Covid-19 geçiren birtakım hastalarda belirti ve bulgular, birtakım bazı haftalar hatta aylar uzunluğu devam ediyor. Bu durum; ‘Post Covid Syndrome’ yahut ‘Long Covid’ (Uzamış Covid) olarak tanımlanıyor.
Prof. Dr. İdeal Yılmaz
Türkiye Teneffüs Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Lideri Prof. Dr. Dava Yılmaz, Covid-19’a yakalanıp güzelleşen bir fazlaca kişinin yakındığı bu problemle ilgili merak edilenleri şu biçimde anlattı:
Uzamış Covid-19’un en sık belirtileri; çok yorgunluk hali, nefes darlığı, göğüs ağrısı yahut göğüste katılık hissi ve öksürüktür. Ayrıyeten bir hususa odaklanma bozukluğu, uykusuzluk, çarpıntı hissi, baş dönmesi, el-ayakta karıncalanma-uyuşma hissi, his durum bozukluğu, depresyon, kulak çınlaması, kulak ağrısı, ishal, mide ağrısı, iştah kaybı, ateş hissi, kimi birtakım yüksek ateş, boğazda ağrı-yanma, koku-tat değişiklikleri ve deri döküntüleri üzere meseleler da gözlenebilir.
HASTALIĞI HAFİF GEÇİRENLERDE DE ORTAYA ÇIKAR MI?
Covid-19’un uzun süren belirtilerinin hangi hastada gerçekleşeceğini öngörmek mümkün değildir. Lakin hastalığı ağır geçirmiş olmak uzamış Covid-19 gelişmesi manasına gelmiyor. birtakım kimi orta-hafifçe derecede Covid-19 geçiren bireylerde de ortaya çıkabilir. Araştırmalarda ileri yaş, bayan ve hastalık başlangıcında 5’ten çok yakınması olan bireylerde uzamış Covid-19 geçirme mümkünlüğünün daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Ayrıyeten çok kilolu yahut obez hastalarda, sigara içenlerde, hastaneye yatış gerektiren ağır Covid-19 geçirenlerde daha fazla görüldüğü bildirilmiştir. Bir diğer araştırmada uzun vadeli Covid’in, 18-49 yaş ortası hastaların yüzde 10’unda gelişirken, 70 yaş üstü bireylerin yüzde 22’sinde ortaya çıktığı tespit edilmiştir.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Uzamış Covid tanısı almış hastalar; çok yorgunluktan kaçınmalı, günlük hayat aktivitelerini vakte yaymalı, daha kolay aktivitelere öncelik vermeli, güç düzeylerine nazaran makul aktiviteler için en uygun vakti belirlemeli, sık sık dinlenmeli (uzun vadeli dinlenmelerden daha uygun), nefes darlığına niye olan aktivitelerden kaçınmalı, antrenman sayısını kademeli olarak artırmalı ve kısa yürüyüşler yapmalı.
NE VAKİT DOKTORA BAŞVURULMALI?
Hastaların Uzamış Covid sürecinde; teneffüs rezervi, akciğerde sekel lezyon varlığı, oksijen dayanağı ve pulmoner rehabilitasyon üzere konularda kıymetlendirilmesi gerekir. Yakınmalar 4 haftadan daha uzun müddet devam ediyorsa, takip edildikleri merkeze başvurmaları uygun olacaktır.
Prof. Dr. İdeal Yılmaz
Türkiye Teneffüs Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Lideri Prof. Dr. Dava Yılmaz, Covid-19’a yakalanıp güzelleşen bir fazlaca kişinin yakındığı bu problemle ilgili merak edilenleri şu biçimde anlattı:
Uzamış Covid-19’un en sık belirtileri; çok yorgunluk hali, nefes darlığı, göğüs ağrısı yahut göğüste katılık hissi ve öksürüktür. Ayrıyeten bir hususa odaklanma bozukluğu, uykusuzluk, çarpıntı hissi, baş dönmesi, el-ayakta karıncalanma-uyuşma hissi, his durum bozukluğu, depresyon, kulak çınlaması, kulak ağrısı, ishal, mide ağrısı, iştah kaybı, ateş hissi, kimi birtakım yüksek ateş, boğazda ağrı-yanma, koku-tat değişiklikleri ve deri döküntüleri üzere meseleler da gözlenebilir.
HASTALIĞI HAFİF GEÇİRENLERDE DE ORTAYA ÇIKAR MI?
Covid-19’un uzun süren belirtilerinin hangi hastada gerçekleşeceğini öngörmek mümkün değildir. Lakin hastalığı ağır geçirmiş olmak uzamış Covid-19 gelişmesi manasına gelmiyor. birtakım kimi orta-hafifçe derecede Covid-19 geçiren bireylerde de ortaya çıkabilir. Araştırmalarda ileri yaş, bayan ve hastalık başlangıcında 5’ten çok yakınması olan bireylerde uzamış Covid-19 geçirme mümkünlüğünün daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Ayrıyeten çok kilolu yahut obez hastalarda, sigara içenlerde, hastaneye yatış gerektiren ağır Covid-19 geçirenlerde daha fazla görüldüğü bildirilmiştir. Bir diğer araştırmada uzun vadeli Covid’in, 18-49 yaş ortası hastaların yüzde 10’unda gelişirken, 70 yaş üstü bireylerin yüzde 22’sinde ortaya çıktığı tespit edilmiştir.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Uzamış Covid tanısı almış hastalar; çok yorgunluktan kaçınmalı, günlük hayat aktivitelerini vakte yaymalı, daha kolay aktivitelere öncelik vermeli, güç düzeylerine nazaran makul aktiviteler için en uygun vakti belirlemeli, sık sık dinlenmeli (uzun vadeli dinlenmelerden daha uygun), nefes darlığına niye olan aktivitelerden kaçınmalı, antrenman sayısını kademeli olarak artırmalı ve kısa yürüyüşler yapmalı.
NE VAKİT DOKTORA BAŞVURULMALI?
Hastaların Uzamış Covid sürecinde; teneffüs rezervi, akciğerde sekel lezyon varlığı, oksijen dayanağı ve pulmoner rehabilitasyon üzere konularda kıymetlendirilmesi gerekir. Yakınmalar 4 haftadan daha uzun müddet devam ediyorsa, takip edildikleri merkeze başvurmaları uygun olacaktır.