‘Turkey’den Türkiye’ye değişim tartışma yarattı: ‘Ü’ krizi yaşanabilir
Londra merkezli medya kuruluşu Middle East Eye, Türkiye’nin milletlerarası arenada ismini ‘Turkey’ yerine ‘Türkiye’ olarak değiştirmesiyle ilgili olarak son gelişmeleri haberleştirdi. Buna göre, dış yazışmalarda ülke isminin Türkiye olarak yer almaya başladığı belirtilirken, Latin alfabesinde yer almayan ‘ü’ harfi krize niye oldu.
Türkiye, ihracat yaptığı eserlerde ve ülkenin tanıtımında ‘Turkey’ tabiri yerine ‘Türkiye’ ismini kullanacağını açıklamıştı. Londra merkezli medya kuruluşu Middle East Eye, iki Türk yetkiliye dayandırdığı haberinde, İngilizce resmi ismini önümüzdeki haftalarda Birleşmiş Milletler’e kaydettirerek Türkiye olarak değiştirmeyi planladığını söylemiş oldu.
Yetkililer, BM’ye sıradan bir bildirimde bulunarak isim değiştirmenin muhtemel olduğunu belirtirken, fakat nominal Latin alfabesinde olmayan “Ü” harfinin sorun yaratabileceğini belirtti.
Üst seviye bir Türk yetkili, Ankara’nın “Ü” konusunu çabucak hemen BM ile görüşmediğini, lakin kaynağın bir tahlil bulunabileceğinden umutlu olduklarını söylemiş oldu. Birtakım gözlemciler, bu duruma deva olarak, yeni isminde “Ü” yerine “U” kullanılabileceğini deklare etti.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’E MÜRACAAT
Üst seviye bir Türk yetkili gazeteye verdiği demeçte, “İsim değişikliğinin tam vakit içindeması hükümet tarafınca hala değerlendiriliyor” dedi. Lakin sürecin devam ettiğini de kelamlarına ekledi.
Bir BM sözcüsü de Middle East Eye’a verdiği demeçte, Türk yetkililerin, isim değişikliği konusunda kendilerine müracaatta bulunduklarını söylemiş oldu.
Sözcü, “Türkiye Daimi Misyonu, bu değişikliğin gerçekleşmesi durumunda ülke ismi değişikliği iletme prosedürünü denetim etmek için BM Protokolü ile temasa geçti, lakin rastgele bir resmi bildirim almadık” dedi.
ERDOĞAN TALİMAT VERMİŞTİ
İsim değişikliği kampanyası, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın bir muhtıra yayınlayarak halktan ülkeyi her lisanda anlatmak için Türkiye’yi kullanımını istemesinin akabinde Aralık ayında başlamıştı.
Erdoğan, “Türkiye, Türk halkının kültür, medeniyet ve kıymetlerinin en uygun temsili ve sözüdür.” açıklamasında bulunmuştu.
Erdoğan,, şirketlere ihraç malları için “made in Turkey” yerine “made in Türkiye” kullanmalarını tavsiye etti. Ayrıyeten devlet kurumlarının bilhassa memleketler arası kuruluşlarla olan yazışmalarında Türkiye, Turkei ve Turquie yerine Türkiye’yi kullanmaları talimatını verdi.
DIŞİŞLERİ KULLANIMA BAŞLADI
Anadolu ajansı ve TRT World, İngilizce yayınlarında artık “Türkiye”yi kullanıyor. Bir TRT World makalesi, öne sürülen nedenini bir İngilizce sözlüğe atıfta bulunarak açıklamaya çalıştı: “Cambridge Sözlüğü’nü çevirin ve “türkiye”, “kötü bir biçimde başarısız olan bir şey” yahut “aptal yahut aptal bir kişi” olarak tanımlanır.
