş Milletler’den yaptırım sonucu çıkması halinde bunu uygulayacağını belirtmişti.
Lakin Rusya BM Güvenlik Kurulu daimi üyesi olduğu için Moskova’ya karşı BM yaptırım sonucu alınmasının mümkün olmadığı düşünülüyor.
TÜRKİYE’NİN DURUMUNU KIYMETLENDİRDİ
Türkiye’nin yaptırımların tarafı olmadığını belirten Aydın, Türkiye’nin de yaptırım altında olan bir ülke olduğunu ve yaptırımlara karşı olduğunu vurguladı.
“Amerika’nın (Türkiye’ye) yaptırımlarını herkes biliyor, lakin örneğin Kanada da Türkiye’ye yaptırım uyguluyor değil mi? Bizim insansız hava araçlarına takılan bir grup kameraları Türkiye’ye satmıyor, birebir şeyi Almanya yapıyor. Bunların ismi yaptırım olarak açıklanmadığı ve kamuoyunda konuşulmadığı için kimse fark etmiyor” diyen Aydın, bu manada Türkiye’ye bir sınırlama olduğunu ve Türkiye’nin ise yaptırımlara karşı olan bir ülke pozisyonunda olduğunu kaydetti.
ORTADA KALAN EN DÜŞÜNCELİ ÜLKE TÜRKİYE
Türkiye’nin Ukrayna ve Rusya içinde kalması açısından bakıldığında en zahmetli ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Aydın, Türkiye’nin hem Ukrayna birebir vakitte Rusya ile stratejik seviyede bağlara sahip olduğuna dikkat çekerek, “Rusya ile, Suriye’de Orta Doğu genelindeki güvenlik boyutuyla bir işbirliği var. Ayrıyeten doğalgaz, kömür, besin, nükleer santralin inşası üzere epey değerli konularda işbirliği mevcut. Çok kapsamlı ve çetrefil bir ekonomik bağ boyutu da var” diye konuştu.
Ukrayna’nın bağımsızlığından bu yana Ankara ile Kiev içinde hiç siyasi sorun yaşanmadığını tabir eden Aydın, Ukrayna ile yavaş yavaş gelişen bir ticaret ve son senelerda önemli seviyede savunma endüstrinde işbirliğinin olduğunu söylemiş oldu.
Aydın’a bakılırsa daha geniş düzlemde bakıldığında Karadeniz’de jeopolitik olarak Türkiye açısından Ukrayna, Rusya’ya karşı oluşturulacak istikrarın bir kesimi.
“Ukrayna olmadan Türkiye’nin tek başına Rusya’yı bu coğrafyada dengelemesi kolay değil” diyen Aydın kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Türkiye açısından önemli bir açmaz var. Bütün bunların üstüne bir de Türkiye’nin son senelerda müttefikleriyle yaşadığı problemlerin getirdiği bir açmaz biniyor. Zira Türkiye kendi müttefiklerinden aşikâr ölçüde uzaklaşırken onlar da Rusya’ya karşı bir noktada pozisyon almaya başladılar. O niçinle Türkiye de garip bir biçimde, NATO içerisindeki müttefikleriyle Rusya içinde bir noktada konumlanmış oldu. Bu da gelip Ukrayna konusunda artık düğümlendi. Bunlar olayın zorlukları.”
“KİMSE YARDIM ETMEZKEN TÜRKİYE UKRAYNA’DAYDI”
Lakin başka taraftan da Türkiye’nin “Bu savaşta taraf değilim. İki tarafla da âlâ bağlantılarım var ve bunu sürdürmeye kararlıyım. Savaşın da sona ermesi için elimden geleni yapacağım” diyerek konumunu ortaya koyduğunu söyleyen Aydın, Ankara’nın bugüne kadar kapsamlı bir tenkide maruz kalmadığına işaret etti.
Aydın, “Bunda da Türkiye’nin kendi çıkarlarını önceleyen bir yaklaşımla ortada olmasının kıymetli bir hissesi var” dedi. Aydın, “(Silah satışı) Bunu karşılıksız elbette yapmadı Türkiye. İnsansız hava araçları da sattı. Karşılığında bir gelir elde etti. Lakin sonuç itibariyle bunu kimse satmazken Türkiye sattı. Daha işgalden hemilk evvel Cumhurbaşkanı Erdoğan Ukrayna’daydı. Yani işgalin geleceği muhakkaktı. Herkes bekliyordu ve bunu durdurmaya çalışıyordu. Fakat Türkiye Cumhurbaşkanı Ukrayna’daydı ve Ukrayna ile hayli kapsamlı muahedeler imzaladı. Ukrayna’ya dayanağını göstermiş oldu… Kimse yardım etmezken Türkiye bir manada oradaydı ve Rusya’yı dengelemeye çalışıyordu” dedi.
Alıntıdır