Bu ortada Dışişleri Bakanlığı’nın da mevzuyla ilgili harekete geçtiği aktarıldı. Buna bakılırsa, Türk Dışişleri web sitesi artık ziyaretçilerini “Türkiye Cumhuriyeti” unvanıyla karşılamaya başladı.
Dünyanın dört bir yanındaki Türk dış misyonları artık yazışmalarında da “Türkiye” kullanıldığı açıklandı.
‘TÜRKİYE’NİN EGEMENLİĞİ İLE İLGİLİ’
İsim değişikliğini destekleyenler, her şeyin Türkiye’nin egemenliği ve Türkiye ile nasıl daha yeterli hissettirdiği ile ilgili olduğunu savunuyor.
TRT gazetecisi ve idare şurası üyesi Meryem İlayda Atlas, dijitalleşmenin her insanın “Türkiye”yi İngilizce kullanımını kolaylaştırdığını söylüyor.
MEE’ye “Kendinizi İngilizce sonları haricinde söz etmek global bir trend” dedi. “Türkiye bizim için manası olan fazlaca eski bir isim. Artık teknoloji yardımıyla Türkiye’yi İngilizce metinlerde kullanmak üzere teknik bir sorun kalmadı. Geçmişte bilgisayarlar onu tanıyamazdı.” sözlerinde bulundu.
‘TÜRKİYE, HİNDİ KARŞILAŞTIRMASI’
Atlas, Ankara’nın kendisini istediği üzere isimlendirme hakkına sahip olmasının yanı sıra, değişimin bir öbür niçinine de işaret etti. Atlas, Türkiye’nin İngilizce halinin manasının hindi olduğuna vurgu yaparak, “Yabancı düşmanı, İslamofobik akınlar ekseriyetle Türkiye’yi hindi kuşuna benzetiyor” dedi. Atlas kelamlarına, “Bir ülkenin prestijini korumak da epeyce kıymetlidir.” sözleriyle devam etti.
Bir kamu enstitüsüne bağlı olduğu için ismini vermeden konuşan bir Türk tarihçi, geçmişte ülkenin isminin değiştirilmesi için rastgele bir uğraşın olmadığını söylemiş oldu.
Tarihçi, “Basında 1930’larda batılıların Türkiye’yi kuşla nasıl özdeşleştirdiğine dair tenkitler bakılırsabilirsiniz” dedi. Fakat bu bahiste resmi bir teşebbüs olmadı, zira Avrupa’da yüzsenelerdır tıpkı isim olduğu için, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünden çok evvel İtalyanlar bölgeye Türkiye diyorlardı.” tabirlerinde bulundu.
niye HİNDİLERE ‘TURKEY’ DENİLİYOR?
Columbia Üniversitesi’nden Roman lisanları profesörü Mario Pei’nin yaklaşık 50 yıl evvel NPR’ye sunduğu ortak tarihi anlatı, bu kuşun Türkiye ile nasıl ilişkilendirildiğini açıklamak için iki senaryo öne sürdü.
Buna göre, 1500’lü senelerda birçok İstanbullu tüccarların toptan sattığı hindi, o devir Türk tüccarlarından gelen her şeyi “Türkiye” ile ilişkilendirme alışkanlığı niçiniyle “Türkiye coq” olarak isimlendirildi. Ve yıllar içerisinde hindi Turkey olarak kaldı.
İkinci teoriye nazaran ise, Avrupalıların, Amerika’nın keşfinden epey evvel, Türk tüccarlar aracılığıyla Batı Afrika’daki Gine’den gelen ve yemeyi sevdikleri bir yaban tavuğuna sahip oldukları belirtilir. Kümes hayvanı, bu biçimdelar Konstantinopolis olarak isimlendirilen İstanbul üzerinden ticareti yapıldığı için “Turkey coq” lakabıyla anılmıştır. Bu niçinle, İngiliz yerleşimciler Massachusetts Körfezi’ne vardıklarında ve birinci Amerikan ormanlık kümes hayvanlarını keşfettiklerinde, ona hindi yani Turkey ismini verdiler.
Alıntıdır
Londra merkezli medya kuruluşu Middle East Eye, Türkiye’nin milletlerarası arenada ismini ‘Turkey’ yerine ‘Türkiye’ olarak değiştirmesiyle ilgili olarak son gelişmeleri haberleştirdi. Buna göre, dış yazışmalarda ülke isminin Türkiye olarak yer almaya başladığı belirtilirken, Latin alfabesinde yer almayan ‘ü’ harfi krize niye oldu.
Türkiye, ihracat yaptığı eserlerde ve ülkenin tanıtımında ‘Turkey’ tabiri yerine ‘Türkiye’ ismini kullanacağını açıklamıştı. Londra merkezli medya kuruluşu Middle East Eye, iki Türk yetkiliye dayandırdığı haberinde, İngilizce resmi ismini önümüzdeki haftalarda Birleşmiş Milletler’e kaydettirerek Türkiye olarak değiştirmeyi planladığını söylemiş oldu.
Yetkililer, BM’ye sıradan bir bildirimde bulunarak isim değiştirmenin muhtemel olduğunu belirtirken, fakat nominal Latin alfabesinde olmayan “Ü” harfinin sorun yaratabileceğini belirtti.
Üst seviye bir Türk yetkili, Ankara’nın “Ü” konusunu çabucak hemen BM ile görüşmediğini, lakin kaynağın bir tahlil bulunabileceğinden umutlu olduklarını söylemiş oldu. Birtakım gözlemciler, bu duruma deva olarak, yeni isminde “Ü” yerine “U” kullanılabileceğini deklare etti.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’E MÜRACAAT
Üst seviye bir Türk yetkili gazeteye verdiği demeçte, “İsim değişikliğinin tam vakit içindeması hükümet tarafınca hala değerlendiriliyor” dedi. Lakin sürecin devam ettiğini de kelamlarına ekledi.
Bir BM sözcüsü de Middle East Eye’a verdiği demeçte, Türk yetkililerin, isim değişikliği konusunda kendilerine müracaatta bulunduklarını söylemiş oldu.
Sözcü, “Türkiye Daimi Misyonu, bu değişikliğin gerçekleşmesi durumunda ülke ismi değişikliği iletme prosedürünü denetim etmek için BM Protokolü ile temasa geçti, lakin rastgele bir resmi bildirim almadık” dedi.
ERDOĞAN TALİMAT VERMİŞTİ
İsim değişikliği kampanyası, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın bir muhtıra yayınlayarak halktan ülkeyi her lisanda anlatmak için Türkiye’yi kullanımını istemesinin akabinde Aralık ayında başlamıştı.
Erdoğan, “Türkiye, Türk halkının kültür, medeniyet ve kıymetlerinin en uygun temsili ve sözüdür.” açıklamasında bulunmuştu.
Erdoğan,, şirketlere ihraç malları için “made in Turkey” yerine “made in Türkiye” kullanmalarını tavsiye etti. Ayrıyeten devlet kurumlarının bilhassa memleketler arası kuruluşlarla olan yazışmalarında Türkiye, Turkei ve Turquie yerine Türkiye’yi kullanmaları talimatını verdi.
DIŞİŞLERİ KULLANIMA BAŞLADI
Anadolu ajansı ve TRT World, İngilizce yayınlarında artık “Türkiye”yi kullanıyor. Bir TRT World makalesi, öne sürülen nedenini bir İngilizce sözlüğe atıfta bulunarak açıklamaya çalıştı: “Cambridge Sözlüğü’nü çevirin ve “türkiye”, “kötü bir biçimde başarısız olan bir şey” yahut “aptal yahut aptal bir kişi” olarak tanımlanır.
Bu ortada Dışişleri Bakanlığı’nın da mevzuyla ilgili harekete geçtiği aktarıldı. Buna bakılırsa, Türk Dışişleri web sitesi artık ziyaretçilerini “Türkiye Cumhuriyeti” unvanıyla karşılamaya başladı.
Dünyanın dört bir yanındaki Türk dış misyonları artık yazışmalarında da “Türkiye” kullanıldığı açıklandı.
‘TÜRKİYE’NİN EGEMENLİĞİ İLE İLGİLİ’
İsim değişikliğini destekleyenler, her şeyin Türkiye’nin egemenliği ve Türkiye ile nasıl daha yeterli hissettirdiği ile ilgili olduğunu savunuyor.
TRT gazetecisi ve idare şurası üyesi Meryem İlayda Atlas, dijitalleşmenin her insanın “Türkiye”yi İngilizce kullanımını kolaylaştırdığını söylüyor.
MEE’ye “Kendinizi İngilizce sonları haricinde söz etmek global bir trend” dedi. “Türkiye bizim için manası olan fazlaca eski bir isim. Artık teknoloji yardımıyla Türkiye’yi İngilizce metinlerde kullanmak üzere teknik bir sorun kalmadı. Geçmişte bilgisayarlar onu tanıyamazdı.” sözlerinde bulundu.
‘TÜRKİYE, HİNDİ KARŞILAŞTIRMASI’
Atlas, Ankara’nın kendisini istediği üzere isimlendirme hakkına sahip olmasının yanı sıra, değişimin bir öbür niçinine de işaret etti. Atlas, Türkiye’nin İngilizce halinin manasının hindi olduğuna vurgu yaparak, “Yabancı düşmanı, İslamofobik akınlar ekseriyetle Türkiye’yi hindi kuşuna benzetiyor” dedi. Atlas kelamlarına, “Bir ülkenin prestijini korumak da epeyce kıymetlidir.” sözleriyle devam etti.
Bir kamu enstitüsüne bağlı olduğu için ismini vermeden konuşan bir Türk tarihçi, geçmişte ülkenin isminin değiştirilmesi için rastgele bir uğraşın olmadığını söylemiş oldu.
Tarihçi, “Basında 1930’larda batılıların Türkiye’yi kuşla nasıl özdeşleştirdiğine dair tenkitler bakılırsabilirsiniz” dedi. Fakat bu bahiste resmi bir teşebbüs olmadı, zira Avrupa’da yüzsenelerdır tıpkı isim olduğu için, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünden çok evvel İtalyanlar bölgeye Türkiye diyorlardı.” tabirlerinde bulundu.
niye HİNDİLERE ‘TURKEY’ DENİLİYOR?
Columbia Üniversitesi’nden Roman lisanları profesörü Mario Pei’nin yaklaşık 50 yıl evvel NPR’ye sunduğu ortak tarihi anlatı, bu kuşun Türkiye ile nasıl ilişkilendirildiğini açıklamak için iki senaryo öne sürdü.
Buna göre, 1500’lü senelerda birçok İstanbullu tüccarların toptan sattığı hindi, o devir Türk tüccarlarından gelen her şeyi “Türkiye” ile ilişkilendirme alışkanlığı niçiniyle “Türkiye coq” olarak isimlendirildi. Ve yıllar içerisinde hindi Turkey olarak kaldı.
İkinci teoriye nazaran ise, Avrupalıların, Amerika’nın keşfinden epey evvel, Türk tüccarlar aracılığıyla Batı Afrika’daki Gine’den gelen ve yemeyi sevdikleri bir yaban tavuğuna sahip oldukları belirtilir. Kümes hayvanı, bu biçimdelar Konstantinopolis olarak isimlendirilen İstanbul üzerinden ticareti yapıldığı için “Turkey coq” lakabıyla anılmıştır. Bu niçinle, İngiliz yerleşimciler Massachusetts Körfezi’ne vardıklarında ve birinci Amerikan ormanlık kümes hayvanlarını keşfettiklerinde, ona hindi yani Turkey ismini verdiler.
Alıntıdır